Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from

University of Toronto

http://www.archive.org/details/regestahannonensOOmull

if^c

RE6ESTA HANNONENSIA.

Gedrukt b^ Gebiv. Giukta D'Aiinm

REGESTA HANNONENSIA.

LIJST VAN OORKONDEN

BETREFFENDE

HOLLAND EN ZEELAND

UIT HET TIJDVAK DER REGEERING VAN HET HENEGOUWSCHE HUIS,

1 299 — 1 34 §,

DIE IN HET CHARTERBOEK VAN VAN MIERIS ONTBREKEN.

UITGEGEVEN VAN WEGE DE KONINKLIJKE ACADEMIE VAN WETENSCHAPPEN,

DOOR

Dr. P. L. muller,

M o o C. L E E R A A R TE G R O N I N O E N.

'S GRAVENHAGE,

MARTINUS NU HO F F,

4881.

Toen tot de uitgave vau het Oorkondenboek van Holland en Zeeland besloten was, had Mr. L. Ph. C. vak den Beegh de bewerking van het tijdvak van het Hollandsche huis, Dr. R. C, Bakhuizen tan den Beink die van het Henegouwsche en Beiersche, Mr. P. A. S. van Limbttrg Beouwee die van het Bourgondische tijdperk op zich genomen. Maar 't is alleen aan den heer van den Beegh gegeven geweest zijne taak te volbrengen; de beide andere bewerkers werden door den dood verhinderd zelfs maar een begin met hunnen eigenlijken arbeid te maken. De heer Bakhuizen van den Beink heeft alleen wat bouw- stof bijeengebracht , de heer van Limbueg Beouwee in de Boergoensclie Charters een specimen gegeven van de stukken , welke in zijn werk de voornaamste plaats zouden hebben ingenomen. Zoo bleef het groote werk onvoltooid. Eerst in 1874 kwam er gelegenheid het weder aan te vatten, toen mijne benoeming als tijdelijk ambtenaar aan het Rijks-Archief er weder iemand voor beschikbaar stelde. Aan het Henegouwsche tijdvak zou ik mijne krachten beproeven. In de vier jaren, die ik aan het Rijks-Archief werkzaam was, gelukte het mij eene vrij volledige lijst vau oorkonden uit dat tijdvak bijeen te brengen , terwijl een groot aantal afgeschreven óf, als zij reeds gedrukt waren, gecollationeerd werd. Hoewel het te verwachten stond , dat er bij latere onderzoekingen nog vrij wat onbekende stukken te voorschijn zouden worden gebracht , was er zooveel nieuwe en oude bouwstof verzameld, dat met het drukken een begin had kunnen worden gemaakt , wanneer zich niet een nieuw beletsel had voorgedaan.

Onder die stukken , waarvan de tekst of in 't geheel niet of maar zeer ge- brekkig bekend was, namen de oorkonden uit Fransche of Belgische archieven eene eerste plaats in. Haar aantal was veel te groot om de verschillende archief- besturen, die ze bewaarden, om afschriften te vragen. Alleen persoonlijk onderzoek kon hier helpen , en voor 't oogenblik was er niemand om dit op zich te nemen. Hier te lande ontbreekt geheel die in Duitbchland zoo talrijke

II

klasse van jongelieden, die zich aan de wetenschap wijden en zich, eer zij zich verbinden aan vaste betrekkingen, beschikbaar stellen tot het doen van onder- zoekingen , die , hoewel langdurig en niet altijd gemakkelijk , zulk eene uitnemende voorbereiding zijn voor eene wetenschappelijke loopbaan. En niemand dergenen, die verder voor zulk eenen arbeid in aanmerking konden komen, had vooreerst ge- legenheid gedurende geruimen tijd de Fransche en Belgische arcliieveu af te reizen. Zonder dat dat plaats had was 't echter ondoenlijk met de uitgave der tweede afdeeling van het Oorkondenboek te beginnen , en , hoewel ongaarne , werd be- sloten tot uitstel. Om echter eenigermate te gemoet te komen aan de behoefte, tevens om te toonen hoever men reeds gevorderd was , zou de uitgave eener lijst van oorkonden over dit tijdvak, die niet bij van Mieris stonden, ge- schieden. Zoo werd door de commissie voor het Oorkondenboek uit de Koninklijke Academie van Wetenschappen vastgesteld. Eer echter met de uitgave dier lijst een begin kon worden gemaakt, werd ik tot mijnen tegenwoordigen werkkring geroepen, die mij in de eerste jaren belette aan dit besluit uitvoering te geven. Eerst in het einde vun het jaar 1880 kon ik dit werk weder opvatten.

't Zijn dus niet geheel dezelfde denkbeelden, die aan de samenstelling dezer liegesla llannotietma en aan de Lijd ihr oorhnmle,, , ilie bij van Mieris en Kluit onlbrehen, ten grondslag liggen. De laatste diende alleen om te doen zien hoeveel nieuwe bouwstoffen waren bijeengebracht en om ieder, die nog andere, niet vermelde stukken kon aanbrengen , daatoe uit te noodigen. Hier daarentegen is voornamelijk bedoeld te voorzien in een gemis , om door het mededeelen van regesten het ontbreken van een oorkondenboek , welks uitgave nog vooreerst niet te verwachten staat, eenigermate te vergoeden. Tevens konden hier alle stukken, welke uit dien tijd afkomstig waren, worden opgenomen, ook de zeer groote menigte van die, welke niet belangrijk genoeg zijn om in het Oorkon- denboek uitgegeven te worden, 't Zal dan, wanneer dit eenmaal verschijnt , niet noodig wezen, dat te belasten met den korten inhoud van eene menigte weinig belangrijke stukken , wat zoowel aan den omvang als aan de gelijkvor- migheid zeer ten goede zal komen. Daarenboven scheen 't niet zonder belang, dat er in deze Regesta eene soort van repertorium gegeven werd van alle oor- konden uit de eerste helft der veertiende eeuw, behalve van die, welke men bij van Mieris vond. Teo nutte vooral van hen, die bij nasporingen van meer bijzonderen aard soms eene vingerwijzing vinden in het schijnbaar minst be- langrijke, in de vermelding van een enkelen naam of datum. Daarom zijn dan ook alleen eenige tolvrijheid- en vrijgeleidebricven weggelaten, maar overigens alle stukken uit de leenregisters opKcnomcn , verlijen en bevestigingen van

III

verlijen en lijftochtschenkingen, met opgave, zoover mogelijk, van de plaatsen en, waar geslacht of ambt of maatschappelijke positie van eenig belang kon geacht worden, ook van de personen, die er bij betrokken zijn.

Zooveel doenlijk is getracht daarin consequent te wezen , maar ik verheel het mij niet, dat juist ten dezen opzichte menigeen niet tevreden zal zijn. Bij een arbeid van zoo grooten omvang als het gedurende een aantal jaren ver- zamelen en opteekenen van stukken , uit de meest verschillende bewaarplaatsen afkomstig of in de meest verschillende werkon medegedeeld of vermeld en dat nog wel niet altijd door een en denzelfden persoon , is consequentie zoo goed als onmogelijk. Uit de eerste vijftien jaren der 14de eeuw had reeds de heer Bakhuizen van den Brink een vrij groot aantal stukken opgeteekend, uit enkele registers had van Limbueö Beouwee ook over dit tijdvak aanteekeningen gemaakt , een aantal andere opgaven zijn afkomstig van wijlen het lid der commissie voor het Oorkondenboek Delpeat, die een ijverig deel nam aan het werk , andere zijn door verschillende archivarissen en belangstellenden mede- gedeeld, en ieder had zijne eigene wijze van aanteekening te maken; zoo ver- genoegde zich de heer van Limbueg Beouwee met alleen den datum op te geven, zooals die door hem vobrens den kalender was berekend, en niet de dagteekeniug, die in het stuk werd opgegeven, daarentegen deed de heer Bakuuizen van DEN Beink dit wel, maar meestal niet letterlijk, zooals die in het stuk staat. En zoo zijn er tal van onregelmatigheden, die ik en mijn medearbeider dikwijls niet konden, maar veelal ook niet de moeite waard achtten te herstellen. Ik zelf had niet altijd geheel op dezelfde wijze gehandeld en b.v. om tijd te winnen alleen het voortreffelijke register van Gousset op de leenregisters geraadpleegd en de registers zelve alleen, als 't hoog noodig was. Vandaar is bij stukken uit die registers de dateering meestal op de wijze van Gousset, soms echter weder letterlijk, als in het stuk, opgegeven. Evenzoo deed ik, waar ik alleen inventarissen had na te gaan. Natuurlijk zou eene dergelijke verscheidenheid in een oorkonden- boek volstrekt ongeoorloofd zijn , waar alles letterlijk , hoogstens met weglating van verkortingen en verbetering van interpunctie, moet worden afgedrukt, maar hier achtte ik mij gerechtigd mij den ontzaglijken arbeid te mogen besparen , die het nazien van de stukken, alleen om de schrijfwijze der dagteekening te controleeren, zou veroorzaakt hebben, iets wat altijd bij een groot aantal ondoenlijk was, daar die buiten mijn bereik lagen. Hierin dus volstrekt niet conse- quent, ben ik dat wel geweest bij de schrijfwijze van namen, vooral van plaatsen. Daar is de oude schrijfwijze alleen gevolgd , waar dat dringend noodig scheen. Onveranderlijk is overigens overal vooraan de dagteekening gesteld ,

IV

zooals die volgens den kalender is berekend , dan volgt de korte inhoud van het stuk , daarop de dateering , die daarin is opgegeven , in de taal , waarin het stuk is gesteld, en onderaan, met kleiner letter, de herkomst, zooveel mogelijk ook met opgave, waar het stuk, als het gedrukt mocht zijn, dan te vinden is.

Sommige opgaven van herkomst zijn zeker onvoldoende; met name is dat het geval bij die stukken , die alleen uit mededeelingen van belangstellenden , Delpbat b.v. , bekend zijn, welke mededeelingen soms al vele jaren geleden zijn verstrekt. Van de verkortingen bij de opgave der herkomst gebezigd, volgt hierachter eene lijst.

Wat de jaartelling aangaat, zoo is, waar het Holland en Zeeland betreft, steeds de hofstijl, volgens welke het jaar met Paschen begint, aangenomen, behalve waar 't bleek , dat eene andere berekening was gevolgd , zooals bij kerkelijke stukken , die meestal Utrechtschen stijl volgen. Waar het andere landen of gewesten betreft , is zooveel mogelijk rekening gehouden met den daar gevolgden stijl. Bij het berekenen van den datum is gewoonlijk het Calendarium van Weidexbach gevolgd, althans waar Pilgeam, Kluit of een ander niet om bepaalde redenen de voorkeur verdienden. Bij verschil omtrent de bepaling van enkele dagen , heb ik bij sommige de verschillende be- rekeningen gevoegd, zooals bij Oiiser Lieren Vrouw Ver/ioleii of Latere, waaronder soms Amiiiiitialio, soms Conreptio, ja eene enkele maal yalivilas Mariae werd verstaan, bij andere daarentegen een dag vastgesteld, omdat zij byna zeker in dien tijd hier te lande op dien dag vielen, zooals bv. bij S. Oihtlf 12 Juni, bij S. Marfjriel 13 Juli, bij enkele, waarbij voor eene beslissing de gegevens ontbraken, een vraagteeken gesteld, zooals bij Aller Aposlelendafj.

Ten aanzien van de grenzen van dezen arbeid heb ik gemeend mij te moeten honden aan de regels, bij het samenstellen van het Oorkondenboek gevolgd, en wat den tijd betreft , als eindpaal te moeten stellen den dood van graaf Willem IV. Wel wordt de regeering van Margaretha ook tot het Henegouwsche huis ge- rekend , maar die staat in zoo nauw verband met de lloeksche en Kabeljauwsche twisten, die tot het Beiersche tijdvak behooren, dat 't mij beter voorkwam die hier niet meer op te nemen, Keeds zoo, tot een vijf en veertigtal jaren beperkt, is de verzameling groot genoeg,

Zooals te verwachten stond, werden nog sommige stukken ontdekt, toen de druk reeds begonnen was; die enkele, welke niet meer konden worden opgenomen, vonden eene plaats in de achteraan geplaatste Bijvoegsels en Verbeteringen. Daar is ook mededeeling gedaan van eenige, wier aanwezigheid bij van Miebib aan de aandacht ontsnapt was en die dus ten onrechte waren opgenomen.

V

Ëen dergelijk werk kan niet wel duor éen persoon alleen volbracht worden en groot is dan ook het getal dergenen , wier bijstand ik hier moet gedenken.

De heer J. H. Hingman, Commies-Chartermeester aan 's Rijks-Archief, is bij het gereedmaken vau de uitgave van dit werk mijn getrouwe medewerker ge- weest. Tal van stukken werden door hem toegevoegd, de drukproeven gin«-en alle door zijne handen, en daarbij heeft hij de moeite genomen van voortdurend de registers en inventarissen niet alleen , maar ook de origineelen , voorzoover die in zijn bereik waren , na te zien en zoo menige fout voorkomen , menige opgave volledig gemaakt. Zelf had ik dat alleen reeds daarom niet kunnen doen, omdat dit alleen aan het Rijks-Archief kon geschieden, waar de meeste stukken, registers en inventarissen aanwezig zijn. Zonder zijne medewerking had dus de uitgave niet kunnen plaats hebben. Daarenboven heeft hij de vervaardiging der registers van personen en plaatsen op zich genomen, die deze regesten, veel meer dan anders het geval zou zijn , tot een niet geheel onvoldoenden plaatsvervanger van een oorkondenboek maken. Hoezeer hij mij daardoor verplicht heeft , behoef ik waarlijk niet te zeggen.

Maar behalve aan hem, die geheel als mijn medearbeider is opgetreden, ben ik nog aan menigeen een woord van oprechten dank schuldig.

In de eerste plaats aan den heer Rijks-Archivaris , Mr. L. Ph. C. van deij- Beböh, die steeds met de grootste zorg en belangstelling de voortzetting gadesloeg van het groote werk, waar hij zelf zijn deel van had voltooid, die het mij nooit aan zijne voorlichting liet ontbreken en met wieu ik steeds in overleg heb gehandeld. Alle provinciale en gemeentelijke archivarissen, tot wie ik mij moest wenden, hebben zich beijverd mij het verzamelen van stukken uit hun archief op alle wijze gemakkelijk te maken. Hetzelfde hebbeu ook de beheerders van bijzondere verzamelingen gedaan , die ik om toegang daartoe verzocht, 't Zij mij vergund hier alleen den naam te noemen van den overleden archivaris der provincie Utrecht, Dr. J. P. Vermeulen, die geene moeite spaarde om de verzameling van op Holland en Zeeland betrekking hebbende stukken uit de archieven, aan zijne zorg toevertrouwd, zoo volledig mogelijk te maken, met eene belangstelling, alsof 't eene onderneming gold, die van hem zelven uitging, 't Is mij eene aangename plicht den bij zijn leven misschien niet altijd naar verdienste gewaardeerden geleerde in 't bijzonder hier te herdenken. Maar niet minder breng ik dien daarom aan allen , die tot het tot stand komen van dit werk hebben bijgedragen.

Wanneer het uitgeven dezer lijst oorzaak mocht zijn, dat meenigeen nog nieuwe, hier niet opgenomen stukken zoekt en vindt en daarvan mededeeling

VI

doet aan het Rijks- Archief , zal, hoewel dit niet de hoofdzakelijke bedoeling dezer uitgas-e is, toch reeds een goed werk gedaan zijn. Maar nog meer, wanneer deze uitgave opwekt tot het weder opvatten van de taak, die het my onmogelijk was te volbrengen, het voortzetten van het Oorkondenboek van Hol- land en Zeeland. Misschien dat dan de in den laatsten tijd helaas zoo verwaar- loosde studie onzer geschiedenis en bovenal der geschiedenis onzer Middeleeuwen, van de wording van onzen staat en van ons volk , weder levendig wordt. De beste wensch, die ik daarom dezen arbeid kan mede geven bij zijne intrede in de wereld, is, dat hij zeer spoedig moge overbodig gemaakt worden, dat iets beters voor hem in de plaats trede , waarvan hij slechts de wegbereider is geweest. Dan zal een gi'oot doel bereikt zijn, dan zal dit werk, gebrekkig en onvolledig als het uit den aard moet zijn , geheel beantwoorden aan de wenschen van den samensteller.

Groningen, November 1881.

P. L. MULLER.

L IJ S T

der voornaamste verkortingen, vooral der bij de opgave der herkomst der stukken gebezigde.

A. of Arch. = Archief.

A. Cl. U. = Archief der Aartsbisschoppelijke Clerezie te utrecht.

Amst. = Arastelland.

Auth. Kopie = Authentieke Kopie.

Cap. = Capitulum.

Cart. = Cartularium of Cartulaire.

Cart. Egm. Reg. Lubb. = Cartularium Egmondanum Registrum Lubberti.

d, eod. die = datum eodem die.

Inv. = Inventaris of Inventaire.

Inv. An. of I. A. = Inventaire Analytique.

Lib. = Liber.

Man. of MS. = Manuscrit.

M. A. of Mon. Anc. = Monuraents Anciens.

Not. Prot. of Protoc. = Notarieel Protocol.

NijhoflF of NijhoflF, Gedenkw. = I. A. Nijhoff, Gedeakwaardigheden uit de ge

schiedenis van Gelderland. Or. — Origineel.

F. A. ü. = Provinciaal Archief van Utrecht. P. A. Z. = Provinciaal Archief van Zeeland. Priv. = Privilegiën. R. A. = Rijks Archief.

R. A. Alt. = Oorkonden van de heerlijkheid Altena in het Rijks Archief. R. A. Ark. = Idem van de heerlijkheid van Arkel. R. A. E. = Idem van de abdij van Egraond. R. A. Gelderland = Idem van Gelderland. (Collectie van Spaen.) R. A. G. = Idem van de Graaflijkheid van Holland. R. 'A. H. of Heusden = Idem van de heerlijklieid Heusden. R. A. L. = Idem der abdij Leeuwenhorst. R. A. Loosduinen = Idem van het klooster Loosduinen. R. A. Montfoord — Idem der heerlijkheid Montfoord. R. A. Nedersticht = Idem van het sticht Utrecht. R. A. Nederrijn = Idem van den Nederrijn (Collectie van Spaen.)

VIII

R. A. N. D. — Idem van het Nassausch Domein. (Het blad en nummer bi deze stukken betreffen den afzonderlijken inventaris dezer verzameling.

R. A. P. en S. — Idem der heerlijkheden Putten en Strijen.

R. A. R. = Idem der abdij Piijnsburg.

R. A. V. = Idem der heerlijkheid Voorne.

R. A. IJ. = Idem der heerlijkheid IJsselstein.

R. A. Z. = Idem van het graafschap Zeeland.

Reg. = Register. (Waar bij een register niet wordt vermeld, waar het ziel bevindt, is het aanwezig in 's Rijks Archief.)

Reg. Hr. N. v. P. = Register, genaamd heer Nicolaas van Putten.

Reg. O. F. = Register, genaamd 't Oude Francynboek.

Reg. P. en S. m, h. b. = Register genaamd Putten en Strijen met houter bordenen (borden).

Sartorius. = Sartorius , ürkuudliche Geschichte des Ursprungs der deutschen Hanse.

ü. = Archieven te Utrecht. Dit beduidt de archieven der kapittels , die bij hel Provinciaal Archief gevoegd zijn; dus beteekent Dom. U. Archieven van het Domkapittel te Utrecht, S. Pieter U. idem van dat van S. Pieter, O. M. U. idem van dat van Oud-Munster (S. Salvator) , S. Jan U. idem van dat van S. Jan en S. Maria ü. idem van dat van S. Maria of Onze Lieve Vrouw aldaar. Stukken iiit het gemeentearchief te Utrecht zijn geteekend Utrecht , even als die uit elk ander gemeentearchief kortweg met den naam der gemeente alleen geteekend zijn. Vid. = Vidimus.

De overige verkortingen, vooral waar zij de titels van boeken betreffen, zal de lezer zich zelven zonder moeite kunnen verklaren.

1299.

10 December. — Lastgeving tot opname van rente in Hadewaers- land bij Weesp. Donderdag na S. Niclaisdag.

Reg. E. L. 6. cap. Amst. f. G. vrs.

14 December. — Bekrachtiging der privilegiën van Delft.

Or. Delft.

12 9 9-1300.

I Januari. — Verbond van den Roomsclikoning Albreclit met den bisschop van Luik tegen graaf Jan II van Ilenegouwen-Holland en de Luikenaars. Kal. Januarii.

Or. Arch de St. Pierre a Liége. N». 1289. Sappl. p. 419.

9 Januari. — Ilidde aan graaf Jan wegens ontvangen lijfrente. Zaterdag na Dertiendag.

Or. K. A. G

II Januari. — Twee vrijgeleidsbrieven aan die van Harderwijk en van Zutfen. Des Maendage.s na Derthiendag (?)

Or. Harderwijk (Gedr. Schrassert , Beschr. van Harderwijk. > II, blz. 7. en Kron. Hist. Gensch. 1853, blz. 321) en Zutfen.

13 Januari. — Tractaat van verdediging gedurende den oorlog tusschen graaf Jan en graaf Reinald van Gelre tegen iedereen be- halve den Roomsclikoning, den koning van Frankrijk en de Fjiezen. In octavis Epiphaniae.

Or. Arnhem. Gedr. Nijhoff, Gedeiikwaardigheden uit de Geschiedenis van Gelderland, I. N". 68.

21 Januari. — Verlof van graaf Jan aan den kanunnik van S. Jan Hugo van Leyden tot verkoop van goederen onder Alphen en Lei- derdorp. Op S. Agnietendag.

Keg. E. L. 1, f. 17. E. L. 2, f. 15 vrs.

28 Januari. — Deken en kapittel van S. Salvator te Utrecht en Willem , heer van Altena dragen hun geschil over de ])acht dei- goederen van de kerk van Altena ter beslissing op aan Ilr. Dirk- van Altena, proost van S. Salvator. In octava b'"^ Agnelis virginis.

Or. Dum en O. M. U. Met goedkeuring hiervan door Gerard v.m Altena van 4 April {crastino (lomi).icae palmarum). Or. O. M. II.

i

2 1299-1300.

24 Februari. — Florens, abt van Egmond , geeft den Vranckekamp te Sciplede aan de zieken zijns kloosters. In ctpile Jejunü.

Cart. Egm. Reg. Lubberti , f. 52. R. A.

26 Februari. — De officiaal des bisschops van Utrecht belooft de poorters van Zierikzee, omdat zij den bisschop geld geleend hadden, niet buiten de stad te zullen dagen of buiten goedkeuring hunner regeerders eenen provisoer op Schouwen aan te zullen stellen. Des sater dag hes der cl eenen Vastelavonde.

Vid Zierikzee.

27 Februari. — Verlij van tienden van S. Pieter te Utrecht te Hungersdijk. Feria quinla p. cineres.

Reg. Copies tirées d'une Reg. f. 60 vrs.

12 Maart — De Roomschkoning Albrecht verleent den graaf van Vlaanderen schadeloossteUing uit de goederen van graaf Jan IV. ld. Maria.

ür. Xat. Bibl. Parijs , Man. Colbert , 379.

31 Maart. — De proost en aartsdiaken van S. Salvator, Dirk van Altena, draagt aan zijn kapittel land in Woerden op. Ultima die mensis martii.

Or. o. M. u.

8 April. — De heer van Voorne geeft den heeren van S. Jans- gasthuis te Kerckwerve vrijdom van schot bij verlof van graaf Jan en den bischop van Zuden.

Inv. Arch. Middelburg , I. 5.

13 0 0.

12 April. — Verlij van de waard te Ackoy door den heer van Voorne. Dingsdag in die Paesdagen.

Reg. Voorne A. M. f. 40 , B. f. 87 vi-s.

11 Mei. — Jan van Renesse, Florens van Bersele, Hendrik Buflle, Johan Mulard, Gillis van Cruininghen en Henrik van Soutenlande beloven liunno geschillen met graaf Jan aan den koning van Frankrijk of zijnen zoon^ Karel te zullen opdragen en Guy van Henegouwen vrij te laten tegen de kinderen van Wolferd van Bersele. a Campueer Vonzime jour dou mois de Mai.

Or. Arch. Nat. Parijs.

21 Mei. — Graaf Jan geeft zijnen broeder Guy al de goederen, die aan Herman van Woerdt^n , Gij.sbrecht van Ysselstein , Gijsbrecht van Aemstel en Arend van Benskoop behoord hadden. Saderdaecfis na ons heren upvaert.

Or. R. A. \. I) f. 19.58 vrs.

22 Mei. — Pachtcontract voor 53 jaar over de grove en smallienden in Hr. Jans andiaclit vun Tolloysen, liet nieuwland genaamil «polre» en de lioeve, waar ch.' priestei' van Krkentruilcnkerk woont, be- hüorende aan hel ka[>iltel van S. Jan. Vier dagen na hemetvairt.

Lib. Rubens, f. 36. A. Cl. U.

1300. 3

22 Mei. — Tolvrijlieid aan de monniken van Villiers. Zondag voor Sinxen. Bevestigd 13 Maart 1306/7.

Reg. Tollen , f. 7 vrs. en 8.

19 Juni — Graaf Jan geeft den abt van Si. Truyen verlof tot uitótelvan hulde wegens goederen in Holland.

Piot, Cart. de St. Trond , N». 323.

23 Juni. — Brieven van douarie van den Heer van Liedekerke en Breda aan Ver Adewy van Stryen. In vigilia S. Joannis Baptistae.

Vid. R. A. N D. f. 34Ó en 404.

7 Juli — Graaf Jan wordt op den rijksdag te Mainz van zijne leenen vervallen verklaard en in den ban gedaan.

Nat. BiLl. Farijs. Coll Diipiiy , vol. 39, p. 4.

3 Augustus. — Lijftochtsbe vestiging te Geervliet, feria III p.Pelri ad vincula.

Reg. Voorne A. B. f. 56.

18 Augustus. — Graaf Jan belooft den aartsbisschop van Keulen 3500 ffi Tourn. voor zijne bemiddehng bij den Roomschkoning. feria quinta p. a^ssumptionem.

Lacomblet , Niederrheinisches Urkundentuch , N°. 1058.

10 September. — De abdis van Leeuwenhorst beroept zich op den aartsbisschop van Keulen en op den Paus, wegens het ongelijk, haar aangedaan door den officiaal van utrecht , die uit vrees voor den graaf geen gevolg geeft aan haar proces legen Dirk Ver Brcchtenzone. Mensis Septembris die decima.

Not. Protoc. R. A. L.

12 September (of 27 Maart 1300/1301). — Graaf Jan schenkt vergif- fenis aan die van Dordrecht wegens den doi.d van Hr. Aloud van Yerseke, den baljuw. Maendag na onser Vrouwendag ter latere.

Or. Dordrecht. Gedr. v. d. Wal, 109.

23 September. — Graaf Jan vordert collatie der kerk van Scharpe- nisse van 't kapittel van Oud-Munster. Vrijdag na S. Lambert.

Or. o. M. u.

24 September. — Tolvrijlieid aan Goes. Octaven van S. Lambert.

Reg. Priv. Goes. f. 4. P A. Z.

30 September. — Verkoop van een erf te Haarlem. Des vriendaghes na sente Michielsdaghè.

Cart. Orde v. S. Jan. No. 154. P. A. U.

13 November. — Graaf Jan verzoekt het kapittel van Oud-Munster de halve kerk van Stavenisse te begeven. S. Brixius.

Or. o. M. u.

1300. — Gilhs van Cralingen houdt het huis te Crooswijk als open huis van den heer van Voorne.

Reg. Voorne A. B. f. 19 yrs.

4 1300.

1300. — Testament van Alveraedt vaa Brederode , vrouwe van Coudekercke, met codicil van 13 November 1305 over de stichting eener kapellanie te Haarlem.

Ant. Matthaeus, Testameata aliquot, p. 342.

4300. — Verklaring der pastoors van Wemeldinghe over oene jaar- lij ksche gift aan het kapittel van Oud-Munster. Or. o. M. u.

1300 (?) — Privilegie en keur van Guy van Vlaanderen aan Am- sterdam.

Reg. E. L. 39. f. 3.

130 0-13 01.

29 Januari. — Uitspraak van gravin Philippa over de landscheiding van Niclais van Putten en Hugeman van Zevenbergen. Zaterdags voor onser Vrouivendagh te Lichtmlsse.

Keg. P. ea S. in. h. b. f. 8 vis.

2 Februari — Gift van graaf Jan aan zijnen knaap Robin van Artois. Donderdag op O. V. Lichtmlsse.

Keg. E. L. 41. n". 79.

-15 Februari. — Ruil van eigen land tegen leenland onder Aeren- dervene. Op den Asceten woensdag.

Reg XVIII. f. 36.

27 Februari. — Verkoop van rente te Haarlem. Des manendaghes na sente mattysdach.

Cart. Orde v. S. Jan. n». 703. P. A. U.

10 Maart. — Graaf Jan verbiedt allen geestelijken rechters en papen den poorters van Zierikzee onrecht te doen bij dade of rade. Des vridughes vor midde vaste ne.

Vid. Zierikzee.

21 .Mmi/i. — Verkoop van rente te Haarlem. Des Dinghesdaghes voer j)(il)nendar/i.

Cart. Orde v. S Jan, n". 254. P. A. IJ.

25 Maart. — Verlij van tienden aan Gillis van (lallenbroek. Oy> On.ter Vrouwendaghe in Maerte.

Keg. E. L. r>. f. 4 vrs. v. d. koiiie.

13 01.

3 Aiiril. — Schuldbekentenis van iJordrechl , Zicrik/ce en Middel burg aan een pooiler van Brugge. 'sMaendaghes in dr jiaesdag/ien.

ür. Üordrecbt. luv. 71.

IBOl. 5

12 Apn — De aartsbisschop van Keulen, de hertog van Brabant, de graven van Holland en Gelre benoemen te Nijmegen Guy van Henegouwen, Godfrieil van Brabant en Loef van Kleef tot middelaars in hunne eventueele geschillen, feria qiiarta post octavam Paschae.

St. Genois, Mon. Anc. 198. Vermeld: Inv. des MS. de Hainaut, A. 8., R. A.

14 Aijrü. — Graaf Jan belooft die van Dordrecht schadeloos te houden van schulden jegens Bruggenaars. Des VrUmdages na beloken Paschen.

Or. Dordrecht.

14, 15 en 23 Juni, — Vier schepenbrieven van Brugge, waarbij poorters dier stad kwijtschelding aan Dordrecht, Zierikzee en Mid- delburg verleenen. N^ 1 en 2. 's Wondaghes naer sinte Bamahasdach , apostels. NO. 3. 's Bonderdaghes naer sinte Bamahasdach. N". 4. In S. Jans Baptistavonde in midsomere.

Or. Dordrecht. luv. 12.

'17 Juni. — Opdracht van gepachte tienden in de Lynden. des saterdaghes voer sente Jans te Middensomer. Or. o. M. u.

28 Juni. — Verlij van Gerard van Altena met het goed zijns vaders. In vigilia Petri et Pauli. Or. o. M. u.

3 Juli. — Verkoop van een huis en erf te Haarlem. Des manen- daghes na sinte pieters ende pauivelsdagh.

Cart. Or.i.e v. S. Jan. i\". 174. P. A. U.

12 Augustus. — Schepenbrief van Dordrecht betreffende eene schuld en rente. Des saterdaghes na sente Laurens.

Or. Dordrecht. Inv. 73.

21 October. — De Paus bevestigi alle leenbrieven, die heer Willem van Egmond van het klooster Egmond bezit, hetzij door abt en convent, hetzij door den abt alleen gegeven. Duodecimo Kal. Nov. Mei eene merkwaardige aanteekening omtrent de opvolging van Hr. Willem en Hr. Gerard.

Cart. Egin. f. 25 vrs. K. A.

6 November. — Mr. Gerard, scolaster te Haarlem, verzekert nader de goederen en rente , welke hij aan het klooster van Leeuwenhorst beschreven heeft. In sunte Willebrordes avonde.

Or. R. A. L.

25 November. — Verkoop van rente te Haarlem. In sente kathrinendaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. N". 698. P. A. U.

5 December. — Idem Up sente niclai^avont.

ld n". 176.

Beide weder verkocht 9 December 1302. Des sondaghcs na sente niclaisdaghe.

ld. n». 177.

6 130 1.

11 en 13 December. — Twee verzoeken van geërfden te Stavenisse over de begeving der kerk aldaar, feria secunda (quarta) post beati Nicholai hyemafis. Or. o. M. u.

1301. — Uitspraak van Dirk van Altena, proost en aartsdiaken van Oud-Munster , over de pachtpenningen van den heer van Altena. Or o. M. u.

13 01-13 0 2.

9 Januari. — De tienden te Herneswerde aan Daniel van de Mer- wede in erfpacht gegeven, feria lertia post epiphaniam.

Or. S. Pieter. U.

23 Januari. — Stichting eener kapellanie te Noord-Monster en verbetering daarvan met 2 hofsteden bij testament van Gheile,wed. Willem Hozemond. Dingsdag na S. Agnes.

Or. P. A. Z. n . 47 en 48.

2 Februari. — Tienden te Oostkerke, Zabbingen en Wolfeitsdijk gegeven aan Jan Riibiesz. Ipso die Purifirationis B. Mariae Virg.

Inv. des Chartes de Haiaaut et de HoUande, f. 79 vrs. MS. Gérard. R. A.

22 Maart. — Testament van Jvr. Cille Eggertsdr. Up den anderen dach naest Seinte benedidusdach.

Or. R. A. L.

13 0 2.

19 Mei. — Bewijzing van renten aan Beatrys, de bagijn, op vrr- schillende goederen door haren broeder Pieter van Rolland. Des sa- lerdaghes na sente servaesdach.

Cart. Orde v. S. Jan, n". 134. P. A. U.

27 Mei. — EUsabeth, abdis van Leeuwenhorst, verHjftocht Jvr. Cille Eggertsdr. op de door liaar geschonken goederen, bes zondags voor hemelvaertsdach.

Or. R. A. L.

30 Juni. — Graaf Jan bevestigt het vonnis over de grensscheiding van Schie en Goude. Des salerdaerhs na S. Pietcrs ende S. Paulusdage der Apostelen .

Kopie. Schieland.

17 JhU.{']) — Graaf Jan geeft aan Philips van Duvenvoorde 500 PB zw. t. in leen. Des Dinghesdaghes na alre Apostelendage.

Heg. Philippui A. f. 129 vrs.

1302. 7

17 en 26 Juli. — Cniy, elect van Utrecht, geeft aan Graaf Jan het huis en den berg ter Horst in pand wegens schuldvorderingen. Dingsdag na S. Margriet en Donderdag na St. Jacob.

Keg. E. L. 41. No. 50. en 51.

23 Juli. — Verklaring wegens voldoende rekening en verantwoor- ding door de erfgenamen van Hr. Gerard van Velzen , deken en provisoer van Kennemerland. In crastino ¥'■ marie magdalene.

Cart. Orde v. S. Jan. N". 258. P. A. U.

21 Octoher. — Pausselijke bul ter bevestiging der privilegiën van Ptijnsburg. XII Kal. Novemh.

Or. R. A. R.

2 November. — Beki'achti^ing van een koop van leenland der abdij van Egmond in erfhuur. Op alre Sielen dach.*

Or. R. A. E.

16 November. — Verzoek van het kapittel van Oud-Munster aan den proost ten Dom aangaande het pastoorschap te Nielant, feria sexla proxima p. ob b'^ Martini conf.

Or. o. M. U.

23 November. — Kateline, vrouwe van Voorne, en Gerard, haar zoon , burggraaf van Zeeland, handhaven het gasthuis van den Briel in de rechten , die heer Henric van Gats het besproken heeft. In sinte Cle- mensdaghe.

Alkemade , Beschrijviug van den Briel. TI. 73.

1302. — Graaf Jan verleent aan abdis en convent van Waterloos- werve vrijdom van bede en heir vaart over hare landen bewester Schelde.

Inv. Middelburg I. 5.

1302-1303.

18 Januari. — Verzoek van parochianen van R ieland omtrent de begeving der kerk. feria sexla ante be Agnetis virg.

Qx. o. M. ü.

27 Maart (of 12 December 1302). — Bewijzing van rente aan de bagijn Beatrijs door haren broeder Pieter van Rolland. Des woensdag hes na O. V. verholendach

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. ü. N«. 137.

1 April {oVÏO December 1302). — Bewijzing van renten te Haarlem. Des manendaglics na 0. V. dach verholen.

ld. n". 155.

13 0 3.

16 April. — Guy, bisschop van Utrecht vergunt Dirk , den kapellaan te Haarlem , vrij te testeeren. feria III p. dominicam quasimodo.

ld. n». 257.

8 1303.

'j ]i(yi — Testament van Pieternelle vïin den Zande , bagijn. In }]eyendaf//te.

Or. K. A. R.

13 )i^,i^ — Dideric van den Wale schenkt den broeders van S. Ka- terine te Utrecht 7 morgen in den Poel te Monster. IJp sente ser- vatiiisdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan, n». 80 P. A. U.

18 Mei. — Graaf Jan geeft den eigendom van land bij de woning Maeslant. Salerdar/s na Ons Heren Upvaert.

Archiven der üuitsche Orde , II. N". 513.

21 Mei. — Willem, oudste zoon des graven, verleent aan die van Zierikzee alle vrijheden in 't Qualambacht en het hooger en lager stellen der accijnsen. 's Dingsdags na ons Heren Opvaert.

Vid. Zierikzee (Handvesten v. Zierikzee van v. Wijn.)

NB. Idem van graaf Jan. Datum onleesbaar.

5 Jiml. — Teruggave van verbeurd goed aan Jacob van der Woude door den graaf. S. Bonifaciusdnr/.

J. ter Gouw, Geseh. v. Amsterdam, blz 209.

6 Juni. — Graaf Jan belooft aan Klaas van Putten, dat zijn leengoed niet zal versterven, zoolang hij nakomelingen heeft, daags na sint Bonifacius.

Or. R. A. P. en S.

6 Juni. — Graaf Jan geeft aan Ver Aleid van Putten al het leengoed haars vaders, den heer van Strijen, over te gaan op liare kinderen bij Glaes van Putten en niet te versterven, zoolang er nakomelingen van hen zijn. daags na Sint Bonifacius.

Or. R. A. P. en S.

17 Juni. — Graaf Jan beveelt, dat voor hem geen geld zal worden genomen uit den tol te Strienemonde, eer aan Niclaes van Putten de 100 fp zw. t. zijn betaald, die hij hem in 1300 had geschonken. Maandags )ta S. OdiUf.

Or. R. A. F. en S.

4 Juli. — Graaf Jan machtigt zijn zoon Jan zijne goederen in Zeilainbacht te verkoopen ter betaling van schulden. Des Donderdaghes na S. Pieler en Paulus.

Vid. Zierikzee (Handvebten v. Wijn.)

2 Juli. — Bevestiging der privilegiën van Zieiikzee. o. d.

Idem.

6 Juli. — Graaf Jan verkoopt het ambacht van Sloten aan Dirk van Ilaailom. Zaterdag na S. Marti jn translatio.

Keg. E. L. 39 f. 21. K. L 39 dubbel f. -rA vrs.

7 Juli. — Graaf Jan regelt de ambachlsrechteii van Rodenrijs. Des sonncndaglies voor S. Margarvthendage.

.Mejlink , Heemraad«chai) v. Uelflaud , I). n». 126.

1303. 9

7 Juli. — Graaf Jan geeft vrijgeleide aan de Lubeckers, die bij Vlaardingen binnenvallen. Des sonnendaghes vore sinte Mergnelendaghe.

Lubeckisches Urkundenbuch. I[. d<-. 167.

13 Juli — Vrijgeleide, door die van Dordrecbt aan die van Lubeck verleend, hi senle Margrietendaghe.

Sartorias, Gesch. der Hanse , Urk. 112. ea Lubeckisches L'rkandenbach , 11. no. 168.

28 Juli. — Gift van een huis in Colinsambacht in Oversliedrecht. Des sonnendaechs voor S. Pietersdage ingaende oeghest.

Arch. der Duitsclie Orde , I. n°. 289.

29 Juli. — Florens, abt, prior en gemeen convent van Egmond maken de overeenkomst bekend, door middelaars over de prae- benden der broeders gemaakt. Des Manendnghes na senle Jacohsdach in den oest.

Cart. Egmond. Reg. Lubberti , f. 3. K. A.

8 Augustus. — Graaf Jan verlijdt Roderik , den schout van Uitgeest, met land te Westzanen. Donderdags voor S. Laurensdag.

Keg. B. B. Blois f. 185. Vrouw Margriet f. 5 vr,-. v. d. kopie.

24 September. — Bewijzing van 10 W> uit den tol van Niemends- vriend wegens een koop door graaf Floris van Jan van Wateringe. Dingsdag na S. Matlheus.

Reg. E. L. 1. n". 468.

21 Octoher. — Hr. Niclaas van Putten verlijdt Claes van Egmond met zijne woning en land te Heemstede , na opdracht daarvan. Maandag na S. Lucas.

Reg. Hr. N. v. P. f. 8 vrs. P. eu S. m. h. b. f. 203. O. ¥. f. 3.

30 Octoher. — Viijgeleide, door die van Brugge aan die van Dor- drecht verleend tot Paschen. 's Wonsdaghes voor alrehexjlighendach.

Or. Dordrecht. Iiiv. 73.

6 November. — De officiaal van Utrecht doet Gerard en Bartholomeus Vianckenzonen in den ban , als onrechtmatige bezitters van aan de S. Andreaskapel in de kerk van S. Maria door Hr. Gerard van Leiden geschonken goederen te Nootdorp, feria IV p. Omnium sanctorum.

Or. S. Maria U.

11 November. — Schepenen en raden van Dordrecht beloven de privilegiën omtrent de voogdij der weeskinderen te handhaven. S. Maertijn.

Vermeld in Inv. MS. de la ïrésorerie de Hainaut Üf). 67.

15 November. — C«raaflijk bevel tot betaling van renten. Vrijdag na S. ^fartijn in den winter.

Reg. E. L. 6 f. 59. E. L. 24 f. 48 vrs.

19 November. — Philips van Thiètte, zoon van den graaf van Vlaan- deren , geeft viijgeleide aan die van Dordrecht. Le mardi apres les odaves du jour St. Martin en yver.

Or. Dordrecht.

10 13 0 3.

1 December. — Wederkeerig vrij geleide van die van Dordrecht en van 's Hertogenbosch. Zondag na S. Andries.

Or. 's Hertogenbosch. Vgl. Hermans, Bijdragen tot de Gesch. v. N. Braband, II. 550.'

4 December. — Guy, bisschop van Utrecht, doet uitspraak over de keurmede tusschen abt en convent van Egmond en die van Aremers- wette en Wijnemerswette, feria quarta p. festum 6'» Andreae Apostoli.

Cart. Egmond, f. 52 vrs. R. A.

18 December. — Idem stelt boete op het niet houden dier uitspraak. feria quwia p. luciae virginis.

Idem f. 53.

1303. — Die van Middelburg geven hunne poorten aan Guy van aanderen als graaf van Zeeland.

Chartres de Namur, Ch. IV, La. l).

13 0 3-1304.

2 Januari. — Gerard Machteldszoon , pastoor te Petten, provisoer in het dekanaat Kennemerland , geeft eene verklaring over eene schuld van een parochiaan « ecclesie in nuwekerke juxta harlem. » In octavis 6'"» Prothomarturis Stephani.

Cart. ürde v. S. Jan. P. A. U. u". 84.

15 Januari. — Hr. Niclaes van Putten geeft eene rente aan zijn neef Jan Persijn. Woensdag na S. Ponciaan.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 195. O. F. f. 1.

22 Januari. — Idem aan zijn neef Diderik Persijn. Woensdags na Sinte Agnietendag.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 195.

26 Februari. — Graaf Jan doet uitspraak tusschen Hr. Niclaes van Putten en Dordrecht en geeft den eersten 20 tt^ 's jaars uit de tollen te Strijenmonde. Woensdag na Sinte Matlhysendag.

Reg. P. en S. m. b. b. f. 11.

10 Maart. — Graaf Jan betert het leen van Philips van .Duvenvoorde met f6 100 zw. t. Des Dinxendages nae Midvaslen.

Reg. Philippus A. f. 129 vrs.

18 .Maart, en 8 Septet)^l^er. — Testamenten van graaf Jan en van gravin Phihppa. N*^. 1 te Icndemain de la Mirarcme en Mars. N^. 2 Ie jour de la Nativilé de iV. Dame. Met goedkeuring van het laatste door Willem , oudsten zoon des graven, van 12 September {Ie Samedi après la Nativite de N. D. en Sept!)

St. Genoii, Monum. Anc. p 235. Iiiv. MS. de la Trésorerie de Hainaut C. 12.

n

I 1304.

'J2 April en 20 Mei — K\vijtingen wegens tienden voor het Heilige land over daartoe gedeponeerde gelden van Reinier van Heemstede, gegeven door den executor negocii Sedis apostolici, Werner van Se- dehem. W. i en 2. Dominica qua cantahir Misericordia Domini. N". 3. feria quarta in ehdomade penthecostes.

Or. R. A. R.

7 Mei. — Johannes van Leyden , gezegd van Steenvoorde , ridder, doel afstand van alle gelden, door zijn vader, Mr. Gerard van Leiden, kanunnik van S. Maria , bij de abdis van Rijnsburg ten behoeve der kruistochten in bewaring gegeven. In die ascensionis Domini.

Idem.

48 Mei. — Verklaring van Willem, oudsten zoon des graven, dat deze gelden door br. Werner gelicht zijn. In craslino penthecostes.

Idem.

1 Juli. — Hr. Nicolaes van Putten en Strijen geeft zijnen broeder. Heer Simon , een nieuwland ten Zeeuwschen rechte Ie bedijken. Woenscktgk na sinte Pauwelsdagh.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 129.

4 Juli. — Werner, abt van Egmond, erkent het recht der abdis van Rijnsburg op eene tiende te Oestgeest. Op zente Martijnsdach in den zomer.

Or. R. A. E.

8 Juli. — Werner , abt van Egmond , verklaart , dat Albert Wou- tersz. met zijne toestemming het Luttike Zand gekocht heeft. Woens- dags voor S. Margriet.

Or. R. A. E.

15 Augustus. — Willem, oudste zoon van Henegouwen, schenkt den gevangenen in Zierikzee het leven en ruime gevangenis met belofte, ze niet buiten Holland en Zeeland te zullen brengen. In onser vrou- wendughe te halfoeste.

St. Genois. Inv. Aoal. n°. 1095 (vgl. n". 1098 en 99.)

28 Augustus. — Verlij in Zogerweyde door den Hr. van Voorne. Op sint Jans avond als hij onthoofd iverd.

Reg. Voorne A. B. f. 73, id. B. f. 50.

25 September. — Uitgifte in erfpacht van tienden van S. Pieter in Wissenkerke feria sexta p. h*\ Mathei ai^\

Inv. des Chart. de Hainaut f. 78 vrs.

9 Octoher. — Graaf Willem Hl bevestigt het stapelrecht van Dor- drecht op hout, haver en wijn, met vrijdom aan Zierikzee, Middel- burg en Putten. Op sente Dengsdaghe.

Or. Dordrecht, luv. blz. 21. Gedrukt v. d. Wall, blz. 127.

12 13 0 4.

'14 October. — Schepenbrief van Monster over eene schuld te Ou- denburg. Des woensdaghes na sente Victorsdaghe. 7 Nov. ViOb {op sinlc Valbevsdaghe) aan het klooster Rijnsburg overgedragen, idem.

Or. R. A. K.

19 October. — Schepenen van Alkmaar huldigen graaf Willem. Maandag na S. Lucas.

Or. R. A. G.

20 October. — Graaf Willem geeft aan die van Naardingerland gelijke tolvrijheid als Kennemerland heeft. Dingsdags na S. Lucas. Herhaald op sinte Laurcnsdaghe 1317.

Reg Tollen f. 8 vrs.

26 October. — Bevestiging der privilegiën van Leiden. Maandag voor S. Sun on en Jiida.

Or. Leiden.

1 November. — Idem van Delft. Op Allerheiligendag.

Or. Delft.

6 November. — Stichting eener kapel in de S. Pieterskerk te Leiden door Katharina Poes. Des vridnghes na alreheyUghendach.

Cart. S. Pieter , LeiJen.

13 November. — N^. 1. Hendrik van Alkemade belooft aan .lan van Teylingen, met hem tienden te Warmond, volgens 's graven scheid- spraak, te zullen gelden. N°. 2. Wordt daarmede door den graaf verlijd. Vrijdag na S. Maertijn in den winter.

Or. R. A. G.

1304. — Burgemeesters, schepenen en raad van Middelburg ver- zoeken deken en kapittel van S. Salvalor , de kerk van der Mare aan Johannes , klerk van 's graven rentmeester , te geven. Or. o. .M. u.

13 04-1305.

1 Januari. — Jan van Arkel verklaart, dat die van ^Middelkoop een watergang iiebben gekocht, die te Leerdam en Arkel uitwatert.

Reg. Oude Dijk- en Wateib. f. 190 bij deu llr. Boonzaier te Gorcum.

lU Januari. — Verlij van Diderik van Herlaer met de tienden te Oud-G lessen en eene rente uit den tol te Dordrecht. Zondag na Dertiendag.

Beg. E. L. 6 , f. 50 , 59 vrs. K. L. 24 , f. 41 vrs. , 48 vrs.

14 Januari. — Bevestiging der tolvrijheid der Duitsche orde. In die b. Fetiris et Pontiani Mart.

Archiven der Duitsche Orde, I n". 119

5 Maart. — Graaf Willem geeft aan Jan van Bergen het leen, dat van wijlen den Friezen in Bergambaclit was. Vrijdag na Groolen vastenavond.

E. L. .39 , f. 21 vrs.

1304—1305. 13

10 Maart. — Overeenkomst tusschen abt Werner van Eo-mond en 3rior en convent over de praebendc. Des woensdaghes voor Sinte jregorisdach.

Cart. Egm. Keg. Lubb. f. 6 vrs. R. A.

12 Maart. — Graaf Willem schenkt eene erfrente aan de Heeren ^an Kruyningen.

Inv. Arch. Middelburg 6.

2 April. — Hertog Jan van Brabant herroept de voorrechten, door lem aan de Ylamhigen en Zeeuwen verleend. Die veneris ante Dom. hidica me.

Verachter, lav. d'Anvers , n». 78. Kluit, C. D. p. 1020.

4 April. — Heer Nicolaas van Patten geeft Pieter, Hendrik en )irk Dirkszonen den windmolen te Wede in leen. Zondag na halfvasten.

Reg. Hr. N. v. P. f. 9. P. en S. m. h. b. f. 203. O. F. f. 4.

13 05.

3 Mei. — De tienden van S Maria in Alblas on Bloes werve jure latronatus excepto in erfpacht gegeven. V. Non. Maji.

Liber Pilosus, f. 63. P. A. IJ.

4 (of 6?) Mei. — Huwelijksche voorwaarden tusschen Willem, udsten zoon van Altena, en Oede , dochter van Putten en Strijen. 'ondag (Dingsdag:') na Meidag, Zon ag voor H. Kruisdag.

Reg. P. en S. m. h. b f. 40, 41. O. P. f. 18 en 46.

19 Mei. — Kwijting wegens heergewaden in Berkenrode. Woens- ag na S. Servaes.

NB. Verdacht stuk. Reg. E. L. 41 , f. 41 vrs.

19 Mei. — Huwelijksveixlrag van graaf Willem en Jeanne van Valois e Ghauny sur Oise. Le XJX Mai.

St. Genois, Mou Anc. 214.

Vernieuwd 19 Mei 1306. Nat. Bibl. te Parijs, Fouds Francais, II 6837.

24 Mei. — Gheyla van Gampen, non te Rijnsburg, schenkt al hare oederen en die van wijlen hare zuster Catherina in Zeeland aan et klooster. Des anderen daghes voer sente Urbaensdayhe.

Or. R. A. R.

25 Mei. — Jvr. Willem van Teylingen geeft een land en woning issclien Dirks land van Teylingen en den smalen Geere. Dinsdag wr Ons Heeren Opvaert.

Reg. E. L. 43. f. 7 vrs.

26 Mei. — Pieter, Heer van der Lek , ridder, verklaart, dal zijn zoon [endrik alle grove tienden in Lekkerkerk van het kapittel van Oud [unster gepaclit lieeft. Met i-atiücatie van Hendrik. In rigi/ia As- msionis Dï.

Or O. M. U.

14 1305.

26 Mei — De paus beveelt den proost der kerk van Utrecht de abdij van Egniond in hare tiendrechten te herstellen. Septimo Kal. Junü.

Cart. Egm. f 52. R. A.

29 Mei. — Overeenkomst tusschen Hr. Andries , commandeur van het Duitsche huis en parochiepaap van Leiden, en de priesters Pieter Stefaensz. en Heinric Spiekei' over het waarnemen van de pastoors- functiën. Des saterdaghes na ons heren upvaert.

Gr. Museum Meerinauno Wesllirecnianum.

7 Juni. — Hr. Nicolaas van Putten verlijdt de erfgenamen van Laurens en Gillys Ellys kinderen met den Tordmoer en Henegenisse met wederkeerige kwijtschelding van breuken Daags na Pinksterdag e.

Reg. Hr. N. v. P. f. 16. P. en S. ni. h. b. f. 204. O. F. f. 7. NB. Nog eens daar vermeld undecimo Kalendas Martii \\W

28 hini. — Hr. Nicolaas van Putten verlijdt Siemen Melisz. met een gors, Oedekenisse geheeten. S. Paidiisavond.

Reg. Hr. N. v. P. f. 9 vrs. P. en S. m. h. b. 204. O. F. f. 1.

2 hdi. — Verlenging van het bestand met Brabant, Vlaanderen en Namen tot 1 November. Ie venredi apres les jours S. Pierre et S. Paul aposlres.

Or. Gent. St. Genois I. A. n». 1102.

25 Juli. — Hr. Nicolaas van Putten, verlijdt Hendrik van Alkemade met zijne woning en land in het Hoogkamp in erfleen. Op Sinte Jacobsdag.

Reg. Hr. N. v. P. f. 10. P. en S. m. h. b. f. 204 vrs. O. F. f. 2.

2 Augasms. — N°. 1. Verdrag van graaf Willem met hertog Jan van Brabant en graaf Robert van Vlaanderen, met vrijlating van den bisschop van Utrecht en verdere gevangenen.

NO. 2. Graaf Willem belooft het verdrag te zullen houden.

N". 3. Idem verklaart, hoe hij diensvolgens met de goederen van Gijsbert van IJsselstein zal handelen.

N°. 4. Idem bewilligt in de uitspraak van Philips van Duvenvoorde en Philips van Zaamslacli over inbreuken op het verdrag. Ie lundi après la feste Saint Pierre entrant aoust.

N». 1 en 2. Or. Rijssel (v. d. Bergh , Gedenkst. p 94.) N". 3 en 4. Or. Gent (St. Genois, 1. A. n'. 1104 en 5.)

30 Augustus. - Graaf Robort van Vlaanderen en zijne mannen be- loven Hr. Gillis van Cruininghen en Hr.- Gherard van der Maelstede weder in graven Willems gevangenis te zullen leveren , als zij niet bewijzen op den dag hunner gevangenname bondgenooten van Vlaan- deren te zijn geweest of 3200 !tï rantsoen betalen.

st. Genois, Mon. Anc. 336.

20 September. — Borgstelling van Kgi^hebrecld van Rijswijc, ridder, en zijn zo^n Gliisebrecht voor den kooj) van 5 morgen te Monstei". l)e<: manendaghes na sente landwecUtsdach.

Cart Orde t. S. Jan. N°. 66, P. A. l'.

13 0 5. 15

26 Odoher. — Uitgifte in levenslange erfpacht van de halve tienden van S. Pieter te Ser Aernoutskerke en Hungersdijk. feria terlia p. festum Undecim millium Virguium.

Inv. MS. des Chartes de Hainaut , f. 87.

11 November. — Hr. Nicolaes van Putten verlijdt zijnen kamerlinc met eene rente. O/j S. MarÜjnsdaglie. ^

Re?. Hr. N. v P. f. 3. P. en S. ra. h. b. f. 195. O. F. f. 4.

11 November 1305, 5 Maart 1307/8, 29 September en 1 Odoher 1311. — Vijf uiterste wilsbeschikkingen van Hr. Nicolaas van Putten. N°. ï Op Sinte Martijnsdagh. N'. 2 Dingsdag voor S. Gregoriusdaghe , N^. 3 Op S. Mlchielsdaghe n". 4 en 5 Donderdag na Ste Havendag.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 81.

12 November. — Graaf Willem belicht den Paus , dat hij niet zelf te Rome kan verschijnen maar gemaclitigden zendt. (Tekst Latijn.) scellé Ie devemes apres Ie Saint Martin ki fu en joesdi.

Gachet , Cartulaire de Guillaume III. p 37.

13 November. — Alveraat , vrouwe van Coudekerk , sticht eene kapellanie in de kerk te Haarlem. Des saterdaghes na sente martijns- dach i. d. w.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 6.56.

15 November. — Graaf Willem beveelt zijnen baljuw de abdij van Middelburg te beschermen. Maandag na S. Martijn i. d. iv Herhaald 30 November (Op Sint Andriesdag) 1306.

Or: P. A. Z. n» 49 en 61.

28 November. — Graaf Willem bevestigt de privilegiën der abdij ter Does, Dominica prima Adventus D^.

Inv. du Semin de Bruges. Privileges N°. 392.

5 December. — Guy, bischop van Utrecht, verlijdt Jan van Arkel met de tienden in Houweninghen , Kedichemmerveld, Rietveld en Oosterwijk met nadere bepalingen. Up sente Nicholaes avende.

Or. R. A. Arkel. Gedrukt: Co.kx Üiplom. Ilist. Gensch. II, bl. 10 n". 7.

6 December. -— Graaf Willem verlijdt Jan van Pollanen , zoon van Philips van Duvenvoorde, met de door dezen in leen geliouden 100 f6. Op Sint Nicliiesdach.

Reg. Philippus A. f. 129.

13 0 5-1306.

6 Januari. — Hr. Niclaes van Putten verlijdt Claes Haylede Pie- terszoon van Gylede met de helft van 17 morgen in Rotteambachl. Dertiendag.

Reg Hr. N. v. P. f. 9 vrs. P. en S. m. h. b. f. 203. O. F. f. 3 vrs.

9 Januari. — Dirk van Haailem wordt afwezig door den giaaf beleend met zijn voorouderlijk goed. Zondags na Dertiendag.

Reg. E. L. 6. n". 228.

16 1305-1306.

13 Jnmuiri. — Graaf Willem verlijdt Jan die Moelnar met het ambacht van Ghyesen met Poederoyens ambacht en de visscherij. Donderdag na dertiendag.

Or. Amb. v. Giessea , afschrift bij den heer Delprat.

22 Januari. — Graaf Willem vergunt aan die van Zierikzee het goed der ballingen te verkoopen. Zaturdaegs na S. Agnietendag.

Handvesten van Zierikzee. Register v. Wijn.

22 Januari. — Idem geeft land in ^laesland in rechten leen. Za- lurdag na Ste. Agnietendag.

Reg. XVIII. f. 24.

28 Januari. — Verklaring van rechteren, schepenen, raad en ge- meene poort van Woudrichem over het recht van Gerard van Hoorne-Altena op het huis te Giessen, Vrijdag voor Lichtmis.

ür. R. A. Alt.

13 Februari. — Graaf Willem geeft volmacht voor gezanten naar Frankrijk (niet afgezonden). Le dienience devant Ie jour des Cendres,

Gachet, Cart. 40.

10 Februari. — Schepenen, gezworenen en burgers van 's Her- togenbosch beloven zich te zullen onderwerpen aan de uitspraak van hertog Jan van Brabant en heer Jan v. Kuik over hun geschil met heer Jan van Heusden. quinta feria post sexagesimam.

Reg. des Chart. d. 1. Chambre des Comptes B. f. 118. MS. Ge'rard.

24 Februari. — Koop van rente te Haarlem, Op sint e matlhijsdagh.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. u". 685.

10 Maart. — PhiUps, koning van Frankrijk, beveelt de opname der rekening van oorlogskosten, door graaf Willem ingeleverd. l)e- cima die marlii.

Gachet. , Cart. p. 42.

11 Maart. — Punten, door graafWillem on zijn raad bepaald om- trent het scheidsgerecht met Vlaanderen. Ie venredi devant migwiresme.

ld. p. 43.

16 Maart. — Elisabeth van Engeland, weduwe van Holland, sticht eene kapellanie ten Poele of te Egmond. Woensdag na St. Gregorius.

Or. R. A. E

26 Maart. — Afstand van land ter Nygerlede door abt en convent van St. Paulus te Uti'echt. Op Pidmavond.

Nijhoff, (iedeiikwaard. n". 83.

27 Maart (oï\2 Üecendier VSi)')). — Verklaring van schout en sche- penen van Monsti-r over de stichting en begiftiging eener i^apellanie bij testament van Hr. Glieiit vanTetrode, canonic van Onscr Vrouwen te Utrecht. Des sonnendaghes na onser vi ouwen verholen.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 32

29 Maart. — De Heer van Hoorne-Alli-na steil eenige gocderiMi in banden des heeren van Pulten, ter verzekering van bet buwj'Mjksgoed van zijn zoon. Dinsdags na Pafinzundag.

Rejj. o. F. f. 40 vr».

17

1306.

6 April. — Hr. Nyclaes van Patten verklaart dat Hr. Dirc Bokel van hem zijn huis te Wedena, na opdracht, in leen heeft terugont- vangen. Des Woensdages na Paschen.

Reg. Hr. N. v. P. f. 10 vrs. P. ea S. in. h. b. f. 205. O. i\ f. 3. Gedrukt: Rotterd. Historiebladeu I. Bijlageu, blz. 29.

12 April. — Graaf Willem machtigt bisschop Guy voor hem te Rome den ban te verwerven legen de Zeeuwsche en Westfriesche rebellen. feria IIl^^ p. odavas Paschae.

Gachet, Cart. p. 45.

^12 April en 5 Mei. — Begeving der kerk van Rieland, met bevel tot inbezitstelhng van den pastoor. Die XII m. Aprilis en feria V p. Cantate.

Or. o. M. ü.

25 April. — Graaf Willem beveelt zijnen rentmeester in Kennemer- land, Vriesland en Texel, aan abt en convent van Egmond jaarlijks de 20 hoed zout te geven , hun door koning Willem geschonken. Op S. Marcusdag.

Or. R. A. E

29 April. — Hr. Nicolaas van Putten verlijdt Gerrit van Assendelft in rechten leen met een weer land in Assendelft met de huizen, die er op zijn of zullen getimmerd worden. Vrijdagh voor Meydag.

Reg. Hr. N. v. P. f. 11 vrs. P. eu S. m. h. b. f. 205. O. F. f. 2. vrs.

29 April. — Idem verlijdt Willem die Gaeuwe Willemszoon van Teylingen met zijne woning en land in der Wij ke. Vrijdags- voor Meydag.

Idem.

1 Mei. — Gerard van Voorne , burggraaf van Zeeland, stelt liet schot van de slad den Briel op 26 f6 7 sch. 'sjaars tegen vrijdom van schot van de landen binnen hare vrijheid. Ojilen dagh van suite Phüips^ ende sinte Jacobi.

Gedrukt bij Alkcmade, blz. 7.

3 Mei. — Graaf Willem verlijdt Jan van der Werve met rente uit de tienden te Bodegraven na opdracht. Op den heyligen Cruycendagh.

Reg. XVIII f. 4.

18 Mei. — Bischop Guy beveelt Jan van Arkel den Utrechters de ontnomen pacht terug te geven. Op den achtenden van Meye.

Or. Utrecbt.

29 Mei. — Graaf Willem beveelt aan schepenen en raad van Middelburg de Rijnsburgsche goederen in Walcheren ongemoeid van schot te laten. Des Sonnendaghes na Pinxteren.

Or. R. A. R.

2

18 1306.

-^3 Jiuii. — N^ 1. Graaf Robert van Vlaanderen, hertog Tan van Brabant en giaaf Willem kiezen graaf Jan van Namen, bisschop Guv en den graaf van Porcian tot middelaars en Hr. Wouter van Enghien tot superarbiter.

N°. 2. Nadere bekrachtiging hiervan , inzonderheid betreffende de liulde, door Zeeland en eenige goederen in Holland en Strijen aan Vlaanderen verschuldigd.

N''. .3. Wapenstilstand tusschen Brabant en Vlaanderen en Holland.

Le Lundl opres Ie jour Saint Baniabé VApostle.

Registre de la Chambre des Coraptes B. 124 en 125 MS. Gérard.

29 Juni. — Verlij van Aechte Hugendr. in Beeningerland door Hl'. Nicolaas v. Putten. Woensflag na Jansday.

Reg. Hr. N. v. P. f. 10 vrs. P. en S m. li b. f. 204. O. V. f. 5.

3 Juli. — Hr. Simon van Benthem , ridder, verkoopt de Kille Willenhoeve, den morgen voor 9 f^ 15 sch., aan Ver Katerine van Ba- kenesse en Ver Agnes, Hr. Albrecht Terningh's zuster. Des sjn- nendmjhes na Ste Pi eter en S. Pauwelsdag.

Or. R. A. L.

25 Juli. — Engelbrecht van Hoorne, domproost van Utrecht, vergunt aan rechters, schepenen en burgeraeesteren van Zierikzee, priesters, die gewapend zijn of vechten, te vangen, en bi;looft geen dekenen of zegeldragers, langer dan de regeerders van Zierikzee goedvinden, in Schouwen te houden of poorters in rechten te dngen. In sente Jacobsdaghe.

Vid. Zierikzee.

28 Juli. — Jan, abt van S. Pauwels, beleent Jvr. Beatrix van den Doortoghe met de Zevenhuizer tienden. Donderdag na S. Jacob.

Reg. E. L. 1 n». 365.

10 Augustus. — Graaf Willem verlijdt Jan Aernoutsz. van Leiden met korentienden Ijij Leiden. Daags na Vrouwendag te Midde uegst.

Keg. XVIII f. 12 vrs.

34 Augustus. — Kwijtschelding van tienden te Si. Mariekerke. Woensdag na S. Jan decolL

Cart. P. A. Z. f. 69.

3 September. — Graaf Willem machtigt zijnen rentmeester en de burgemeesters van Zierikzee, het goed der ballingen in Schouwen en DuivL'land aan te slaan, om de scliade der poorters te boeten. Des sulerdaghes na sente Jansdaglte ulghangende oeghest.

Or. Zierikzee.

18 September. — Graaf Willem bewijst de huwdijksgitl van Jvr. Katerine, dochter van graaf Florcns, echtgenoote van Zweder, burg- graaf van Montfoort, op 100 morgen in Cabau bij Sevenhoven, die verbeurd verklaard waren van Hr. Niclais van Gals. Des sonnen- diighes na .^ente LambreclUsdach . ViJ p .\. u.

4 306. 19

18 September. — Graaf Willem neemt de abdij van Middelburg- in bescherming. Zondag na S. Lambrechtsdag. Herhaald 3 Maart 1306/7. (Vrijdag voor Midvasten.)

Or. P. A. Z. N". 50 ea 52.

5 Odober. — Schepenen en raad van Brugge klagen over den roof en moord , op Vlaamsche gevangenen gepleegd , die aan medegevan- genen in Holland onderstand kwamen brengen, 's Wonsdagens na sente Bavendag.

Or. Gent (St. Geaois 1. A. ii«. 1139.)

29 Odober. — Verklaring omtrent eene erfpacht in Haastrecht. In crastino Symonis et Jiidae. Or. o. M. u.

17 November. — Verdrag van hulp en bijstand tusschen de heeren van Voorne en van Putten. Dmderdag na slnte Martynsdagh.

Keg. P. en S. ra. h. b. f. 32. O. F. f. 25.

17 November. — Verzoek, van Fransche zijde gedaan, tot herstel in hun goed van in Vlaanderen beroofde Hollandsche kooplieden. Le joedi apres le S. Martin en yver.

Or: Rijssel (v. d. Bergh p. lOö.)

25 November. — Verlij van ColijnEverdeysz. door den heer van Pul- ten. In sinte Kater inendage.

Hr. N. V. P. f. 12. P. en S. m. h. b. f. 205. O. F. f. 5. vrs.

27 December. — Verlij in Walcheren door den heer van Voorne. Op S. Jan Evangelist na Kersdag.

Reg. Voorne A. A. f. 83 en B. f. 71.

1306 (?) — Punten , van wege den graaf aan de scheidsrechters tusschen hem en Bral3ant over de leenroerigheid van Zuid-Holland overgelegd,

Or: R. A. G.

1306-1307.

11 Januari. — Guy, bisschop van Utrecht, beveelt den abt van Middelburg in alle zaken der bagijnen recht te spreken, feria quarta p. Epiphaniam.

Herhaald 22 Sept. 1308 door den domproost.

Or. P. A. z.

27 Januari. — Graaf Willem verkoopt aan Beatrys v. d. Doortoghe ie goederen, bij doode baars vaders Dirk aan hem vervallen. Vrij- iag voor Lichtmis

Reg. E. L. 1. f. 69. E. L. 2 f. 57.

8 Februari. — Bevel tot inbezitsteUing van de helft der kerk van >}oordmunster te Middelburg, feria quarta p. Purificationem b. Marie Virg.

Arcli. der Duitsche Orde , II n°. 554.

20 1306-1307.

11 Februari. — Graaf Willem bevestigt de Duitsche Orde in het patronaat dier kerk. SabbiUo ante Domlnicam qua canlatur InvocavU.

Idem n°. 553.

'15 Februari. — Verpachting van tienden van S. Pieter in Einelisse, Welle en Kapelle. proxima feria quarta ante festum Cathedrae Petri.

Inv. des Chartes de Hainaut.' MS. f. 77 vrs.

1 Maart. — Graaf W^illem neemt het convent van ter Lee in be- scherming en roept alle zaken aan zich, waarover het voor den wereldlijken rechter kon getrokken worden. Des luoensdayhes voor middevastene.

Or. R. A. L.

7 Maart. — Verpachting van tienden van S. Pieter in Zabbinge SQ Wolfaertsdijk feria proxima tertia post dominicam qua cantatur Letare.

Inv. MS. des Chart. de Haiuaut f. 69 vrs.

O Maart. — Idem in Clauwaertskerke. /. //. quinta p. d. q. e. L.

Idem.

13 0 7.

27 Maart. — Rechter en schepenen van den Haag oorkonden den koop eener rente voor het klooster ter Lee. ilp den Manendaghe in die paesdag/ie.

Or. R. A. L.

30 Maart. — Verlij met eene rente door Nicolaes van Putten. Don- derdags na Paeschen.

Reg. Hr. N v. P. f. 12. P. en S. m. h. b. f. 105. O. F. f. 5 vrs.

31 Maart. — Testament van Ida van Santhorst. Des vridaghes na Paschen.

Or. R. AR.

31 Midtrt. — Bestand tusschen Brabant, Vlaanderen en Holland, de breuken te beslissen door de scheidsrechters. Ie venredi devant closes paques.

Or. Gent (St. Genois I. S.. n°. 11.59) Diplomata Haiinon. Tablc Chronol. ponr servir i rhiatoire des provinces de Flaudre, f. 9. Kopie R. A. MS- de la Trcsorerie de Hainaut.

4 .4/////. — Vrrkiai ing der Universiteit van Paiijs over eene exemptie- bul van Iimocentius IV van 31 Aug. 1215, S. Ambrosias.

Or. R. A. E.

8 April. — Hr. Nicolaas van Putten geelt Wisse van Lopero, zijnen knaap en neef, goederen in Dridorp. Zaturdags na beloken Paschen.

Reg. Hr. N. v. P. f. 12. P. en S. m. h. b. f. 206. O. F. f. 6.

10 April. — N°. 1. Vrede tusschen liertog Jan van Brabant en graaf Willem. Ie dixieme jour du mois d'AvrU.

Rcf de b Chanibrc des romptcs R f 126. Reg. E. L. 12 f. 6 K. L. 11. f. 1. E. L. 38 f. 5.

13 0 7. 21

P-N". 2. Graaf Willem belooft den hertog van Brabant, eene oude schuld van 5000 fP tournoois af te doen en, dat hem het vertij op bescheiden, betreffende het verdrag van Henegouwen mctdenR.oomsch- koning en de hulde van Zuid-Holland geen nadeel zal doen.

d. eod. d. {scellé Ie Xllme d'Jvril).

N°. 3. Idem draagt aan Nicolaas van Putten en W. Glawart, ka- nunnik te Mons, op te informeeren aangaande de faraiUe en goederen dergenen , die graaf Florens gevangen hadden.

d. eod. d.

N°. 4. Idem belooft pogingen aan te wenden om zijnen oom, bis- schop Guy, te bewegen, diens geschillen met Utrecht te onderwerpen aan Florens Berthout en Gerard van Voorne.

d. eod. d.

NO. 5. Idem veroorlooft aan de middelaars , bisschop Guy van Utrecht en Gaulthier de Chatillon, graaf van Porcian , en aan de graven van Namen en Vlaanderen, op verzoek van den hertog van Brabant, eenige personen van den ban te ontheffen en terug te roepen.

d. eod. d.

Alle vier in Gachet, Cartul. p. 58, 59 en 60.

W. 6. Hertog Jan van Brabant en graaf Jan van Namen stellen zich borg jegens graaf Willem, dat Guy en Hendrik van Vlaanderen hem niet zullen aanvallen. Ie dixième d'Avril.

N". 7. Idem verbinden zich jegens de middelaars, hun verdrag met graaf Guy van Vlaanderen te zullen bewaren.

d. eod. d.

Beide in de Table Chroaologiqiie des Chartes. MS. Gerard.

NO. 8. Verdrag tusschen graaf Willem en graaf Jan van Namen betreffende de leenroerigheid van Namen jegens Henegouwen.

d. eod. d.

N". 9. idem betreffende het marktrecht van Namen.

d. eod. d.

NO. 10. Verklaring van hulde van graaf Jan aan graaf Willem.

d: eod. d.

Alle drie in Chartes de Namur I Litt. A en 2'' Cartulaire dcHainaut, MS. Gerard.

NO. 11. Graaf Jan van Namen verklaart, dat hij al zijne leenrechten in Henegouwen aan graaf Willem heeft afgestaan.

d. eod. d.

üiplomata Mechliniensia, 177. MS. Gerard.

11 April. — Jan, hertog van Brabant, Jan, graaf van Namen, Guy, bisschop van Utrecht, Willem, graaf van Henegouwen en Holland, verklaren de moordenaars van graaf Florens uilgesloten van de over- eenkomst omtrent den terugkeer der ballingen. Ie onzicmc jour don mois d'Avril.

Or. Rijssel (v. d. Bergh p. 103). Table Chron. MS. Ge'rard.

12 April. — Verbond tusschen Guy, bisschop van TTtrcclit, Jan, hertog van Brabant, Willem, graaf van Henegouwon-Holland , Jan

22 1307.

van Vlaanderen, graaf van Namen, en heer Jan (van Beaumont), graven Willems broeder, om elkander bij te staan tegen ieder behalve den Roomschkoning Le doiizième jour dou moys d'Avril.

Reg. d. 1. Chambre des Comptes B f. 125, 126. MS. Gérard. Vermeld ia Butkens , Tro- phées de Brabant.

12 April. — Zeggen van Jan van Haarlem tusscben zijn vader Willem en zijn oom Hendrik van Diepenbeim. Woensdag na Misericordia,

Keg. E. L. 39 f. 22.

14 Mei. — Hr. Nicolaas van Putten geeft aan Philips Uternesse, ridder, in leen al bet land, dat bij tusscben den Lierdijk en de Gaag bezat. Des Sondags nae Ste. Servaasdag/ie.

Keg. Hr. N. v. P. f. 12 vrs.

14 Mei. Twee verlijen door Nicolaas van Putten , o. a. van land te Zoeterwoude.

d. eod. d. Idem f. 13.

22 Mei. — Deken en kapittel van S. Jan vei-pachten aan Hr, Witte van Haamstede de tienden, die Jan van Renesse bezeten bad. Des Manendaghes na den oclave van Pinksteren.

Or. S. Jan. U. Liber Kubeus f. 25 vrs. A. Cl. IJ.

5 Juni. — Hr. Jan van Arkel beleent zijnen broeder Hertbaren met den Grooten Waard en 50 morgen in Reinerscoep en 17 in het land van der Leede. Op S. Bonifaciiisdag.

Or. P. A. u.

6 Juni. — Quitantie wegens betaalde tiendon van S. Pieier. Daags na S. Bonifacius.

Cart. P. A. Z. f. 54.

29 Juni. — Afstand van tienden te Mariekerke aan de abdij van Middelburg. Op S. Pieier en Paulus na S. Jan m. z.

Cart. P. A. Z. f. 39.

5 Juli. — Graaf Willem beleent Boudewijn van Yerseke met het Strijensche schor. Daags na S. Martyn zomer.

4de Copulaatboek f. 452. P. A. Z.

5 Juli. — Gerard, graaf van Gulik, on Willem, zijn zoon, stellen zich jegens den graaf van Gelre borg voor de lieden van graaf Willem, wegens de ongeregeldheden te Roermond, feria quarla p. feslum Peiri et Pauli ap.

Or. R. A. G. Gedrukt: Codex Diplom. Hist Gen. II n'. 8.

13 Juli. — Verkoop van rente op een huis in de Veerstraat te Haarlem. In sinte Margrielendaghe.

Cart. Orde S. Jan. P. A. U. n». 153.

13 Juli. — Schepenen in die Haghe oorkonden, dat de kerk aldaar uit die te Monster is gesproten. ()}> S. Margrietendag.

Or. P. A. z.

24 Juli. — Hl'. Nicolaas van Kals en zijn zoon onderwerpen zich aan graaf Willem, S. Jacohavond.

Gr. K. A. z.

1307. 23

7 September. — Gerard , heer van Hoorne-Altena, bekent zich leen- man van Kleel vooi' Woudrichem en Woudrichemer Waard. Baarjs voor Maria geboorte.

Or. R. A. Alt.

46 Septewber. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen. 5^'- medi apres la sainte croix en septembre.

Or. Gent. (St. Genois I. A. n". 1170).

24 September. — Arbitrale uitspraak van Graaf Willem tusschen Gerard van Hoorne tn zijne helpers en Jan van Arkel, Yastaert van Giessen en de hunne. Zondag voor S. Baaf.

Or. K. A. Alt.

i7 Odober. — Verpachting van eene tiende van S. Pieter te West- kerke en Wolfaartsdijk. proxima feria III ante feslum XI M Vlrginum.

Inv. MS. des Cliartes de Hainaut f. 84 vts.

22 Odober. — Twee verzoeken aan het kapittel van S. Salvator om begeving der kei ken van Nieuwerkerke en van Rieland. Domi- nica p. Luce evangeliste. Afstand der laatste door den bezitter. 20 Juni 1308. {In die Johanni^ et Paidi.)

Or. O. M. U.

24 October. — Begeving der kerk van Woudrichem door het ka- pittel van S. Salvator. feria III post XI milt. Virginum.

Jdem.

• 12 November. — Deken en kapittel van S. Salvator verhuren levenslang 6 morgen te Monsterambacht aan AelbertTaerninc, priester. in crastino y^ martini Ep. et conf.

Or. R. A. L.

23 November. — Gravin Philippa erkent de ontvangst voor den graaf van een leen van 500 fp Holl. van den Heer van Voorne, verbonden op het schot in Zeeland. In die b<i Cdementis hyemalis.

Gachet, Cart. p. 66.

3 December. — Jan van Heen vliet begeeft den lagen ban van Ri- sewaard tusschen de Hofmare en den Vliet. Zondag na S. Andries.

Vid. R. A. v.

28 December. — Graaf Willem geeft den admiraal Grimaldi 300 ff^ kl. Tourn. 'sjaars, daar hij het huis Koudekerk, dat hij voor een waarde van 500 fig heeft, niet rustig kan bezitten. Ie joedi apres Ie joer dou Noel.

Gachet, Cart. p. 70.

30 December. — Graaf Willem wordt Fransch leenman wegens Oostervant. Le samedi apres lu nativité de N. Seigneur.

Diplomata Haniionensia , f. 111 vrs. MS. Gerard.

24

1307-1308.

'] Januari. — Willem van Egmond geeft land te Castercom aan het door hem gestichte huis van S. Lazarus te Haarlem. Jaarsdag.

Cart. Orde S. Jan n». 38. Gedrukt: Bijdragen Bisdom Haarlem III 140.

23 Februari — De officiaal van Utrecht geeft eene verklaring over erfhuur in Briedorp , Duivendijke en Nieiiwekerke op Schouwen. daags na Cathedra Petri.

Or. S. Jan U. Lib. Rubens, f. 17. A. Cl. U.

28 Februari. — Verklaring omtrent de verzoening der magen vanden baljuw Aloud van Yerseke met de stad Dordrecht over den aan hem beganen moord. In schortelwoensdfig. Door den graaf bevestigd 9 Juni (sonnendags na Pinksteren).

Or. Dordrecht. Inv. 74.

5 Maart. — Niclaes van Putten en Aleid van Strijen , zijne vrouw, stichten 10 kanunnikspraebenden in de kerk van Geervliet. Mede bezegeld door bisschop Guy. Des Dinxendaghes naer sonedaghes dat men singhet Invocavit me.

Keg. P. en S. m. h. b. f. 84. O. F. f. 8. Gedrukt: Batavia Sacra (Holl.) bl. 226.

5 Maart. — Giften van renten door Nicolnas van Putten aan de Heilige Geest te Katendrecht en het Westambacht van Katendrecht uit de bede aldaar en aan die te Geervliet , Spijkenisse , Putten , Hekelingen, Portugaal, Schoonerloo , Weede , Biervliet, Strienmonde en Hamme uit verschillende inkomsten. Dingsdags voor S. Gregoriiis- dagh.

Twaalf brieven. Reg. O. F. f. 7 vrs. en 8.

10 Maart. — Idem schenkt zijnen neef Hessel van Drongelen eene rente uit zijn legschatte. Zondag voor S. Gregorius,

Reg. Hr. N. v. P. f. .3 en 79. P. en S. m. h. b. f. 194. O. F. f. 13.

• 47 Mawt. — Graaf Willem schrijft aan abt Henricus van Middel- burg over de benoeming van een priester in Oud Vlissingen Do- mincia qua cantatur Oculi.

Or: P. A. Z. No. .04.

17 Maart. — Overeenkomst van Jan van Arkel met Olto van Heu- kelom, heer van Asperen , over de vangst der zwanen, komende van Spijk opwaarts, buiten den dijk van Oosterwijk en den Diefdijk. S. Gfcrtruidendag.

Afschrift bij den Hr. Boonzaicr te Gorinchem (vermeld door den Hr. Ik-lprat).

22 Maart. — Graaf Willem bevestigt de voorrechten, in der tijd door koning Willem aan abt en kerk van S. Truyen verleend in Holland. .MmsLs martii die viresima secunda. Bevestigd 20 Mei 1309 {in craslino Urbani jHtpe).

Cart. de St. Trond. N». 334 en 352.

1307—1308. 25

25 Maart. — Vergeving der tienden van S. Pieter in Glawaerts- kerke , Zabbinge en Wolphaertsdijk. prox. f. p. dom. qua cant. Letare.

Keg. Copies tirées d'une Keg. f. 83 vrs.

1 April of 9 December. — Schuldbrief te 's Gravezande. Des maan- daghes na O. V. verholen.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. No. 123.

1 April. — Paus Clemens V bevestigt de abdij van Middelburg in hare bezittingen. Kal. Aprilis. Or. P. A. z.

5 April. — Verklaring van Jan van Kuyk, Willem van Borselen en Bernard, paap van Vuren, omtrent de leenroerigheid van het huis te Giessen van Altena. Vrijdag voor Palmzondag.

Or. R. A. Alt.

1308.

22 April. — Grc-af Willem zendt gemachtigden naar het parlement van Tours. Ie lundy devant Ie jour Saitit-Mark.

Gachet, Cart. p. 80.

22 April. — Twee brieven van begeving met tienden van S. Pieter in Zandick. feria secunda p. quasimodo.

Inv. MS. des Chartcs de Hainaut f. 64 vrs.

26 April. — Arnold van Lockhorst, kanunnik te Utrecht, scheids- rechter in het geschil over de kerk te Vlissingen , schorst den be- noemden pastoor Petrus wegens niet verschijnen. Die veneri^p. octavos Resurrettionis Dk

Or. P. A. Z. No. 55.

7 Mei. — Uitgifte in erfpacht van land te Haastrecht. (Jeria UI p, Dominicam Jubilate.

Or. J)om. U.

11 Mei. — Verbond te Nivelles tusschen giaaf Willem, graaf Hen- drik van Luxemburg, graaf Jan van Namen, graaf Gerard van Gulik, graaf Arnoud van Loon en graaf Guy van Vlaanderen, tot ouderlingen bijstand, als een hunner Roomschkoning wordt. Ie douzieme jour dou mois May.

Ficker, Sitzungberichte d. K. Acad. 14. 196 B 11. 425. üiplom. Hanon. f. 403. en de andere Cartul. de Hainaut, MS. Gerard.

18 Mei. — Paus Clemens V vergunt den abt van Egmond aldaar de heilige gewaden te zegenen en conversen te wijden. AT Kal. Junii.

Or. R. A. E. Cart. Egm. R. A. f. 53.

22 Mei. — Verpachting van tienden van S. Pieter te Zabbingen. In vigilia ascensionis Dk

Inv. MS. des Chartes de Hainaut. f. 73 vrs. eu 74.

26 1308.

22 Mei. — Uitgifte in erfpacht van tienden van S. Jan tusschen Gouwe, Schouwen, Kromambacht en Zierikzee. daags voor Hemelvaart.

Or. S. Jan U. Liber. Rubeus f. 16. vrs. A Cl. U.

24 Mei. — Begeving van tienden van S. Pieter te Oostkerke en Wolfaartsdijke. In crastino ascensionis i>'.

Inv. Ms. des Chart. de Hainant. f. 73 vrs. et 81. MS. Gérard.

2 Juni. — Graaf Willem machtigt Dirk van den Wale, meester van zijnen huize in den Hage , de goederen van Ghisekijn uter Liere, die den graaf aangekomen zijn, aan diens vrienden in leen te geven. Pinxter.

Or: R. A. N. D. 1216 n". 5.

ii Juni. — Graaf Willem neemt de lombaerden van Zierikzee en Enielisse in bescherming, en geeft hun voorrechten, feria UI p. trinitatem. Verlengd en uitgebreid in vigilia heati Matthiae apU. (23Febr. 1309.

Reg. E. L. 13 en 20. f. 1.

21 Juni. — Graaf Jan van Namen verklaart graaf Willem tegen ieder te zullen bijstaan behalve tegen de koningen van Duilschland en Frankrijk. Ie venredi devanl Ie St. Jehan Raplisle.

Diplotnata Hannonensia I. 407. MS. Gérard.

25 Juni en 18 Juli. — Twee schepenbrieven van 's Gravenzand over vrijing van land van landhuur. Des anderen daghes na sint Jansdagli Mitsomer en des donnerdaghes tui sente margrietendach.

Cart. Orde v. S Jan. P. A. IJ. n". 124 en 127.

6 Juli. — Graaf Willem bevestigt de abdis van Leeuwenhorst in het bezit van den uiterdijk onder Warmond. Des saterdaghes na sente Martynsdagh i. d. z. Or. R. A. L.

14 Jidi. — Overdracht van tienden te Mariekerke aan de abdij van Middeli)urg. Zondag na S. Margriet.

Cart. P. A. Z. f. 24.

28 Juli. — Graaf Willem belooft aan de hertogin van Athene ffi 400 'sjaars te zullen betalen.

Gachet, Cart. p. 93.

i5 Augustus ('l) en ^<) December. — Drie kwijtingen van betaalde boete door die van Dordrecht aan de magen van Aloud van Yerseke. 1 Op onsei' vrouivendaghv , 2 en 3 Des sondaghes na den Kerstdaghe.

Or. Dordrecht.

28 Augwstus. — N°. 1. Testament van Margaretlia, vrouw van Anielis, bastaard van Jan Aolbertz.

N*'. 2. P2adem sticht eene kapellanie in de kerk van Nortich, te be- geven door den abt van Egniond. In vigilia Uu Johannis Uaplistae in decolUüioni'.

Cart. K^mond. R. A. f. 56 en 65.

1308. 27

11 September. — Nadei-e uitspraak van graaf Willem tusschen Gerard van Hoorne-Altena c. s. en Jan van Arkel en Vastaert van Giesscn. Woens,dag na Maria geboorte.

Or. R. A. Alt.

1^ September. — Paus Clemens V vergunt den abten van Egmond, overal waar zij dienst doen , de heilige gewaden te zegenen en in hunne parochiën de kinderen te confirmeeren. II Mus Sept.

Or. R. A. E.

21 September. — Graaf Willem stelt gelijke boeten op het vechten binnen de jaarmaikt te Delft als daarbuiten. Up sente Matheusdach,

Or. üelft.

22 September. — Graaf Willem verbiedt die van Dordrecht klee- deren van andere heeren te dragen. Sondags na S. Mattheus.

Or. Dordreclit.

22 September. — De domproost en archidiaken van Utrecht draagt de berechting der geschillen der bagijnen aan den abt te Middelburg op. In crastino b^i MaUhaei.

Or. P. A. Z. no. 56.

1 October. — Waarheid van den baljuw van Kennemerland , dat niemand mag schouwen in het ambacht van Hr. Willem van Egmond. S. Havendag.

Reg. E. L. 12. f. 23 vrs E. L 10. f. 23.

2 October. — Bevestiging van lijftocht op de tienden van S. Pieter te Kloetingen en Wissekei'ke. In crastino Rcmigii.

Inv. MS. des Chart. de Hainaut. f. 81 vrs. MS. Gerard,

5 October. — Paus Clemens V vergunt den abt van Egmond, ook zonder zijn convent land voor schuld te verkoopen of te verhuren. 77/ Non. Od.

Or. R. A. E,

7 October. — Idem stelt de abdij van Egmond onder bescherming van de abdij van S. Pieter te Gent. Non. Oct.

Idem.

12 October. — Vergeving van tienden van S. Pieter in Buttingen. Sabbato post l)^^ Gereonis et Victoris.

Inv. Ms. des Chart. de Hainaut f. 79. MS. Gerard.

26 en 29 October. — Verzoek om begeving en inbezitslelling van de kerk van Reimerswale. In vigilia {in crastino) b""^ Symonis efJude ap*". Or. o. M. u.

4 November. — Verkoop van een half huis te Haarlem. Des maan- daghes na alreheilighéndach. Van de andere helft 10 Maart {des ivoens- daghes voor Ste. Gregorysdoghe) 1310/11.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U._ N«. 113 en 114.

5 November. — Graaf Willem beveelt den baljuw Jan van Schengen, de abdij Bijnsburg te herstellen in de goederen , door den abt van Middelburg liaar onthouden. Des Dinxendaghes na Alreheylighendach.

Or. K. A. R.

28 4 308.

22 November. — Schenking van rente te Haarlem. Op seiite Cecilien- dach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. N». 757.

18 December. — Graaf Willem neemt allen die van Borsselen in genade aan, ingevolge het verdrag met Vlaanderen. Woensdag voor Kerstdag.

26 December. — Idem Jan van Kruyninghen. Daags na Kerstdag.

Kluit C. D. 1024.

1308. — Verklaring van Guy, bisschop, van Utrecht, datdelandge- nooten van Benschop, Polsbroek enz. niet tot den Lekdijk behoeven bij te dragen. In 1322 bevestigd door bisschop Frederik.

Or. R. A. N. D. 2077. N". 1 en 2.

Na 1308. — Aanteekening omtrent de goederen, daar Jan van Egmond mede zal verlijd worden na kinderloos overlijden van zijn broeder Willem.

Reg. E. L. 10 f. 23.

1308-1309.

11 Januari. — Hendrik VII, Roomschkoning, verlijdt Robert graaf van Vlaanderen met Aalst , de vier Ambachten en de Zeeuwsche eilanden tusschen de Schelde en Hedenzee. Die sabbati post fest. Epiphaniae Dk

Or. Nat Bibl. Parijs.

1 Februari. — Hr. Nicolaas van Putten geeft Hr. Gerrit van Raap- horst , ridder, 20 fp uit zijn legschat in leen. Op Onser Vrouwenavond in Lichtmisse. Overgedragen op diens dochter, 20 Juni (Vrijdag voor S. Jan M idzom er) [31 \.

Reg. Hr. \. v. P. f. 3. P. en S. m. h. b. f. 196. O. F. f. 13.

1 Maart. — Verklaring omtrent erfhuur van tienden van S. Jan op Schouwen. Sidèatho p. Cathedram Petri.

Or. S. Jan. U. Lib. Rub. f. 17 vrs. A. Cl. U.

13 Maart. — Twee brieven over afstand van land te Groenendale door Jvr. Clare van der Zijle, wed. Glierardt van Zweten. Des Don- resdaghes ?ia midvasten.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n'. 284, 285 en 287.

20 Maart. — Hr. Gerard van Hoorne-Altena verlijdt Eggebrecht Hr. Eggebrechtsz. v. d. Bossche met de tienden van IJsselmonde, de gilt der kerk aldaar en liet goed te Oudcschie. Donderdag voor Pal })i zondag.

Vid. I{. .\. AU.

22 en 24 Maart. — Twee acten van dading over schuld van Dor- drecht, Zierikzee en Middelburg aan poorters van Brugge. Des sa- terdaghes voer (des manendaghes na) palmiomlaq.

Gr. Dordrecht. Inv. 76.

29

1309.

2 April. — Graaf Willem verlijdt Dirk Ver Bartenz met tienden bij Leiden en Podikenspoel. Woensdagh na Paesdagh,

Reg. XVIII f 11.

2 April. — Verlij van rente uit zijn legschat door Hr. Nicolaas van Putten. Woensdags na Paschen.

Reg. Hr. N. v. P. f. 3 vrs. P. en S. m. h. b. f. 19. O. F. f. 13 vrs.

3 April. — Verklaring van afbetaling der boete voor Aloiits dood van Yerseke. Des Donrendaghes na Paschedaghe.

Or. Dordrecht.

7 April. — Paus Glemens V bevestigt de voorrechten van abdis en convent van Rijnsburg. YIl ld. April.

Or. R. A. R.

9 April. — Paus Glemens V beveelt de teruggave der onwettig in erfpacht enz. uitgegeven landen der abdij Rijnsburg. F ld. April.

Or. R. A. R.

43 April. — Graaf Willem verbiedt Wolfaard van Borsselen de abdij van Middelburg te storen in 't bezit van het ambacht in Oost- kapellen. Zondag na qiiasimodo.

Or. P. A. Z.

15 April. — Verklaring over erfhuur van tienden van S. Jan op Schouwen, f er ia III^ p. Misericordia.

Or. S. Jan. U. Lib. Rub. f. 18. A. Cl. U.

23 April. — Guy, bisschop van Utrecht, vergunt den regeerders van Zierikzee, ergerlijk levende geestelijken te vangen. In die ha. Georgii.

Or. Zierikzee.

26 April. — Bestand , te Gachent gesloten , tusschen Vlaanderen en Holland tot Paschen e. k. Ie A'AT/"^ jour dWvril.

St. Genois, M. A. 200. MS. de la ïrésorerie de Hainaut. MS. Gérard.

30 April en 25 Juli. — Twee brieven omtrent eene gift van 10 ffi Holl. door Hr. Nicolaas van Putten aan deken en kapittel van O. L. V. te Geervliet, op Meiavond en S. Jahohsdag.

Reg. P. en S. m. h b. f. 84 en 85. O. F. f. 10.

3 Mei. — Hr. Nicolaas van Putten sticht eene kapellanie in de kerk te Geervliet voor de ziel van de bagijn Jvr. Aechte van Spikenisse. Des saterdaghes van Meydagh. In 1310 bevestigd.

Gedrukt: Batavia Sacra (Z.Holl.) blz. 230. Hetzelfde stuk 20 Odober (Woentdag na S. Lucas:) 1311. Reg. P. en S. m h. b. f. 86. O. F. f. 12.

10 Mei. — Paus Glemens V herstelt, bevestigt en vermeerdert de privilegiën der abdij van Egmond. VI ld. Maji.

Or. R. A. E. (twee brieven).

30 1309.

19 Mei. — Huur van land te Haarlem. Des maandaghes na S. Ser- vaesdagh.

Cart. Orde v. S. Jau. P. A. U. n". 255.

16 Juni. — Effening, door den heer van Brederode , den burggraaf van Leiden en den heer van Putten gemaakt tusschen Willem van Leyden en Floris van den Doortoge over het momboirschap van Jvr. Beatrise van den Doortoge. 's maandags na S. Odulphus.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 58. O. F. f. 22.

16 Juni. — Uitspraak door den heer van Putten en den heer van Naeltwyk tusschen de Jvr. van der Waert en haren zoon Willem. 's Maandags na Sint Odidfasdagh.

Reg. P. en S. lu. h. b 56. O. F. f. 22 vrs.

20 Juni. — Hr. Nicolaas van Putten geeft den kanunniken te Geer- vliet de kerk van Dubbelmonde tot betering hunner provende. Vrij- dag voor S. Jansdag Baptist Midzomer.

Reg. P. en S. ra. h. b. f. 85. O. F. f. 10 vrs.

23 Juni. — Deken en kapittel van S. Pieter geven Ver Aleid van Putten en Strijen de halve tienden van Uitalm in erfpacht.

Capitalariam S. Petri Traj. kopie Barmanu, p. 140.

29 Juni. — Guy, bisschop van Utrecht, verklaart de goederen van Amslel en Woerden bij vrije gift in vruchtgebruik te hebben ver- kregen en die niet als bisschop van Utrecht te bezitten. Ie jour saind Pierre et saind Paul apostles.

Or. Rijssel i v. d. Bergh p. 104 ;

29 Juni. — Schepenen van Meenreweyde verklaren , dat bij hen de kooppenningen, waarvoor Meenreweyde door graaf Willem van Arnout van Halebeke gekocht is , door 's graven rentmeester Pieter van Leyden zijn gedeponeerd. S. Pietersdag.

Reg. E. L. 13, x\o. 558.

30 Juni. — Uitgifte in erfpacht van tienden in EmeUsse, in Welle en in Zoetelinskerke. In craslino commemorationis B. PaiUi.

luv. MS. des Chart. de Haiuaut f. 73 vrs MS. Gerard. Reg. Copies tirées d'une registre , f. 86.

15 Augu.stm. — Drie uitspraken van Nicolaas van Putten over doodslagen en misdaden. Op onser Vrouwendagh te halve oeghst.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 44, 45. O. F. f». 20 vrs.

19 September. — Gijsbrecht van der Lek, ridder, voogd van Stralen, maakt eene scheiding met zijnen broeder Pieter omtrent de ouderlijke erfenis. Vrijdag na S. Lamtnerhtsdag.

Reg. P. en S. m. h b. f. 49. O. F. f. 24.

2i September en 2 Januari 1309 10. — Kwijl ing, bij schepenbrieven van Damme, van scliuld van Dordrcclil, Zicrikzee er» Middelburg aan poorters van Damme. 's Wondw/hes na sente Mattheusdughe.

Or Dordrecht, kiv. 78.

1309. 34

5 Odober. — Overeenkomst omtrent de provende tusschen den abt Bartoud en prior en convent van Egmond. Des sonendaghes na sente michielsdaghe.

Cart. Egm. Regist. Lub. f. 9. R. A.

8 Odober. — Paus Glemens V bekrachtigt de exemptie van Eumond Ylll ld. Od. ö t o .

Or: R. A. E.

25 Odober. — Bevestiging van lijftocht door Nicolaas van Putten aan hetWaelland, geheeten Keylaertsland. Zaterdag voor Sinte Simom- dagh.

Reg. Hr, N. v. P. f. 15. P. en S. m. h. b. f. 207. O. F. f. 14 vrs.

26 Odober. — VerUj door den heer van Voorne met land te Rijswijk en in de Lier. Zondag na der Elfduisent Maagdendag.

Reg. In Beieren f. 160.

4 November. — Graaf Willem geeft Kerstant van Raephorst , ridder, in vrij eigen 12 W en eene hoeve achter Dijkshoorn, voor eene door hem te stichten kapellanie. Des Dlnxendaghes voor S. Marti.jn.

Reg. XVIII f. 52.

5 November. — Hr. Nicolaas van Putten maakt een verdrag met zijn broeder, Hr. Simon van Markenburg, dat die van Spijkenisse en

I Brabant hunnen watergang door het nieuwland van Markenburg zullen hebben. Woensdagh v >or Sint Martijnsdagh i. d. tv.

Reg. P. en S. in. h. b. f. 129. O. F. f. 24.

6 November. — Hr. Nicolaas van Putten verlijdt Simon van Tey- lingen al het erf in Zoeterwoude, tusschen Wijgeningweer en des

'Papenland. Donderdag voor S. Martijn i. d. w.

Reg. Hr. N. v. P. f. 13 vi?. P. en S. m. h. b. f. 206. O. F. f. 13 vrs.

7 November. — Lijftocht in Monster. Des vrldaghes na alreheili- r/Jiendaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. f 22 vrs.

12 November. — Graaf Willem bepaalt, dat de kapellanij , doorhem m de kerk van Rijnsburg gesticht, vrij door hem zal worden begeven, aa zijn dood met toestemming van abdis en convent. In die ¥^ Martini h ijemalis secimdo .

Or. R. A. R.

22 November. — Verlij door graaf Willem in Rijswijk. Des Saterdaghes i'oor S.inte Katrinendaghe.

Reg. XVIII, f. 6 vrs. Reg. E. L. 5 f. 44 vrs.

23 November. — Graaf Willem verlijdt rente op zijne erve War- ,,lerbroec in Zeevang. In die Clemenlis.

Reg. XVIII. f. 104 vrs.

23 November. — Schepenbiief van Haarlem over gekochte rente lan den Doortoghe. Op sente CLemensdach.

Cart. Orde v. S. Jan. F. A. U. n». 870.

32 13 0 9.

25 November — Gravin Philippa en graaf Willem kiezen Jan van Montigny tot scheidsman en den hertog van Brabant tot overscheids- man in hun geschil met den bisschop van Luik. Ie mardy après les octaues de la feste de Siint Martin aa mois de Novemhre.

Reg. Je la Chambre des comptes B. f. 120. MS. Gérard.

'JO December. — Verlij door Hr. Nicolaas van Putten van tienden in het nieuwland tusschen Hekelingen en den Polredijk en verlijftoch- ting daarop. Dlngsdag na S. Niclaes.

Reg. Hr. N. v. P. f. 14, 15. P. en S. m, h. h. f. 207.

14 December. — Drie brieven van deken en kapittel van S. Pieter over tienden in Gherolfsdijk, Zoetelenkerke en Noord-Beveland. In crastino 6'"^ Luciae Virg.

Inv. des chartres de Haiaaut MS. f. 68 vts. , 71 vrs. , 75 Trs. Copies tirées d'uae registre f. 84 vrs., 80 vrs., 88 vrs.

16 December. — Kwijting bij schepenbrief van Brugge van schulden van Dordrecht. Des Dlnxendaghes na sente Lucyendaghe.

Or. Dordrecht. Inv. 78.

20 December. — Idem van Antwerpen. In zent Damaes (Thoinas?)avond apostels.

Idem en 79.

1309. — Huwelijksverdrag met bevestigingen tusschen Louis de Clermont, chamberier de France, en Maria van Henegouwen , graven Willems zuster.

St. Genois. Mon. Anc. 215 en 16.

13 0 9-1310.

27 Januari. — Hr. Florens van den Doertoghe , Hr. Florens , zoon van Brederode, belooft Hr. Gerrit, scolaster te Haarlem , eene rente te waren volgens brief van 7 Januari. Des Dinghesdaghes vor otiser vrou- wendach puri/icatie.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. u». 869.

23 Fehnuiri. — Schepenbrief van Haarlem over den verkoop van den Gruumencampe in Haarlemmerveen aan Hr. Meincen, commandeur van het nieuwe klooster te Haarlem. In sente mathysavent.

Idem. n". 82.

1 en 2 Maart. — Verkoop van land te Monster en te Scilpoerde bi Nickerswalle. Sonnendaghes na sente mattijsdaghe en des manendaghes nu idem.

Idem. n°. 72 en f 44 en f 22.

12 Mmirt. — Verlij op Willem Uten Wairde, zijn zwager, met rente en ontslag van allen verband, door heer Nicolaes van Putten. S. Gregoriusdag.

Keg. Hr N V. P. f. 3 vrs. P. en S m. h. b. f. 196 en 54. O. F. f. 73 en 24.

1309—1310. 33

7 April — Stichting eener kapellanie in de kerk van Wijk, door Gerard Everockers en Barta, zijne vrouw, ferla II I^ p, Ambrosü ep. et conf. Bevestigd 6 Mei.

Or. R. A. E.

8 April. — Begeving der kerk te Streefkerk, feria IV post Judica. Bevestigd feria VI.

Vid. o. M. U.

1310.

20 April. — Hr. Nicolaas van Putten verlijdt Hr. Paulus van Alms- voet na opdracht met de Oosterhalve hoeve te Ahnsvoet. \s maen- dags in die Paesdagen.

Reg. Hr. N. v. P. f. 14 vrs.

28 April. — Graaf Willem schrijft aaa Floris van den Boekhorst, baljuw van Delf- en Schieland, dat de poorters van Delft en de luiden van zijn baljuwschap niet meer te Utrecht voor den geeste- lijken rechter mogen worden gedaagd en gepijnd. Des Dinxendaghes voor des Eligher Crucendagh.

Or. Delft.

I Mei. — Jvr. Willem van Teylingen verkoopt land aan de abdij van Loosduinen. Op S. Philipsdach en S. Jacob 't inghaende Meye.

Vid. R. A. Loosduinen.

4 Mei. — Paus Clemens V brengt het geschil tusschen de abdij van Rijnsburg en den abt van Middelburg voor de kerk van Doornik in plaats van voor den abt van S. Pieter te Gent. IV Non. Maji.

Or. R. A. R.

5 Mei. — Bisschop Guy verklaart Agnes Jansdr. van Merlo rechte leenvolgster in de goederen in Blocland, achter Montfoort en in de Aftersloot. Dingsdaegs nae Meydagh.

Or. R. A N. D. 2007, n». 4.

II Méi. — Graaf Willem verhuurt de Waarderbroeklanden tegen 90 fg aan die van Edam. Maendag voor half Mei,

Or. Edam.

15 Mei. — Jvr. Willem van TeyUngen sticht eene kapellanie in de kerk van Voorhout. Vrijdags na S. Servaes.

Or. R. A. E.

19 Mei. — Graaf Willem verlijdt Ver Adewy van Endegeest met land te Poelgeest. Dinsdag na S. Servaes.

Or. Leiden. Inv. 235.

21 Mei. — Hernieuwing van het bestand met Vlaanderen te Froidmont. Ie XXI"^ jour don mois de Mai.

Koelie MS. de la ïrésorerie de Hainaut. R. A.

8

34 1 3 1 Ö.

22 Mei. — Joh an nes , abt yan S. Paulus , verlijdt tienden onder Biggenkerke. Vrijdag na Zondag Cantate.

Cart. P. A. Z. f. 4.

27 Mei. — N°. 1. De Heer van Voorne vergunt Dii'k van Wassenaer al de veenen tusschen 's Gravenveen en Rozenburgerveen ten rechten erfleen te verhuren. N^. 2. Idem verlijftocht Alverade, Dirks vrouw, daarop en op het Schakei'bosch en het Oostbosch met alle konijnen. Des woen-^daghes op den avont der opvaert ons heeren.

Reg Voorue A. B. f. 13. B. f. 130 vrs.

28 en 29 Mei. — Twee rentebrieven van 2 f(> voor de abdij van Koningsvelt van Ver Aleyd , Nicolaas Scrivers weduwe. Up ons heeren hewelvaertsdagh en des anderdaghes na ons heeren hemelvaert.

Or. R. A. R.

4 Juni — Opdracht ten vrij eigen door den heer van IJsselstein aan den heer van Putten van 48 morgen in Boskoop. Donderdag voor Pinkster .

Reg. P. eü S. m. h. b. f. 54. O. F. f. 42.

5 Juni. — Verpachting van het gerecht , de tienden en de tynse van Camerik en Segfelt. Op S. Bonifaciusdach .

Liber Pilosus, f. 97. P. A. U.

10 Juni. — Bartold , abt van Egmond , bevestigt Simon van den Hou- tens stichting eener kapellanie te Nortich. f ei ia quarta post Bonifacii.

Cart. Egmond R. A. f. 57 vrs. Vau de vermakiug van land ten behoeve van bovenge- melde kaï/cllanie is een vidiraus van 10 Juni. R A. E.

13 Juni. — Schepenbrief van Monster over eene betaling door Florens van den Doirtoghe. Des anderdaghes na Ste. Odulfsdach con- fessoris.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n'. 868.

17 Juni. — Hugo Bertradenzoon en Katerine, zijne vrouw, stichten eene vicarie te Schalkwijk, te bedienen door de kerk van Haarlem. feria qmirta post Oduiphi conf. Or. R. A. G.

19 Ju/i. — Hr. Raes van Liedekerke en Breda verkoopt aan de ■ kinderen van Hr. Boudewijn van Scoudee hun vaderlijk goed tusschen Honle en Hinkelen. Vrijdag voor ó'. Jan.

Reg. E. L. 3-2. f. 12.

20 Juni. — Ouy, bisschop van Utrecht, schenkt abdis en convenl van Rijnsbui'g tolvrijheid te Ouduwater. Des saterdaghes voir Sintc Jansdaghc te midionier.

Or R. A. R.

24 Juni. — Jacob , bisscliop van Zuden , machtigt br. Aernout, coinnian li'ur van hd Sint Janshuis lo ihiarleni , daarin broeders, zusters en ander gezin te ontvangt.'n. In sente Jansdaglir haptisle.

Cart. Orde t. S. Jan. P. A U. u». 131.

1310. 35

26 Juni. — Verkoop van leenland in de Lier en gift in vrij eigen daarvan door den leenheer, Dirc van Wassenaer, aan de broeders van het nieuwe klooster van S. Lazarus te Haarlein. Des Vridaghes na sinte Jansdaghe te midJesomer.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. Ü. n°. 61 en 62. Gedrukt: Bijdr. Bisdom Haarlem III, bl. 142.

4 Juli. — Yerlij te Voorschoten. Zaturdag na S. Pouwels.

Reg. E. L. 5, f. 5. Reg. XVIII. f. 1.

7 Juli. — Verkoop door schepenen en raad van Dordrecht van eene rente ter aelmoese aan den H. Geest. Des Dinxendaghes voer Sinte Margrietendagh e.

Or. DorJreclit.

8 Juli. — Graaf Willem geeft vergunning tot verkooj) ten vrij eigen van leenland in Ptuveen. Woensdag na S. Martijn in den zomer.

Or. R. A. G.

13 Juli. — Guy, bistcliop van Utrecht, beslist tusschen liet kapittel van Oud-Munster en AVilleai en Jan van Kruyningen. In die b. MorgareUiae. Or. o. :m. u.

15 Juti. — Afstand van recht op land te Haarlem. Des Woens- daghes na Ste. Margrietendach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n\ 179.

17 Juli. — Dideric van den Wale sticht eene kapellanie te Monster. Des vridaghes na Ste Margrietendaghe Daartoe gemagtigd door den abt van Middelburg. 4 AjjjH {In die b. Ambiosii.) 1310.

Kopie R. A. G.

17 Juli. — Gerard van Tetrode, kanunnik van S. Maria te L^trecht, verklaart den bisschop van Utrecht , dat hij zijne huizen en erven te Haarlem en zijne goederen in Monsterambacht aan het huis van S. Jan en S. Katerine te Utrecht vermaakt en verlof gevraagd heeft om een oratorium voor S. Jan te Haarlem te mogen bouwen, feria sexta oiUe Marie Magdalene.

18 Juli. — Gelijke verklaring aan baljuw , schepenen , raden en burgerij van Haarlem. Sabbato post Margarethae.

20 Juli. — Guy, bisschop van Utrecht, bevestigt deze gift. feria secimda post Margarete.

. 25 Juli. — N°. 1. Dideric van den Wale, 's graven rechter, en schepe- nen in Monster oorkonden over deze gift, zoover zij het land in Monster betreft. — N^. 2. Dideric vnd. geeft ten behoeve der boven- gemelde kapel te Haarlem land in den Poele te Monster over. Op Sente Jacobsdach.

Alle vijf: Tart. Orde v. S. Jan. P. A. U. f. U, 15 en 16.

25 Juli. — Graaf Willem schenkt aan Jvr. Maria , vrouw van

36 1310.

Aernout varr IJsselstein, goederen in Opburen, het gerecht en de tienden in Broydijk en Gheernaerstoep en het halve gerecht en de tienden van Haanwijk. S. Jacobsdach.

Or. E. A. N. D. 1959.

26 Juli. — Insgehjks in leen al het goed, dat aan Hendrik van Hermalen liad JDehoord. Zondag na S. Jacob.

ReK. E. L. 37. n». 4.

Juli — Bundel stukken betreffende de scheidsrechterlij ke beslissing r geschillen met Vlaanderen. En JuiUet.

Chartres de Namur. Cliap. 4. La. D. MS. Gérard.

8 Augustus. — Graaf Willem belooft zich in zijn geschil met Hugo van Sottegliem aan de uitspraak der scheidsrechters te zullen houden. Zaterdag voor 0. L. V. te Halfoogst.

Kluit C. D. p 1025.

17 Augustus. — Graaf Willem doet den graaf van Vlaanderen hulde voor de Zeeuwsche eilanden, des Maend. na O. L. V. van Aoust.

Idem. p. 1028.

6 September. — Jacob van der Woude, ridder, verkoopt aan de abdij van ter Lee land te Warmond. Tve daghc voer 0. V. doch te uetghangen ochst.

ür. R. A. L.

9 September. — Dirc van den Wale quiteert graaf Willem wegens koop van land in Zoeterwoude. Des Woensdaghes na onser vrouwen- boerle.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 645.

12 September. — De grootmeester der orde van S. Lazarus van Jerusaletn doet de broederschap der Lazaristen te Haarlem in den ban, omdat het klooster zonder zijne voorkennis was gesticht. Die sabbati post Nalivitatem ¥^ Marie Virg.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n°. 109. Gedrukt: Bijdr. Bisd. Haarlem III, blz. 144.

20 September, of 24 Februari 1310/11. - Graaf Willem verlijdt Jan, | zoon van Boudewijn de Vos, ridder, uit Vlaanderen, met het hem door dezen opgedragen land te Baarland in Borsselen. S. MaUheus (Matthijs?) avond.

Reg. E. L. 13, f. 72. E. L. 20, f. 57 vrs.

26 September. — Uitgift in erfpacht van land van S. Pieter l)ij Oudewater.

Cart. S. Pieter. Kopie Bondam, p. 413-416.

6 Ortober. — Bisschop Guy beveelt Mr. Gcrard , scolaster van Haarlem, den grond van het banvonnis tof^'en Willem van Egmond en zijne stichting te onderzoeken, feria III" p. //» liemigii.

Cart. S. Jan. P. A. U. n». 108. Gedrukt: Bijdr. Bisd. Haarlem III, bl. 142.

1310. 37

6 Odoher. — Schepenbrief van Haarlem over rente op een huis. Des Dingheadacjhes na S. Bavendach.

Or. Haarlem. Inv. u°. 2122.

10 Odoher. — De landgenooten van Lekkerveld koopen een water- gang in den IJssel van den bisschop van Utrecht en van Hr. Gijs- brecht en Hr. Aernout van IJsselstein. S. Vidorsdag.

Keg. Novor. Vasall, f. 147 eu 148.

18 Odoher. — Bevel tot inbezitstelUng der Heeren van S. Pieter met land in Tieselijnswaerd, In S. Lucasdaghe.

Vid. S. Pieter. U.

26 Odoher. Mr. Gerard bevestigt het banvonnis der Lazaristen en verbiedt het dragen van het teeken der orde. In crastino Crispiniet Crispinianl.

Cart. Orde v S. Jan. P. A. U. n». 108.

12 November. — Codicil van Ida van Sandhorst. Des anderdaghes na sente Marfijnsdaghe in den wijnter.

Or. R. A, R.

14 Novemher. — Guy, bisschop van Utrecht, stelt drie vrije jaar- markten te IJsselstein in. Zaterdag na S. Martijnsdag.

R. A. N. D. p. 1960, no. 14.

15 November. — Hr, Nicolaas van Putten verlijdt Wouter Uitter- wijk met den Biestkamp en land in de Tien Maden eninWijnmare Des sondages na S. Martijnsdag i. d. w.

Reg. Hr. N. v. P. f. 14 vrs. P. en S. m. h. b. f. 208 vrs. O. F. f. 13 vrs.

13 December. — Verkoop van een erve te Haarlem. In sente

Luciendach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 875.

19 December. — Jan van der Zijl, baljuw van Zuid-Holland, verklaart, dat dijkgraaf en groote heemraden van de zuidzijde van de Merwede verlof gegeven hebben aan die van der Wede om het zoute water te keeren in Wieldrecht op het moer. Zaterdag na sinte Luciendag.

Reg. P. en S. ra. h. b. f. 108 vrs. O. F. f. 46.

23 December. — Verkoop van een huis , belast met rente, te Haar- lem. Des woensdaghes voir kersavont.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 914.

27 December. — Graaf Willem doet uitspraak in het geschil over Wilgenhaghe in het land van Woerden tusschen kommandeur en convent van S. Katerine te Utrecht en Dieric Spronk van der Meye. Des zonnendaqhes na Carstlach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. ü. n». 726.

27 December. — Verklaring van graaf Willem over eene schenking van rente aan het huis van S. Jan te Haarlem door Dieric van den Wale. Op sente Jansdach des Evangelisten.

f art Orde v. S. Jan. P. A. U. f. 16.

38 1310.

1300 — Rollen met opgave der door de Vlamingen op de Hollanders en Zeeuwen gemaakte prijzen.

Or. Gent. (St. Genois , I. A. n". 1221).

Idem. — Gruy, bisschop van Utrecht, geeft voorrechten en keuren aan Amsterdam,

Reg. E. L, 30, f. 2 vrs. 3.

1310-1311.

1 en 2 Januari. — Twee vei'koopbrieven van erven Le Haarlem. In jaerdaghe en des naesten dachs na jaersdach.

Cart. Orde v. S. Jaa. P. A. U. n°. 877 ea 883.

3 en 19 Januari. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen te Male, met uitsluiting van Hendrik van Kveringhen c. s. le Dl- manche apres Voclave de Noel. Met verklaring dat de Friezen er in begrepen zijn van 19 Januari. (Ie mar dl apres les 20 jours {le vin- cisme) de Noel).

St. Genois, :Mon. Anc. 200; :S1S. de la Trésorerie de llainaut. R. A.

7 Januari. — Verkoop van rente in den Doertoghe. Des anderen daghes na dertiendach. 12 Juni (S. Odulf) 1315 aan het S. Janshuis vejkocbt.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 867.

22 Januari. — Pieter van der Weede zweert den Heer van Putten geen vrijlieid of poorterrecht te zullen zoeken dan bij zijne toestem- ming. Den naesten dagh na sinte Af/nielendaghe.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 108.

23 Januari. — Paus Clemens V draagt den abt van Egmond de nitsi)raak op van het beroep der abdis van Rijnsburg wegens de dagvaarfling van den abt van S. Pieter te Gent. A' Kal. Febr.

Or. K. A. R.

1 Februari. — Crift van land in Rrichtwyerswaerde , de Kaghe en Scoterliarnme. In onser vrouwenavende ter lichtmesse. ■

Cart OrJc v. S. Jan. P. A. U. n". 248. "

2 Febnuxri. — Florens van den Roekhorst, ildder, slicht eene kapcllanie in du kerk in Houlhe, (Noonlwijkerhout?). Rekracbligd 19 Februari.

Or. R. A. L.

3, O, 7 Februari. — Vier brieven van verlij, veilijtlociiting, wijze v;in versterving en opdracht van het huis Rozendad in Doidrecht. Des Wnndages na O. V. dag In Hrhfwrssr. Drs salrrdag/irs na i<L, dos son- dag/ies na idem.

Keg. Ur. N. v. 1' 1. IG. I'. en S m. li. b. f. 207 en 208. O. F. f. \h vrs. en 16.

1310-1314. 39

21 Februari — Boudewijn van Yerseke en Kervinck van Roemers- wale beloven graaf Willem 500 gemet ambacht in Schouwen of geld daarvoor te zullen geven en de monniken van Crabbendijke niet te zullen hinderen 'm hun goed. Zondag nae Sinte ValenÜjnsdagh.

Reg. E. L. 41. f. 41. vi-s.

28 Februari. — Vestiging van rente op een huis te Haarlem. Des son- daghes na sinte Mathijsdaghe des apostels.

Cart. Orde v. S. Jan P. A. U. n». 178.

12 Maart. — Testament van Willem van Egmond. Des vridaghes op Sinte Gregoripdaghe.

Cart. Orde v. S Jau, n". 39. P. A. U. no. Gedrukt: Bijdr. Bisdom Haarlem. III. 141 j ook bij Mattliaeus, Testamenta aliquot , 348.

12 Maart. — uitgifte in eeuwige pacht door schout , schepenen en raden van Schiedam van een deel erf, «daar die ramen staan», onder voorwaarde van de ramen te onderhouden en er een huis te zetten. S. Gregorijsdag.

Privilegieboek vaa Schiedam f. 4 ea 5.

•15 Maart. — Uitgifte in erfpacht van land in Oudewater. feria secunda post festum bi Gregorii episcopi. Or. o. M. ü.

27 Maart. — Graaf Willem bevestigt de rechten van Zierikzee. Des saierdaghes na Onser Vrouwetidagh in Marte.

Gr. Zierikzee.

29 Maart. — Verkoop in erfleen door graaf Willem van veel land in het oude land van S. Maartensdijk, in Pieter Janszoons polder en in Baarland aan Gheront van Overbordene. Des Maendaghes voor Pal- mendaghe.

R A. N. D. 1467 no. 1. Reg. Borselen diversa, f. 4. vrs.

3 April. — Hr. Nicolaas van Putten geeft de kerk van Weede tot betering van de provende aan het kapittel te Geervliet. Zaterdag voor Palm en zondag.

Reg. P. en S. m. k b. f. 85. O. F. f. 11.

3 April. — Johannes, abt van S. Paulus, vicarius in negotio tcTrae sanciae van den bisschop van Utrecht, geeft aan br. Arnoud van Arnhem , van de orde van S. Jan van Jerusalem , vrijheid , te be- schikken over geloften, daarover gedaan, volgens gratie van den Paus. In vigilia palmaium.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. J. u». 896.

5 April. — Florens van Jutfaas, domproost van Utrecht, herhaalt de vergunningen en beloften, aan die van Zierikzee door zijne voor- gangei's gedaan. Des maandaghes in die Passyweke.

Vid. Zierikzee.

7 April. — Verkoop aan hut kapittel van S. Pieter van 26^ bnnder in Waardhuizen , die weder iu erfpacht terug worden genomen.

40 4 310—1311.

Bekrachtiging der leisting door schout en schepenen van Woudri- chem van 3 Juni.

Cart. S. Petro Traj. Kopie v. C. Bormann, p. 69 en 70.

I3II.

15 April. — Verkoop van een erf te Haarlem. Des donresdaghes in die Paesdaghen.

Cart. Orde v, S. Jan. P. A. U. n». 878.

18 April. — Hr. Nicolaas van Putten verhjdt Jan den Molenaar, ridder, na opdracht uit diens eigen goed, met land te Niemands- vriend. Zondag na Paschen.

Reg. Hr. N. v. P. f. 77.

22 April. — Idem machtigt Wouter den Molenaar, den eigendom van een land te Graveland aan zijn vader Jan terug te geven. Don- derdag na beloken Paschen.

Reg. P. en S m. h. b. f. 54 en 208. O. F. f. 16 vrs.

27 April. — Beslissing van Guy, bisschop van Utrecht, tusschen de kapittelen van den Dom en S. Jan omtrent de rechten bij den driesprong van Lecmeer, Simeer en Amstel. fcria lil post B. Marcum.

Liber Rub. f. 5. A. Cl. ü.

1 Mei. — Erfpacht van tienden te Kruiningen. In die Philippi el Jacobi.

Kopie o. M. U.

6 of 7 Mei. — De stad Maubeuge moet 150 f^ 's jaars betalen voor de vijf kapellaniên van graaf Jan en zijne vrouw in den Haag. Le premier joedi apres le jour de may en le septieme jour du mois de may.

Gachet, Notices et Extraits, 306. (4e. Cartulaire de Hainaut k Lille.)

16 Mei. — Willem de Molenaar ontvangt land in Rillowijk , na verkoop , in erfpacht van het kapittel van S. Salvator Zondag voor de Opvaart des Hecren. Volgens verklaring van S. Servaes (15 Mei) 1321 heeft dat land geen dijk.

Or. o. M. U.

19 Mei. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen te Pontoise. la nuit de Vascension.

Kopie R. A. MS. de la Trésorerie de Hainaat. St. G^nois. ]Mon. Anc. 109.

23 Mei. — Verkoop ten vrij eigen van een huis te Haastrecht. Die daminica p. /«. Ascensionis Z>«.

Or. S. Pieter. U.

2 Juni. — Jan van der Mije verlijftocht zijne vrouw op de leen- goederen, die hij van den abt van Egmond hield in Leiderdorp, Abbenaerde, liet ambacht van Alkemade en in dat van Jacob van der Woude, Woensdag na Pinksteren.

Or. R. A. E.

I

1311. 41

2 Juni. — Uitspraak van Hr. Gherijd van Heemskerk, ridder, en Hr. Gherijd, scolaster van Haarlem, priester, bij rade van Willem Ver Bartenzone, over een geschil omtrent rente voor eene kapel- lanie. Des luonesdaghes voor Bonefaesdach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 890.

7 Juni. — Het gerecht van Merlo wordt aan Hr. Ghijsbrecht van Ijsselstein verkocht. Maemlags na S. Bonifaciusdagh.

R. A. N. D. 2008 n». 6.

11 Jimi. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen te Pontoise. Ie venredi jour du feste S. Barmihé apostre, geratificeerd door Vlaan- deren den volgenden dag.

Kopie R. A. MS. de la Tre'sorerie de Hainaut St. Geuois , Mon. Anc. 109 en 200.

16 Juni. — Philips, koning van Frankrijk, verklaart, dat de ge- vangenen van Vlaamsche en HoUandsche zijde allen zullen worden vrijgelaten. Ie XVI jour de juing.

Or. Gent. (St. Génois , I. A. 1229).

17 Juni. — Overgave van de goederen in Merlo door Agnese van Merlo, vrouw van Barent van Dorenwerde , aan heer Arnout van Ijsselstein , om ze in dienstmansstaat te houden in leen van het kapittel van S. Salvator. Donderdag na S Odulf. Met een brief van verpachting en eene van confirmatie van 14 April 1313.

R. A. xV. U. 1993, n°. 1.

18 Juni. — Heer Nicolaas van Putten geeft land te Moordrecht aan heer Jan van Moordrecht, ridder. Vrijdngh voor S. Jansdag midzomer.

Reg. Hr. N. v. P. f. 17 vrs. P. en S. m. h. b. f. 208. O. F. f. 17.

2 Juli. — Het kapittel van S. Salvator geeft aan de abdij van S. Maria te Middelburg tienden in S. Maartensdijk, mensis Julii die secunda.

Vid. o. M. u.

3 Juli. — Guy, bisschop van Utrecht, verleent heer Ghysbrecht van Ijsselstein land in de Achtersloot in den gerichte van Oud- Munster en op de Maarne in den gerichte van Montfoort, in dienst- mansstaat te houden. Donderdag na S. Martijnsdag i. d. z.

R. A. N. D. 2007, n". 5.

Na 4 Juli. — Jan , heer van Kuyk, verlijdt heer Nicolaas van Putten met de tienden en goederen binnen Katendrecht , die heer Jacob van Mierlaar te houden placht. poH Iranslalionem B. Martini.

Reg. Hr. N. v. P. f. 13 vrs. P. en S. m. h b. f. 207. O. F. f. 45.

10 Juli. — Verkoop van tienden van S. Maria te Alblas, Biou- weren en Nesse. Sabb. post Ocl. translationis B. Martini.

Libtr Pilosus f. 64.

13 July. — Boudijn van Pvoden en zijn zoon Pieter van Enemuden beloven de door graaf Floris gemaakte schelding der ambachten Katendrecht en Roon te zullen handhaven. S. Margriclendag.

Or. R. A. P. en S, Reg. P. en S. m. h. b. f. 95.

42 1311.

15 Juli. — Verkoop van een huis en land in den Waard onder Oudewater. I)i vigilia divmonis Apostolorum.

Or. S. Pieter. U.

17 Juli. — Erfpacht van tienden in Alblas. Zaterdag n. S. }far' garelhendag.

Liber Pilosus, f. 56.

22 Juli. — Verlij van een huis door heer Nicolaas van Putten. S. Maria Magdalenendag .

Reg. Hr. N. v. P. f. 18 P. en S. m. h. b. f. 209. O. F. f. 17.

26 Juli. — Verkoop van rente te Haarlem. Des maendages na S. Jacohsdaghe.

Cart. Orde v S. Jan. P. A. U. n». 115.

30 Juli. — Heer Jan van Beaumont verlijdt land in het ambacht van Zaenden en een hoed gerst uit de tienden van Wermer. Vrijdag na S. Jacob.

Vid. Reg. BB. Blois, tusschen f. 84 en 85.

1 Augustus. — (aiy, bisschop van Utrecht, regelt den scheepstol tusschen Medemblik en Kampen. Op sente Petersdach t/w inghaende ogheste.

Vid. Kampen. luv. n". 26.

7 Augustus. — Graaf Willem verlijdt lijftocht in het land van Woerden. Sabbato post fcstum Petri ad vumda.

Reg. XV III, f. 53.

15 Augustus. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen te St. Ouin lès Paris. Ie jour de Ie mi aoust.

Kopie R. A. MS. de la Trésorerie de Hainaut.

20 Augustus. — Graaf Willem beveelt den tollenaren van Ilarders- cote (?) de poorters van Delft in hun oud recht te houden. Vrijdags na onser Vrouwendag te middenoeghest.

Or. r?> Helft.

21 Augustus. — Vrouw Maria van Baerle staat tienden te Alblas af aan het kapittel van S. Jan. Sabh. post Od. Transl. Mariae virg.

Liber Pilosus, f. 68.

7 September. — N°. 1. Gijsbrecht van TJsselstein en zijne vrouw geven hunnen tweeden zoon Otte vruchtgebruik van land. N». 2. idem , geven hunnen kinderen Olto, Ilerbaren, Jan en Willem goe- deren in leen, na liun dood ti» houtlcn van hun broeder Arnout, ten wiens behoeve zij alsland van de erfenis gedaan hebben. Oponser Vrouwenavonl in den wtgaenden oesl.

R. A. N. IJ. 2008. n». 7 en 8.

10 September. — Graaf Willem vergunt den overgang der gekochte

i31i. 43

tienden in de Lier op de kinderen der koopers. Irijdag voor S, Lambert.

Or. P. A. u.

15 September. — Verklaring van leenmannen van Holland en Putten over het recht op zekere leengoederen van Putten. Woensday na O. V. Geboerte.

Idem.

18 September. — Erfpacht in Everdingen. Sabbatho proximo post festiim ExaltaÜonls Sanctae Crucis. Idem door dezelfde weduwe in den Eng. 14 Mei. {In crastino Servatii) 1313.

Or. o. M. U.

13 October. — Hughe van Sotteghem , burggraaf van Gent , en Beatrix van Putten, zijne vrouw, gestadigen heer Nicolaas en Ver Aleyd van Putten alzulke goedinge, als zij bewezen hebben aan hunne twee kinderen Oede en Aleyd, en staan de voog^^ij daarvan der vrouw van Putten toe. Woensdag na S. Victoeisdag.

TSvee brievea. Reg. P. en S. in. h. b. f. 40.

15 October. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen te Doornik. Ie venredi apres Ie Si. Den is.

Kopie R. A. MS. de la Trésorerie de Hainaut.

19 October. — Twee verkoopbrieven van liuizen en erven te Haarlem. Des Dinghesdaghes na sente Lucasdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 789 en 880.

20 October. — (Vgl. 3 Mei 1309).

23 October. — Schenking van rente aan den Heiligen Geest te Dordrecht. Des saterdaghes voor der apostelen dagh sinte Symon ende Juda.

Or. Dordrecht. Inv. 80.

10 November. — Graaf Willem stelt zich mede borg voor den wa- penstilstand tusschen de Heeren van Valkenburg en Stein en den bisschop van Keulen, den hertog van Brabant en den graaf van Namen. La nuit de S. Martin.

Reg. de la Ch. de Comptes B. f. 120. (MS. Ge'rard).

14 November. — Verkoop van de Abersgeest in den Poeldijk onder Monster. Des sondaghes na sente Maitijnsdaeh.

Cart Orde v. S. Jan P. A. U. f. 22.

21 November. — Burgemeesters en schepenen van Brugge zeggen Elisabeth, abdis van Piijnsburg, dank voor een getroffen zoen. Des sondaghes voor Sinte Clemensdach.

Or. R. A. K.

44 4 311.

, 28 November. — Testament van Elisabeth , vrouwe van Heems- kercke. Des somiendachs voor S. Andriesdach des Apostels.

Reg. XVIII, f. 88. Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n°. 485. Gedrukt: A. Matthaeus, Testamenta aliquot , 350. Vgl. 28 .ipril 1319.

23 December. — Verkoop in vrij eigen van land te Bodegraven. feria V^ post Thomae.

Or. S, Pieten U.

26 December. — Twee brieven van landschepenen van 's Grave- zande over verkoop van land aldaar ten vrij eigen. Des sondaghes na kersdac/he.

Cart. Orde v. S. Jau. P. A. U. n". 126, 128.

27 December. — Schuldbrief met borgstelling van Dideric van der Meye. Up sente Jansdacli evangelistendaghe.

Idem (Vidiraus). u°. 173 en 727.

Verschillende dagen. — Vier brieven van voldane boeten voor een doodslag.

Reg. E. L. 13, f. 115 E. L. 20, f. 92 vrs.

Zonder dag. — Lijsten van schulden en meubelen , door gravin Philippa nagelaten.

Kopie R. A. MS. de la Trésorerie de Hainaut C. n". 16, 17.

Dag niet leesbaar. — Jan Ommeloop geeft 8 morgen te Wateringen aan het convent van Loosduinen tot stichting eener kapellanie. Son- nedach voor den avant. . . .

R. A. Inventaris Loosduinen , 47.

1311-1312.

17 Januari. — Jvr. Elsobien van Duvenvoerde geeft den hoeren van S. Jan te Haarlem al haai' erve in den Haghe. Des manen- daghes na sente Ponciaensdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 81.

27 Januari en 27 Februari. — Twee verkoopen van land in Werder feria V pust Conversionem B. Paali Ap. en Dominica qua cantalur oculi

Ür. S. Pietcr U.

30 Januari. — Verlenging van het Itestand met Vlaanderen. Ie dimenrhe devanl Ie chan deler.

Kopie R. A. MS. de Ia Trésorerie de Hainaut.

J

2 Februari. — Florens van den Boeckhorst, ridder, geeft eene ka- pellanie aan zijnon kapellaan, htn^r Simon van der Zee, met 18 morgen in de Lier, rentende 10 ff 5 sch. In onser Vrouwendaghe te Lichtmisse. Bevestigd 18 Februari {feria Vh p. Valentini.)

ür. R. A. L.

1311—1312. 45

25 Februari. — Herber van Arkel geeft aan Hubrecht van Vianen eenen watergang te Boterslo. S. Matthijsdagh.

Or. A. Vijf Heerenlanden.

28 Februari. — De heer van Sotteghem , burggraaf van Gent, begeeft als heer van Putten de kapellanie te Geervhet. Maendags voor Mid- vasten.

Reg. P. en S. m. h b. f. 86. O. F. f. 12 vrs.

12 Maart. — Leenmannen van Altena verklaren, dat Vastaert van Giessen de gerechten Giessen en Andel van den huize Altena in leen houdt. S. Gregorysdach in Maerte.

Or. R. A. Alt.

13 Maart. — Kwitantie van de wed. van Baerle. feria II p. dom. qua cant. Judica.

Liber Pilos, f 65.

17 Maart. — Verkoop van een wagenloop aan den abt van Mid- delburg. Op S. Geertruidendag.

Or. P. A. Z. n". 59.

In de vasten. — Graaf Robert van Vlaanderen geeft zijnen broeder Jan van Namen de in beslag genomen goederen terug, daar de graaf van Holland de uitspraak der scheidslieden niet was nagekomen en de graaf van Namen borg voor hem was gebleven. Insgelijks 4 Mei (Ie jour de VAcension).

Chartes de Namur Ch. 4. La. D. (MS. Gérard) St. Genois. I. A. 1244.

1312.

31 Maart. — Verkoop van land in Bolgeryen en erfpacht daarvan. feria VI p. festuni Paxhae.

Or. S. Pieter U.

7 Aprd. — Graaf Willem bevestigt de privilegiën der abdij van Middelburg. Vrijdag na Quasimodo.

Or P. A. Z. 11° 60.

8 April. — Paus Clemens V bevestigt de verman geling der tienden der Utrechtsche kapittels te Tieselynskerke , Wolbrandskerke enz. met graaf Willem. VI Idus Aprilis.

Or. R. A. Nedersticht.

8 April. — Deken en kapittel van S. Pieter vorderen betaling der tienden van wijlen heer Nicolaas van Putten te Almsvoet. Sabbato p. Quasimodo.

Reg. P. en S. m. h. b. f. 61 vrs. O. F. f. 46.

9 April. — Hendiik en Costijn van Renesse [)el<n'en graaf Willem te zullen helpen, wanneer hij over wil doen dijken tussclien Dorssclen

46 1312.

en Zuid Beveland, en schelden hem al het goed kwijt, dat op hen van hunne moeder mocht besterven. Zondag na beloken Paschen.

Or. R. A. Z. (Contrabrief bij v. Mieris).

16 April. — Verkoop en erfpacht van land in Zijdervelt.

Cart. S. Petri, kopie v. Burmaau p. 78, 79.

16 April. — Erfpacht der Keynoxhoeve bij Oudewater. die sexto decimo tnensis Aprilis. Or. o. M. u.

20 April. — Verlenging van liet bestand met Vlaanderen te Parijs. Ie Joedi vingt jours d'Avril.

St. Genois, Mon. Anc. 201.

24 April. — Verkoop van erven te Haarlem. In sente Marciis avonde.

Cart. Orde v. S. Jaa. P. A. U. n'. 876 en 86.

30 April. — Verlij van den Poelwaart, die leen van Hagestein is , aan den heer van IJsselstein. Sonnedaghe voer Meijdaghe.

R. A. N. n. 1960 vrs.

\ }jei^ — Verkoop van een erf te Haarlem. In Meydaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. F. A. U. n". 887.

16 Mei. — Rechter en schepenen van Leiden bepalen, dat geen vreemdeling eenig poorter in borgtocht mag brengen van doodslag of leemte, «maar zijn maachgold zal hij opbrengen». Dingsdag na Pinksteren

Or. Leiden. Inv. I. bl. 8. Gedrukt: v. Mieris, Ilandvcsteu van Leiden, blz 287.

5 jiDii. — Gerard en Oda van Rassinghien dragen aan Ver Aleyd Schrivers en haren zoon xNicolaas land in Voorhout over, zoo als men morgengave in Holland pleegt te vestigen. In sente Bonifaesdaghe.

Or. II. A. L.

8 Jani. — Vestiging eener rente voor 6 jaren op leenland.

Or. R. A. E.

10 Juni — Verlenging van het bestand met Vlaanderen. Lesamedi devant Ie fesle sainl Barnabé.

Or. Gent (St. Genois l. A. 1247.)

18 Juni. — Dideric van Harlare draagt zijn huis en land te Ameide den bisschop van Utrecht op. Des Sondag/ies voer S. Jan Baptist te middcsomrr.

Or. utrecht.

19 Juni. — Pliilips, koning van Frankrijk, noemt op zidi, uit- spraak te doen tusschen Vlaanderen en Holland en regelt de voor- waarden van het bestand. Ic lO^ jour dou mois de Juigne.

Rccueil pour Thistoire iv Flandre f. 23. MS. Grrard.

2() Juni. — Testamentaire vermaking eener rente te Haarlem. Des marndaghes na sint Johansdadi te nuddesomcr.

Cart. Orde v. S. Jan. F. A. D. n" 6%.

1312. 47

28 Juni. — Schenking van rente in Monsterarabacht. Op Petrus en Pauwelsavond der apostelen.

Inv. Loosduinen n^. 122. R. A.

29 Juni. — Making en aanname van twee wijnrenten aan het klooster van Loosduinen op landen onder Wateringen , den molen te Loosduinen en de tienden van Alebroek. S. Pieter en Pauliis.

R A. N. n. 1216.

29 Juni. — Opdracht in vrij eigen van land door Alaert en Otto van Buren aan den Heer van Yoorne. Donderdag na S. Jan midzomer.

Reg. Voorne A. B f. 12. Voorne B. f. 134.

19 Juli. — Graaf Willem onderwerpt zijne geschillen met Vlaan- deren aan de uitspraak van koning Philips van Frankrijk. Ie dixneuf Juilet.

Bibl. Nat. te Parijs, Fonds Fran9ai3 , 6837.

20 Juli. — Schenking door Beatrijs, wijlen Claes van Rohands dochter, van al hare goederen aan het S. Jans huis te Utrecht, feria quinta post divisionem Apostoloruni.

Cart. S. Jan. P. A. U. n». 600.

30 Juli. — Verlof tot verkoop van land in de parochie van Wiic, door den mombaer 's lands van Heusden. Zondag na S. Jacob.

Or. P. A. Z. n". 62.

7 Odober. — Verklaring van Philippus Terninc, priester, dat hij afstand doet van zijn deel aan de ouderlijke erfenis ten behoeve zijner zuster Ag nes. Sabbato post Remigii.

Or. R. \. L.

16 Odober. — Schepenen van Zalt-Bommel verklaren, dat Gijsbert van Herwijnen al zijne goederen verpand heeft aan heer Jan van Arkel. Bie sexta decima mensis Octobri^.

Or. R. A. Arkel.

21 Odober. — De vrouw van Putten en Strijen biedt den heer van Voorne aan, hem manschap te doen van al het goed, haar van haren vader aanbestorven. Zondags nae Sinte Lucasdagh Evangelist.

Reg. P. en S. ra. h. b. f 12 vrs.

21 Odober. — Graaf Willem machtigt den kanunnik Hugo van Leiden te handelen over de waarde der goederen, die aan de kerk van S. Pieter te Utrecht in ruil zijn gegeven. Sabbato post S. Lucae.

St. GeHois, Mon. Anc. 437.

30 Odober. — Graaf Willem schenkt eene pacht aan liet kapittel van S. Pieter te Middelburg. Maendag na S. Simon en Juda.

Not. kopie. P. A. Z.

31 Odober. — Jan van Egmond machtigt zijnen broeder Wouter voor hem te beschikkfn over het goed, dal wijlen hun lirocdcr Willem lot het nieuwe klooster of S. Lazaruskapel te Haarlem heeft gegeven. Op alreheijllghen avonl.

48 1312.

1 November. — N^. 1. Wouter vnd. geeft het nieuwe klooster in den Hout aldaar met al wat er bij behoort in vrij eigen aan het Sint Janshuis van Overzee te Haarlem. N^. 2. — De bisschop van Zuden, kommandeur, en het Sint Jans convent van Sint Gaterinen te Utrecht, geven hem daartegen al het goed bij Crayenborch en in Coudenhove bij Delft, dat aan Willem behoord had, in levenslang vruchtgebruik en schelden hem en alle mede-erfgenamen vrij van hel testament van dezen Op alreheylighendach.

5 November. — Wouter vnd. bepaalt, dat de 3 f& rente van het goed Heynenoort bij Leiden, die hij er op vastmaken zal, bij verkoop, aan het S. Janshuis zullen blijven. Des Sonnendaghes na alreheyli- ghendach.

Alle 4 Cart. OrJe v. S. Jan. P. A. U. f. 20 , 21 en 45 vrs.

3 December. — Heynric Braem, parochiepape te Reymerswale, sticht bij testament eene kapellanie in de Westmonsterkerk te Mid- delburg. Zondag na S. Andries.

Or. en Vid. P. A. Z. n». 61.

7 December. — Koop van een huis , erve en rente te Haarlem. Des donresdaghes na sente Niclaesdach.

Cart. Orde v S. Jan. P. A. U. n». 761.

8 December. — Willem van Oestgeest, ridder, zijne dochter Kristine en haar man Jan Utenweerde schenken aan het S. Marienaltaar te Kerkwerve eene rente op hunne vroentijns aldaar en te Oestgeest.

Or. R. A. R.

17 December. — Glara, schoondochter van wijlen Jan Hanneboyn, draagt al hare goederen aan het Sint Jans huis te Haarlem op. domüiica post Luciae virginis.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n°. 894.

21 December. — Graaf Willem verbreekt zijn klein zegel, zijnde een leeuw op een arend. Djnderdag voor Kerstmis.

Reg. E. L. 41, no. 191

1311 en 1312. Vier verklaringen van ontvangen magenzoengeld wegens den dood van Jan Simonsz van Malland.

Reg. E. L. 19, n". 561.

1312-1313.

2.5 Januari. — Koop van een halve «hanc» met erve en rente er op te Haarlem. Op sinle pauwelsdarh in den winter,

(art Orde v. S. Jan. P. A. V. n". 884.

20 Januari. — Verkoop van lanr] te Worder. feria II'* post Cm- versioncm B. Pauli Ajmstuli.

ür. S. Pieter. U.

1312-1313. m

24 Februari. — Grnuf Willem verlijdt tienden te Schalkwijk, Brechters waard en Made waard in de parochie van Haailem. Don- derdag op S. Mail Ilias avond in SiUe.

Reg. XVIII f. 90 vrs.

24 Februari. — Specificatie van alle oude handvesten van Delft.

Or. Delft.

4 en 6 Maart. — Zeven brieven van verkoop en een van erfpacht van land te VVeerder. Dominica {feria III post dominimm) qua cantalur Invocavit.

Or. S. Pieter V.

6 Maart. — Een brief van borgstelling en drie van erfpacht aldaai-. Feria III p. d. q. c. Invocavit.

Idem.

11 Maart. — Jan , heer van Arkel, geeft aan die van Sidendervelt eenen vrijen watergang in de Zederik en door de sluis te Arkel in de Linge en de Merwede. Gregorius avond.

Or. A. Vijf Heerenlanden.

14 April. — Verkoop der tienden van Vijftienhoeven in het weslelijk deel van Loopwijk. In vigilia Paschae

Liber Pilosas f. 120.

1313.

20 April. — Paus Glemens V vergunt aan abdis en convent van Rijnsburg roerende en onroerende goederen van zusters te aan- vaarden. XII Kal. Maii.

Vid. R. A. R.

21 April. — Gift van een erf aan den Heiligen Geest te Dordrecht onder beding van zielmissen. Des saterdaghes na die Paschedaghe.

Or. Dordrecht. Inv. 81.

24 April. — Paus Glemens V gelast den deken van Utrecht de wederrechtelijke bezitters der goederen van Rijnsburg door kerkelijke straffen tot teruggave daarvan te dwingen. VIIl kal. Maii.

Or. R. A. R,

13 Mei. — Graaf Willem verlijdt Allard van Buren met land in Aelwijk. Den dertienden Mei.

Reg. E. L. 43. f. 88.

14 Mei. — Idem verkoopt land in Maeslant aan Willem Aelbrechtsz van Ockenbergh. Des manendaghes na sente Servaesdagh .

Or. 1{. A. K.

17 Mei. — Idem geeft Willem Snickerieme, zoon van Philips van

4

50 13 13.

Duvenvoerde, zeven hoeven in zijne wildernis te Nootdorp in leen, ten rechte als die van Pijnacker hadden. Donderdag na S. Servaes.

R. i. N. D. 1216. n°. 7.

/|8 Mei. — Gerard van Voorne, burggraaf van Zeeland, geeft land bij den Heij monde in vrij eigen. Des vridaghes na senie Seruaesdaghe.

Or. R. A. L.

8 Juni. — Graaf Willem geeft verlof tot het stichten van een vrouwenklooster der S. Franciscusorde in het klein Lombardenhuis te Dordrecht. Upten VIII dach in Junio.

Bat. Sacra. Z. H. Oudh. blz. 84.

23 Juni — Jacob, bisschop van Zuden, en die van het Sint-Jans- liuis te Haarlem geven Mr. Gherard, scolaster van Haarlem, zijne zuster AUjd en de bagijn Elizabeth, een lijftocht op het land in de Lier, dat om zijne memorie aan het klooster zal komen, hi sente Johansavond Baptiste te midsomer.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. no. 64.

3 Juli. — Graaf Willem geeft het goed van Sprange in erfcijns. Ding.^dags nae S. Pieter ende S. Pauwelsdaghe.

Reg. Aelbrecht IV, f. 146.

4 Juli. — Jan Persijn geeft eene rente aan zijn oom Willem van Geervliet en diens wettige kinderen en den lijftocht daarvan aan diens echtgenoote. Op Sinte Martijnsdag in den zomer. Door den graaf bevestigd 26 Odober. {Vrijdag voor AUerheyligen).

Reg. XV III, f. 84 en vrs.

20 Juli. — Bevestiging van een gift van tienden te Zwalingen door Henric, abt van S. Pauwels te Utrecht. XIII Kal. Aug.

Cart. Middb. Abdij f. 2. P. A. Z.

21 Juli. — Graaf Willem geeft Gijsbrecht van IJ.sselstein het huis te IJsselstein en al het goed, dat Aernout van Aemstel in leen had, in erfleen. S. Marien Magdalenenavond.

R. A. N. I). 1960 n°. 17.

22 Juli. — Bevestiging door Graaf Willem van den lijftocht, door Jan Uten Waerde aan zijne vrouw Karstine gemaakt. Op sinte Marien Magdalenendag.

Reg. E, L. 1. n°. 318.

25 Juli. — Verklaring van schepenen van Woudrichem omtrent de uitspraak van den heer van Hoorne over oenen bloedigen strijd. S. Jacob.

Or. R. A. Alt.

28 Juli. — Afstand van pachtrecht bij Oudevvater. Std>hato post. Jacobi. Or o. M. i:.

4 Auguslu,<i. — Verlij door Maigriete, viouw van Steyne. Zcdi-r- dags na sinte Pietersdagh ingaende angst.

Reg. B. B. Blois. f. 132 vr«.

13 13. 51

5 Augustus. — Verlenging van het bestand mot Vlaanderen te Arras. Ie V"^^ jour dou mois iVAost.

Or Gent. (St. Gcnois , I. A. 1265). St. Genois, Mon. Anc. 201.

14 Augustus. — Verkoop van land en ontvangst daarvan in erfpacht in den Haghe. Up onser Vrouwenavond te midden oeghst.

Or. R. A. R.

16 Augustus. — Voldoening wegens tienden te Giessen. In crastino Assumptlonis B^^^ Marlae. Het recht daarvan wordt voor 10 jaar gepacht. 30 Maart (Ylgilia Palmarum) 1314. Or. o. M. u.

19 Augustus. — Twee brieven vaa koop van hofsteden en renten daar op te Haarlem. Des Somlaghes voer sente Bertelmeesdach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 874 en 882.

24 Augustus. — Graaf Willem neemt de inwoners van het land van Mechelen, dat hij van den bisschop van Luik had verkregen, in bescherming. In die J5''* Bartholomei apostoli.

Diplomata Mechliniensia f. 17. MS. Gérard.

27 Augustus. — Wederkeerige afstand door eene weduwe en de familie van haren man te Aalsmeer van het van weerszijde ten huwelijk gebrachte goed, met bepalingen omtrent het gelden van de schuld van den man. Des manendaghes na sinte Bertelmeesdach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. u". 14S.

8 September. — Graaf Willem geeft in leen 10 hoeven moers en wildernisse in den lande van Dongen met den watergang van Dongen ter Mase en de ambachtslieerlijkheid en tienden. Op onser Vrouwen- dagh in September.

R. A. N. ü. 1076 u». 2.

9 September. — Graaf Willem verlijdt Hr. Philips van Zanthorst met het door dezen hem opgedragen huis Rodenburg met den boom- gaard en het land. Des Sonnendachs na onser Vrouwendag/i in September.

Reg. Karolus A. f 46 vrs.

25 September. — Graaf Willem bekrachtigt de deeling der goederen van Wissekerke tusschen de vrouw van Gerard van Heemskerk en de dochter van Jan ^lulart. Des dinxendaghes voer sinte Michielsdarh.

Or. R. A. Z. Gedrukt: Cod. üipl. Hist. Gen. II, n». 12.

15 Odober. — Gift van land door Gerard Everockersz. en vrouw aan hunnen zoon Crijsbert. Maendag na S. Victor.

Or. R. A. E (1).

23 October. — Opdracht, volgens testament, voor den baljuw van

(1) Eene verklaring van 12 October vaa Barthout, abt, en Ilugo, prior van Kgmond, onureiit eeu leen van land tusschen de Zijl en de kerk van Leiderdorp, wordt door wijlen den heer Rijks-Archivaris 15akhuizen van den Brink opgegeven als staande in een transumpt op het Rijks- archief, 't Is echter niet gelukt het stuk te vinden.

52 1 3 1

o.

Amslelland, van land te Nichtevecht aan de heeren van het Duitsche huis te Utrecht. Des Duicsdages na s'mte Ghallendach.

Or. Museum Meermanno Westreenianiim .

1 November. — Gift van een watergang aan die van Polsbroek. Allerheyüghen dagh .

R. A. N. D. 1917 n°. 1.

29 November. — Verbond tusschen graaf Willem en Adolf, bis- schop van Luik. La vellle de Si. Andrè Apótre.

Or. R. A. G. Insgelijks een vidimus en eeae kopie, met belofte van deo bisschop, geen tractaat, hiertegen strijdig, te zullen aangaan. Ook ia de MS. Gérard (Hiploraata Hanno- nensia I, 487 en Inv. des MS. de Hainaut A. 13). Gedrukt: St. Genois , Mon. Anc. 199.

1 December. — Afstand van recht op een weg te Haarlem. Des andersdaghes na sinle Andriesdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n°. 891.

14 December. — De heer van Voorne geeft Ghise Gostynsz het veer tusschen Westvoorne en Schouden aan beide zijden, met eene jaarrente uit de bede. Vrijdagh nae sinle Luciendagh.

Reg. Voorue A. B. f. 43 vrs. Voorne B. f. 92 vrs.

15 December. — Procuratie van graaf Willem op Hugo van Leiden om de waarde der van het kapittel van S. Pieter in ruil ontvangen goederen te doen weten aan de proosten van Utrecht. Sabbato post b. Luciae.

R. A. Inv. MS. de Ie Tre'sorerie de Hainaut, H. H. 60.

na 1313. — Memoiiaal «van het geweld en den moedwil door die van Zevenbergen metten Pikaers gepleegt binnen de heerlijkheid en in den dorpe van Strijen ».

Reg. E. L. 4. ingestoken tusschen f. 31 en 32.

1313-1314.

8 Januari. — Paus Glemens V vergunt aan abdis en convent van Leeuwenhorst roerende en onroerende goederen van zusteren te aanvaarden. VI. ld. Januari.

Or. R. A. L.

10 Januari. — Verkoop van land te Bodegraven, feria V post epi- phaniam Dk

Or. S. Pieter U.

1 1 Januari. — Verklaring van Heynric Braem , parochiepape van Picimerswale, over de goederen der door hem gestichte kapellaniën. Vrijdag na Derliendag.

Or. P. A. z.

25 Januari. — Beslissing door den officiaal van Utrecht van hoi geschil tusschen kommandeur en broeders van hel Sint Janshuis

l 3 1 3—1 3 1 4. 53

te Haarlem en de priesters der parochiekerk aldaar over het be- dienen der sacramenten. In die conversionis 6'^ Pauli apost.

Cait. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 531.

47 en 22 Februari — Verkoop en erfpacht in Werder. Die pro- xima dominica ante Calhedram Petri en In die B. Petri ad Cathedram.

Or. S. Pieter. U.

8 Maart. — Overdracht van een huis te Haarlem. Bes vridaghes voer sente Gregory.^dach in de vasten.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A, U. n". 873.

25 Maart. — Tractaat tusschen Hendrik, aartsbisschop van Keulen, en graaf Willem. Annuntiatio virginis.

St. Geuois, Mon. Auc. 197. Inv. MS. de Hainaut. A. 14.

1314.

23 April. — Graaf Willem neemt de arbitrage van Frankrijk omtrent zijne geschillen met Vlaanderen aan. Ie vingtlrolscme jour d'AvrlL

MS. Gerard. Dipl. Hannoniae. f. 133. Dipl. Haononensia II. f. 19.

\ MeioïibJidi. — Graaf Willem geeft zijnen kamerling Jan Canfechiere erfelijk «de heergewaden van den manscap die men hout ende roert van den heerschappen van Aemstel ende van Woerden.» Op alre aposlelendach. 28 Maart, {des donresdaghes na grote vastelavont) 1324/5 door Jans zoon afgestaan aan het godshuis van S. Katerine. '1325, na sinte Jansdach ante portam iatinam , wordt door den graaf bepaald , dat die heergewaden 40 ffi bij elke verheffing zullen bedragen. 24 Februari (op sente Mafhijsdach) 1338, beveelt graaf Willem IV, dat zij aan het S. Janshuis te Haarlem zullen woi'den betaald.

Cart. Orde v. S. Jau. P. A. U. f. 7 vrs.

2 Mei of 48 Juli. — Verleening van tolvrijheid, aan die van Groningen. Donderdag na Apostelendag .

Ov. Groningen (Feith, l?eg. I. bl. 14). Reg. Tollen, f. 8 vrs. (1).

'19 Mei. — Uitspraak van heer Jan van Beaumont tusschen heer Odgier van Cralinghen en heer Dirk Bokel. Bes Sonnendaeges na ons Heren opvaert.

Gedrukt: Berichten Hist. Gesch. III, 1. bl. 100.

23 Mei. — Graaf Willem beveelt zijnen zwager Wolfert eene kerk te stichten in den nieuwen polder van 's Heer AUaertskerke. Bonderdag voor Pinkster.

Or P. A. Z.

(1) Twee brieven van 28 April, betreffende het geven door Jan van Hencgonweu , heer van Beanmont, van het Valckenland op Texel aan Coen van Oosierwijk, worden door wijlen den heer Rijks-Archivaris Bakhnizen van den Brink vermeld als staande in een MS. Privilegieboek vnn Texel, "tls echter niet bekend, wat onder dit boek verstaan wordt, of waar het te vinden is.

54 1314.

28 Mei. — Graaf Willem verlijdt renten uit de tienden tusschen Leiden en de Wadding. Des dbixdaghes in die pinxterdaghe.

Keg. XVIII. f. 11.

29 Mei. — Graaf Willem geeft Gosewijn van Rossem zijn huis te Rijnenburg, met ^vat er bij hoort , in huurware als des graven open huis. Woensdag nae Pgnxteren. Gosewijn belooft dit leen met 100 fg te beteren. 21 April {Maendag voor S. Marciis) 1315.

Heg. XVIII. f. 50vTS., no. 1. Reg. Copies tirées d'une reg. f. .54 vrs. E. L. 1. f. 13 vrs. E. L. 2. f. 13.

6 Juni. — Tractaat te Fay a la Ghapelle S. Gille met den hertog van Brabant. Ie jeiuli après la Trinite.

MS. Gerard. Dipl. Hanaonensia II. f. 5.

4 Jidi. — Verlij van Ver ^labelie van Avezaet met land voor het huis van Wulven, door heer Johan van Kuyk. Donderdagh nae S. Pieter ende S. Pauwelsdagh.

Reg. XVIII f. 64 vrs.

5 Juli. — Graaf Willem geeft Gijsbrecht van IJsselstein alle jaren een hert uit den Haarlemmerhout. Des vrijdags na S. Maerten i. d. z.

R. A. N. D. 2009 vrs n». 11.

10 Juli. — Dirc Slonsegheertsmonniczoon staat den heeren van S. Jan te Haarlem al zijn goed af. Des Woenesdaghes voer sinte Mar- grietendach .

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n^. 892.

14 Juli. — Graaf Willem beveelt allen baljuwen en schouten den bisschop van Zuden bij te staan in het zoeken van zijn lecht. Des zonnendüghes na sente Margrietendach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 615.

15 Juli. — Schepen brief van Heusden over opdracht van land in Aelborghers Waesheuvel. Feria secunda posl Margarele virginis.

Cart. de St. Trond. n». 355.

15 Juli. — Graaf Willem veilijdt het Hannekciisland te Roshuizen in het ambacht van Zoeterwoude. Maendag na S. Margrielendag.

Reg. XVIII f. 9 vrs.

17 J}iH. — Bisschop Guy geeft Gijsbrecht vau IJsselstein al de goederen, die hij van zijn oom Aernout van Aemstcl |. lacht teliouden. '.V Woensdaglis na S. Margriet endagli.

R. A. N. 1) 19G1.

18 Juli. — Sciieidsrechlerlijk»! uit spi aak van graaf Willem ten voonleele van Gerard van Voorne tegen Hugo van Sotteghem. Donderdag na Sh> Margriet.

Or. R. A. P. en S. Reg. P. en S. in. h. b. f 13 vrs.

1314. 55

27 Juli. — Erfleen in Vlaardingerambaclit. Zalerday na S. Jacob.

Reg. Voorue A. B. f. 70 vrs. B. f. 44 vrs.

48 Augu,stus. — Verkoop van rente op land in Monster. Des Son- nendaghes voer setile Bertelmeesdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan P. A. U. f. 22.

19 Augustus. — Hendrik van Alkemade , ridder , verklaart geen recht te hebben op de tienden onder Warmonderbroek. Feria secunda. post assumptionem If^ Marie virg.

Or. R. A. R.

20 Augustus. — Graaf Willem verlijdt Maria, vrouw van Hr. Arnoud van IJsselstein, met al het goed, dat Jans van Kamerik was, in de heerschappij van Woerden, op zekere voorwaarden. Des Dinxendaghes na onzer Vrouwendagh te Midden oest.

R. A. N. D. 1961, no. 18. Reg. E. L. 37. f. 1, no. 3.

24 Augustus. — Gift van rente in de Vroenmade onder Monster. Op sente Bertelmeesdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 67.

29 Augustus. — Sim on van Markenburg en Paap Hughe maken bepalingen omtrent de redevance van het door hen opgerichte gast- huis te Geervliet aan dat te Middelburg, waaruit het gesproten is. S. Jan uitgaande oeghest.

Or. R. A. P. en S. Keg. P. en S. m. h. b. f. 128 vrs.

7 September. — Tol vrijheid verleend aan het klooster van S. Bernard op de Schelde. In vigilia nativitatis B. Marie Virg.

Reg. Tollen, f. 6.

27 Odober. — Verkoop in vrij eigen van land aan den Rijneweg te Monster. In sente Sgnions ende Judenavont.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. f. 22.

27 October. — Tractaat tusschen koning Phili])s van Frankrijk en graaf Willem, te Lavigny. Ie 21"^^ jour au mois d'Octembre.

Nat. Bibl te Parijs, Fonds Francais II, 6837. Traites eutre les souveraius II. f. 17. Dipl. Hannonensia II. f. 29. MS. Gerard.

29 October. — Koning Philips vergunt den uitvoer van levensmid- delen naar de landen van graaf Willem. Ie 29'"^ jour d.Odemhre.

J)ipl. Ilaunoiiiae, f. 141. Dipl. Hannonensia II, f. 45. MS. Ge'rard.

Odoljer. — Koning Philips belooft geene liulde aan Vlaandei'en wegens de Zeeuwsche eilanden van graaf Willem te zullen eisclien. Au mois d'Octembre.

Gr. Rijssel (v. d. Bergh. p. 106) Dipl. Hannonensia I, 17. MS. Gérard.

11 November (of 13 Noveml)er 1318). — Hugo van Sottegliem, lieer van Pulten, verlijdt heer Jolian van der Du.ssen, ridder, zijnen

56 1314.

zwager, met het gerecht van Drimmelen, het gemaal en gerecht van Standhasen en eene halve hoeve aan de Dussen. Maendagh nae sinte WillehronUdagh.

Reg. o. F. f. 25 vrs. (1314). Hr. N. v. P. f. 18 vrs. P. ea S. m. h. b. f. 210. (1318).

29 November. — Huwehjksche voorwaarden tusschen Gherard van Damasche en Alverade Woutersd. van Langherack. In sinte Andrles- (ivont.

Or. P. A. u.

l December. — VerUj met Aernoud Alardstienden door den abt van S. Paulus. Zondag na S. Andries.

Cart. Middb. Abdij. f. 4. P. A. Z.

1 December. — Keizer Lodewijk erkent, dat graaf Willem hem voor Aelst, Gerardsbergen en al wat hij in Holland, Zeeland en Friesland in leen houdt, manschap gedaan heeft. Primo die mens'is Decembri^.

Or. Rijssel (v. d. Bergh, p. 106) Dipl. Ilana. II, 49, Namarc. I, 143. MS. Gérard.

2 (3) December. — Keizer Lodewijk machtigt graaf Willem bene- ficiën op koninklijk gezag te verleenen in verschillende kerken o. a. in die van S. Goedele te Brussel en van S. Salvator te Utrecht. . . Nonae Decembris.

Or. R. A. G.

3 December. — Graaf Willem belooft mede, met andere rijksvor- sten en graven, de stad Keulen te beschermen tegen ieder die haar aanvalt wegens de ontvangst van keizer Lodewijk. Feria lerlia proxima post festum b. Andree apostoli.

Lacomblet, Niederrheinisches Urkundeubuch , III. a°. 141. Euneii, Quelleo zur Gesch. d. St. Köln, a». 20.

4 December. — Graaf Willem bezegelt de nieuwe privilegiën van Keulen. II. non. Decembris.

Lacomblet. III , n». 142.

7 December. — Afstand van tienden aan de abdij van Middelburg. Zaterdag na S. Nicolaes. Or. p. A. z.

13 December. — Gift van rente, om memorie mede te doen, bij den Doertoghe op den Hoglion Oert aan de heeren van S. Jan te Haar- lem. In sente Luciendaglie.

Cart. Orde v. S. Jao. P. A. U. n». 879

20 December. — Guy, bisschop van Utrecht, vergunt den paro- chianen van Leiden eene nieuwe kapel te stichten in het land van den Rijn ten zuiden van den burg. Op S. Thomasavond.

V id. Leiden. Inv. 1 , 1G9.

26 Decembrr. — Kateiine, wed. llughen Berliadenzoon , geeft al haar land aan de orde van S. Jan, welker zuster zij was. lip stnte Stephacnsdach.

Cart. Orde v. S. Jan. \'. .K ü. ii". 139 en 14<».

1314. 57

29 December. — Gilles van Cruininghen, ridder, geeft zijne vrouw Catharina van den Boetselaer een lijftocht. Op S. Domaes {Thoinas) daghe Canluariensis. Or. o. M. ü.

1314. — Jan, heer van Arkel, verkoopt een watergang.

R. A. N. D. 2078 n». 7(?)

1314-1315.

4 Januari. — Keizer Lodewijk benoemt heer Jan van Beaumont tot vicaris en bailli van het Rijk in geheel Italië. Datum Oppenheim 11^ Nona Januarii.

St. Genois , Mon. Anc. 42.5.

14 Januari. — Gertrud van Staten , vroeger dienstmaagd (pedisse- qua) van Ver Aleid Uterwijc, geeft al haar goed aan God, de H. Maagd , S. Jan Baptist en den kommandeur en broeders der orde van S. Jan te Haailem, op voorwaarde, dat dezen haai- zullen begraven. In die Ponciani marhjris.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 140.

10 Februari. — Koning Lodewijk X van Frankrijk ontvangt de hulde van graaf Willem voor Oostervant. Ifie decima Februarii.

Dipl. Hannonensia. II. 47. MS. GérarJ.

16 Februari. — Brief van koning Lodewijk over het traclaat met Holland. Le dimanche après Les Brandons.

Dipl. Hannonensia II. f. 37. Traites II. f. 1. ISIS. Géranl.

24 Februari en 24 Juni 1326. — Drie brieven over een leen van Willem Tielemansz Utencampe, achter Gorinchem. Op sitüe Mat- thijsdach.

Reg. E. L. 6. f. 13 vrs. 49 vrs. en 50. (vgl. van Mieris II, 78). E. L. 24 f. 9 vrs. en 41. luv. MS. des Chart. de Hainaut. f. 40.

1 Maart. — Graaf Willem geeft aan Glaes van Monster den vollen eigendom van 6 morgen en 2 bont in den Poeldijc, die Scilt ge- heeten, die hij tot nu toe in leen had. Des saterdaghes na senle Matlhijsdaghe. (NB. geen hofstijl).

Or. Haarlem. Inv. 2123. Cart. Orde v. S. Jan. P. A. I.I. u». 68.

12 Maart. — Glaes van Monster draagt Dideric v. d. Wale de leenware op van zijne huizing en 16 morgen in den ban van Monster, die Dideric weder geeft aa.i den bisschop van Zuden en het gemeene convent van het S. Janshuis te Haarlem, bij rade zijner erfgenamen. Op sinle Gregorysdagh in die vasten. (NB. idem).

Idem n". 69.

12 Maart. — Glaes van Monster geeft den bisschop van Zuden en den kommandeur van S. Jan quitantie van 120 m van de koopsom van zijn erf. Op sinte Grcgorgsdach in die vasten. (NB. idem).

Idem n». 78.

58 1314-1315.

16 Maart. — Graaf Willem geeft den bisschop van Zuden en het gemeen convent van S. Jan ten vrij eigen, maar niet schotvrij, 6 morgen en 2 hont in den ban van Monster, die Glaes van Mon- ster hem opdroeg. In Palmensonnendach.

Idem f. 25. vrs.

19 Maart, — Afstand van land onder Lopik, door Gijsbrecht van IJsselstein. Des wonsdaghes na Palmen.

Liber Pilosus. f. 121.

22 Maart. — Erfpachtsbrief onder Woerden. In vigilia Paschae. Gr. o. M. u.

1315.

27 Maart. — Graaf Willem verkoopt ambacht in Oostkapelle en in Oost-Domburg. Donderdag in de Paaschweke.

Or. P. A. z.

31 Maart. — Klaas Kervinck van Reymerswaele, ridder, en Kervinck, heer Boudewijnszoon, beloven «'s graven recht ende luiden» binnen Reymerswael te zullen handhaven. Maendags na beloken Paseken.

Keg. E. L. 41. f 41 vrs.

2 April. — Rail van land te Dordrecht tussclien Ver Beatrix van Putten en heer Daniel van de Merwede. Des Woensdags na beloken Paschen.

11. A. N. D. 1078, no. 19.

3 April. — Uitspraak van graaf Willem, in overleg met zijnen raad en de schepenen van alle poorten in Holland en Zeeland, over de grenssdieiding lusschen Gerard van Voorne's en llugo van Sotle- ghems landen (tusschen Voorne en Putten). Donderdag na beloken Paschen.

Or. K. A. P. S. Keg. P. eu S. ni. h b. f. 12.

20 April. — Graaf W^illem verlijdt land te Bodegraven. Dominica ante festum Marci Er.

Heg. XVIII. f. f>3.

21 April. — Overdracht van land in Monster, waaronder van het land «de Scilt», aan het S. Janshuis te Haarlem, te samen O rnoi'gen 10 hont voor 80 tt. Des wanendaghes voer senlc Marci evangctistc. (^)iiitantie daarover. Des donresdaghes voor S. Marcus (24 April).

Cart. Orde v. S. Jcii. P. A. U. n". 70 en 307.

22 April. — Verkoop van rente in den Haghe. Des dinxendaghes voor .sente MarcmdAighe.

Or. I{. A. H.

^315. 59

3 Mei — Graaf Willem neemt de abdij van Rijnsburg in be- scherming, Itis heylichs cruxdaghe.

Or. R. A. R.

46 Mei. — Gerard , heer van Hoorne , Altena en Pernweys , belooft aan raad en gemeente van Liibeck, hunnen kooplieden alle zeker- heid te zullen geven ter afdoening hunner bezwaren. Feria VI" p. fesl. Penthecostes.

Or. Lubeck (Lub. rrkiindenbueh II, m°. 1042).

24 Mei. — Schenking van tienden aan de abdij van Middelburg. Zaterdag na Triniteit.

Cart. Middb. Abdij. f. 13. P. A. Z.

28 Mei. — Graaf Willem beveelt den baljuw van Rijnland de abdij van Rijnsburg in hare bezittingen te handhaven. Bes luoens- . daghes na der octave van der heyligher Triniteit.

I Or. R. A. R.

6 Juni. — Getuigenis van professie in de orde van S Jan te Haarlem. Des anderen daghes na sente Bonifaciusdaghe.

Cart. Orde y. S. Jan. P. A. U. n». 601

na 11 Juni. — Dirk Bokel Uternesse doet hulde aan den bisschop van Luik voor de tienden te Dongen, bij den berg van S. Geertruyd. Post festum b*i Barnahe.

R. A. N. D. 1060, n°. 3.

13 Juni. — Twee giften ten vrij eigen in subsidium terre sancte en belofte van overdracht van land in Maeslanderambacht. Bes ii/ideres daghes na sente Odulphusdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. no. 103, 65 en 104.

13 Juni. — Verkoop van land te Wateringhen voor 12 fp den morgen. Bes anders daghes na sente Odulphusdaghe. Met twee schepen- brieven van Wateringhen en den Hage daarover van 8 Augustus.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n°. 73, 71 en 72.

13 Juni. — Stichting eener kapellanie in Westmonster, te begeven ilnor de abdis van Onzer Vrouwenkamere te Domburg. Vrijdag na S. Odulf. De collatie herroepen en gegeven aan den abt van Mid- d( 'liturg. Bingsdag voor S. Martinus (10 November) 1321.

Or. P. A. Z. no. 71 en 78

27 Juni. — Graaf Willem verlijdt land binnen Rijs wij kerban. Vrijdag voor S. Pauwelsdag.

Reg. XV III. f. 76.

Juni. — Koning Lodewijk X geelt graaf Willem een huis te Parijs. Au mois de Juignet.

Dipl. Hannoniae. f. 173. MS. Gérard, R. A.

26 Juli. — Testament van Margaretha, vrouw van Arnold Buten- gheest. Baegs na S. Jacob.

Or. P. A. z.

60 134 5.

12 Au^ustm. — Verklaring van graaf Willem over een verdrag tnsschen den abt ter Does en de vrouw van Gattendijke. Dingsdag na S. Laurens.

Inv. du Semin. de Bruges, n°. 1573.

20 Augustus. — Graaf Willem belooft schadeloosstelling aan die van Dordrecht voor borgtocht wegens de uitrusting van oorlogs- schepen, onder verbinding der tollen van Ammers en Nieraandsvriend. Woensdags na O. Vrouwendag in den oeghest.

Or. Dordrecht.

24 Augustus. — Gift van land in Naaldwijk door Dirk van Rollant aan het convent van Egmond. S'. Bariholomeusdag.

Or. R. A. E.

29 Augustus. — Gift van rente op Grayenburger- of Goudenhover- land aan het klooster van Egmond door Wouter van Egmond, ter memorie van zich zelven en zijnen broeder Nicolaas. S. Jans Onthoofding.

Or. R. A. E.

Augustus. — Borderel van kosten voor den krijgstocht tegen Vlaan- deren.

Or. Hij8sel (v. d. Bergh 107 vv.)

21 September. — Privilegie van stapelrecht aan Reimerswale. Zondag na S. Lamhert

Or. Bibl. der .MS. v. Ned. Lettk. te Leiden. Privilegieboek van Reimerswale. f. 3. P. A. Z.

2 Octnber. — Heer Jan van Beaumont vernieuwt het privilegie van graaf Willem lil aan Reimerswale betrelTende den marktdag. Daegs na S. Ba va.

Or. F. A. z.

3 Oclober. — Dideric van der Wale bewijst eene schuld van 200 ffi aan den bisschop van Zuden op het land van Teilinghe. \v Vridaghes na sente Bavendaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 187.

7 Odober. — Bevestiging van den pastoor van Stavenisse. FeriallI post Bemigii.

Or. O. M. u.

24 Odober. — Koning Lodewijk X belooft van graaf Willem geene hulde voor Zeeland te zullen eischen , als hij het graafschap Vlaan- deren verkrijgt. Viresima gunrta die (ktobris.

Dipl. llannoniae. f. 101. Uipl. Ilannonensia. f. 61. MS. Gerard. \

27 (Hülicr. — Philips van Santhoi'st, ridder, vergunt oenen ver- koop van land te Zoeterwoude. Op sente Symen Judasavont.

Or. R. A. R.

8 Sorernhrr. — Graaf Willem verlijdt Barthoud Gerardsz van Assendelft met het schoutambacht, den vierden pennin*' der vervallen en het vierde van het veer aldaar. Saterdag voor S. Maertijnsdach.

K«g .win. f. 88 vr.^.

1315. &k

17 November. — Heer Hendrik van Leeuwenberg geeft aan graaf Willem quitantie van voldane betaling wegens renteopdracht uit zijne allodiale goederen. Feria secundu pod fesliim b. Martini hyemalis.

Reg. E. I.. 40. f. 2.

22 November. — Stichting eener kapellanie in Westmunster te Middelburg op het S. Nicolaas allaar. S. Clemensavond.

Vid. P. A. Z. no. 100.

'1 December. — Vrouw Aleid van Patten en Strijen scheldt Boudijn van Dordrecht met zijne vrouw en kinderen alle verbanden jegens haar kwijt. Des anderdaghes na S. Andriesdaghe.

Reg. P. en S. ra. h. b. f. .54. O. F. f. 17. vrs.

1'J December. — Verpanding en borgstelling binnen Aelsmeer. Des vridaghes voer slnle Thomasdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 435 ea 36.

21 December. — Huwelijksche voorwaarden tusschen Willem , zoon van Hoorne-Altena en Oede, dochter van Putten en Strijen. Zondag voor Kersmis.

Or. R. A. Alt.

22 December. — Koning Lodewijk X vergunt den uitvoer naar Holland en Zeeland, belialve van eetwaren. Die viresima secunda Decembris.

Dipl. Hannoniae. f. 143. MS. Gérard

Zonder dag. — - Graaf Willem geeft Pieter van Leyden 100 gemeten in S. Maartensdijk, door C. van der Muden bedijkt, in erfleen.

Rea;. E. L. 13. f. 55. P. A. Z.

1315-1316.

2 Januari. — Bertrad, bagijn, Willem Persoenresdochter, vermaakt de collatie der door haren broeder Hugo Bertradenzoon in de kerk van Haarlem gestichte kapellanie aan de kommanderij van S. Jan aldaar. Crastino Circumcisionis.

Or. Haarlem. Tnv. 237.

2 Januari. — Dezelfde geeft daaraan haar deel van het Cruceland in den Poele tegen 3| ^ 'sjaars voor de armen. Des naesten daghes na jaarsdachs.

Cart. Orde v. S Jan P. A. U. n». 899.

11 Januari. — Graaf Willem geeft in erfleen eene rente in den Zeevanck en Waerderbroek. Zondag na Dertiendag.

Reg. XVIII. f. 109.

13 Januari. — Guy, bisschop van Utrecht, en graaf Willem doen uitspraak tusschen den bisschop van Zuden en de abdis van Rijns- biirg over de goederen van Claas Gode. Des dinghesdughes na Derlicndagh .

Or. |{. AR.

62 1315-1316.

14 Januari. — Graaf Willem beveelt den baljuwen en edelen den bisschop van Zuden bij te staan bij liet inwinnen van des heiligen lands van overzee goed en renten. Op sente Pondaansdach.

Vid. Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 425.

15 Januari — Graaf Willem bekrachtigt de keuren , die te Haarlem door schout en schepenen en raad gemaakt zullen worden. Donderdag na S. Ponciaan.

Or. Haarlem. Inv. a». 15.

16 Januari — Overeenkomst tusschen Jan van Bergen en Hendrik van Diepenheim wegens de bezittingen te Sloten, Gastricum en Limmen, bekrachtigd door graaf Willem. Vrijdag na S. Ponciaan.

Reg. E. L. 39. t. 21 vrs.

19 Januari — Erfpacht in Eemkerk.

Cart. St. Fetri Traj. kopie Burmaun. p. 166.

21 Januari — Graaf Willem geeft aan Jan van Bergen, zijnen knaap, in leen al het goed, waarop, na dood van Willem van Haarlem, heer Hendrik vau Diepeuheini , Symonszoon van Haarlem , zijn recht heeft afgestaan, uitgezonderd het deel van Katherina, Hendriks moeder. Woensdag na S. Ponciaan.

Gr. II. A. G. Reg. E. L. 39. f. 21 vrs.

25 Januari — Verdrag van «judices et universi in Horn» met «consules et habitantes in Harder wie». In conversione h^i Pauli

Or. Harderwijk. Gedrukt Krou. Hist. Gesch 1853, blz. 322.

27 Januari — Belofte van schadeloosstelling, door graaf Willem aan die van Dordrecht wegens borgtocht gegeven. Des Dlngsdags na S. Agnetendag.

Or. Dordrecht.

30 Janiuiri. — Johan van Bronchorst, proost van Oud-Munster, verlijdt heer Jan van Arkel met de heerlijkheid van Haastrecht. Des vriedaghes nae senle Panwelsdach in den after winter. Jan van Arkel draagt het kapittel daartegen 110 morgen in Reynerscoep in liet land van Arkel op en 50, die tot de bouwing op den Donck be- hoorden. 18 Februari. {Des woensdaghes nae senle Valentijnsdach ^ die coml Ie haiven s'dle. Hij ontvangt vergunning, de pacht van Haastrecht in 5 jaar voor 1500 fC af te lossen. 2 Maart. {Des naesten dingesdages na sente Malhiesdage). ^

Or. O. M. U. No. 'i ook Or. P. A. U. "

1 Fehruuri. — Opdracht door Willem Aerntz Uterwike en zijne vrouw van land t(; Riedwijk tot eene na hun dood te stichten kapellanie. Oj) Onser vrouivenavont te lichtmissi'. Met veiklaring daarover van Mr. Geranl, scolaster van Haai lem , van 21 Dcrendn'r {In sinte T/m- masdm/i ajtoslel) 1321.

Cart Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 363 en 64

1315-1316. 63

6 Februari — Gerard van Heemskerk schenkt de abdij van Et^mond eene rente van 10 sch. tot dat hij de door zijne vrouw Ada vermaakte 5 fÜ zal betaald hebben. Vrijdags na S. Agatha.

Or. R. A. E.

11 Februari — Koop eener rente te Haarlem. Des Woemdaghes na sente Aechtendaghe.

Cart. Orde v S. Jau. R. A. U. no. 842.

12 Februari — Jan, hertog van Brabant, en graaf Willem ontslaan elkander van de verbintenis van 12 April 1307. Le douzieme jour de fevrier.

Reg. d. 1. Cliambre des Coinptes B. f. 57 vrs. et 58.

22 Februari. — Verkoop van erven en renten te Dordrecht door Aleid van Putten en Strijen. Sondaghes voer sente Mathijsdach.

Or. üordrccht. Inv. 81.

28 Februari — Erfpacht in Schalkwijk. Sabbato p. fest. b. Mallhiae ap.

ür. P. A. u.

29 Februari. — De heer van Hoorne erkent 1000 f6 zw. t. van de vrouw van Putten voor het huwelijksgoed hunner kinderen ontvangen te hebben. Zondag na Groolen Vastenavond.

Reg. P. en S. lu. h. b. f. 41.

8 , 9 , 10 en 11 Maart. — Zeven brieven , rakende den koop der heerlijkheid van Mechelen en onderhoorigheden door graaf Willem van Floris Berthout op 10 Maart, voor 2300 fiP 'sjaars in goederen, waaronder voor 300 fü in Holland, onder borgtocht van den graaf van Loon. Maandag, Dingsdag en Woensdag na reminiscere en (n^. 7) Voniieme jour dou mois de Marche.

Reg. E. L. no. 80, 81, 82, 83, 85 en 86, en (n". 7) Or. St. Laiubert te Luik (Chart. uo. 50).

13 Maart. — Afstand van recht op land met huis en hofstede binnen Monster. Des anderdaghes na sinte Gregorysdaghe. NB. Waar- schijnlijk 'J315, geen hofstijl.

Cart Orde v. S. Jau. P. A. U. n». 76.

17 Maart. — Overdracht van een hofje aan het Duitsche huis te Middelburg. Des woensdaghes na sinte Gregorysdaghe in Marie.

Arch. d. üditsche Orde II, n». 557.

19 Maart. — De heer en viouw van Putten geven een nieuw land, genaamd den Eyfel bij Pernis, ten Zeeuwschen rechte te bedijken. Vrijdag voor hal f vasten.

Reg. P. en S. m. h b. f. 53.

19 Maart. — Koop van de helft van Juncfrouw Trudencamp le Haarlem. Des vridaghes na sinte Gheerlrudedaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 881.

64 1315-1316.

29 Maati. — Beslissing van graaf Willem tusschen den bisschop van Zuden en de abdis van Rijnsburg over de schade, die de abdis van Claes Goede heeft geleden. Des manendaghes voor Palmendach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. u". 190.

31 Maart. — Twee brieven van gewaring en borgtocht door heer , Dirc Bokel aan den kommandeur van het Sint Janshuis te Haarlem wegens erve in Maesland. van zijnen broeder Florens in den Hage gekoclit. Des icoensdaghes voer Palmendacli.

Idem, n". lO'» en 6.

31 Maarl. — Willem Piel van Rotterdam draagt graaf Willem zijn liuis en erve aldaar in heer Dirc Bokels ambacht op en ontvangt het in rechten leen. Des Woensdags voer Palmensondach. Nadat het afgebrand was, vergunt graaf Willem IV dit liuis te verpachten. 15 AuguMus (Op onser vrouwendag Assumptio) 1344.

Re-. XVIII. f. 28. E L. 32. f 35. Gedrukt Rott. Historiebl. blz. 32.

7 April: — Graaf Willem bevestigt koning Willems handvest over het sluisgeld te Sparendam. Des Woensdags voer Paesdag. i

S. V. Leeuwen, Bat Illustr. 154. "

1316.

16 April. — Graaf Willem geeft den kooplieden van Lubeck vrijdom van strandrecht en andere voorrechten, feria sexta post Pascha domini.

Or. Lubeck (Lub. IJrkuudiMib. II, u". 33S). Kt/. E L 40. f. 3 vrs.

48 April. — Graaf Willem draagt een cureit van Mariekerke voor. Octaven van des Heer en Opstanding. Vid. P. A. z.

20 April. — Graaf Willem verlijdt Groote Claes Ver Heylen Vrijen zoon met land tusschen het land van den Dimpele en Honger Cop- paer-beghelersland in heer Daniels ambacht van de Merwede. Dings- (lags na beloken Paschen.

Reg. WIII. f. 46.

22 A]tril. — Twee brieven, rakende den koop van Mechelen. Donderdag na l>eloken Pa.tc/ien

Reg. E. L. 41. f. 84 en 87.

25 Ajn'il. — Clare, abdis, en convent van Leeuwenhorst ontvangen 7 morfjen bij Loosduinen van Ver Aloijt Seri vers en haren zoon l)eer Niclaes tegen levenslang vruchtgebruik, onder voorwaarden. Des Zonnedagis na beloken Paschen.

Or. R A. L.

1316. 65

4 Mei. — Graaf Willem verklaart heer Jans land van Arscot en zijn leen in Malland binnen zijn ambacht schotvrij. Meydaqh.

Keg. E. L. 13. f. 65 vrs , E. L. 20. f. 52 vrs.

4 Mei. — Twee brieven, rakende den koop van Mechelen.

Keg. E. L. 41, n«. 88 eu 90.

27 Mei. — Graaf Willem geeft den abt van Middell)urg kwijting wegens saldo van rekening. Donderdag voor Pinkster. Or. P. A. z.

30 Mei. — Graaf Willem bevestigt de Daitsche lieeren van Zant- vorde in 't bezit van 50 gemeten in Buttinghe ambacht. Up den, Sinxendach.

Arch. d. Duitsclie Orde, u°. 555.

1 Juni. — Graaf Willem doet uitspraak over een geschil der monniken van Grabbendijke. Dingsdaij na Pinksterdag.

Or. P. A. z.

40 Juni. — Testament van Symon van Tetrode. Pes donnersdaghes na sinte Bonifaciusdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 79.

46 Jxuü. — Otto van Heiikelom, heer van Asperen, ontvangt van den heer van Voorne en Putten in erfleen 9 morgen in Dalem en een zesde der visscherijen van Ackoy. Woensdag na S. Odulf.

Keg. Voorue A. B. f. 22 vrs. cu Voorue B. f. 134 vrs.

49 Juni. — Twee brieven, rakende de jaarlijksche rente, welke Hendrik van Leeuwenberg en Agnes, zijne vrouw, den graaf ver- schuldigd zijn wegens het leen, waarvoor zij hem manscliap doen, welke rente gevestigd is op de inkomst te Dollendorp, Wimbode genaamd. Jn die h. marlyrum Gervasii et Prothasii.

Reg. Copies tirées d'uu registre , f. 40, E. L. 55. f. 3, E. L. 43. f. 28 vrs. liiv. des Chartes de Ilainaut. f. 41 vrs (IMS. Gérard).

20 Juni. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen , onder voorwaarde , dat de vijandelijkheden ter zee Zondag na JMagda- lena weder mogen beginnen tot den volgenden Zaterdag en dat er dan algemeene stilstand van wapenen zal zijn. Le XX»"' jour de jugnel.

Kopie R. A. MS. de la Tn-sorerie de Ilainaut.

24 Juni. — Graaf Willem beveelt Ricaud, den rentmeester van Holland, de burgers van Utrecht als voorheen langs d(^ lollen Ie laten varen. S. Jan Daplist te middezomer.

Or. Utrecht, dedrukt: Cod. Dipl. Uist. Gcsch. I, a". 3G.

27 Juni. — Testament van Jacob, knape der niiils(4i.' ]\or\Tu. .Des Sondaghes na senle Jansdarli Ir middezomer.

Arcli. der Duitsdie Orde, n". nfitj.

5

6(3 1316.

3 Juli — Twee brieven van bevel tot bevestiging van pastoors te Meilofskerke en iMariekerke. Zaterdag na S. Pieter en Paulus.

Or. en Vid. P. A. Z.

6 Juli. — Graaf Willem doet uitspraak tusschen heer Barthout van Assendelft en de buren aldaar over de schouwen. Dingsdag na sint e Pauwelsdagh.

Reg. E. L. 39. f. 1. Gedrukt: Meylink, Hoogheenirdsch. v. Delfland, 25, n». 127.

8 Juli. — Tractaat te Parijs tusschen Frankrijk en Vlaanderen , waarbij Frankrijk zich de beslissing der geschillen met Holland voorbehoudt. Le witime jour de juliet.

Kopie R. A. MS. de la Trésorerie de Hainaut.

2 Augustws. — Jan , heer van Arkel, verlijdt Gijsbert Bokel van den Vliete met land in Lopik. Maandag na S. Pieter ingaande oogst.

Reg. XVIII. f. 65.

6 Augustus. — Hendrik van Diepenheim belooft Jan van Bergen bijstand in zake de voorwaarden omtrent het goed van Willem van Haerlem in Bergambacht. Vrijdag na S. Pieter in den oogst.

Reg. E. L. 39. f. 22.

10 Augustus. — Nieuwe verlenging van het bestand met Vlaan- deren voor zeven weken , zonder handelsvrijheid. Le jour de S. Laurent.

Kopie R. A. ^iS. de la Trésorerie de Hainaut.

13 Augustus. \ — Schenking van renten aan het klooster Leeuwenhorst. Des Vridaghes voer onser Vrouwen Opvaert.

Or. R. A. L.

29 Augustus. — Betaling eener borgstelling te Haarlem. Up sente Jansdaghe te uulganghe oest.

C'art. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 146.

30 Augustus. — Pacht van tienden in Schouwen. ïn crastino de- collütion'is b^' Johannis BaplUte.

Or. en Vid. S. Jan. Utrecht.

4 Odoher. — Graaf Willem verlijdt zijnen panetier met renten. Lr lundi après le S. Remi. i

Keg. E. L. 12. f. 3. cap. Henegouwen. ^

8 (klober en 19 November. — (Vraaf Willem geeft de liverij zijner schildknapen aan twee personen. Le witime jour dou mois d'Öctemtire en le vendredi devant le jour saint Clement.

Reg. E. L. 38. f. 3.

13 Ortofjrr. — Verlenging van het bestand met Vlaanderen lot Allerheiligen des volgenden jaars. Le treizieme jour dou mos d'Octember,

Kopie K. A. MS. de la Tn-sorerie de Hainaut, Recueil de yiandres f 35, MS. Ge'rard.

1316. 67

19 October. — Graaf Reinoud van Gelre bekrachtigt het landrecht, genaamd eining, van Zalt-Bommel, met bepahng, dat Asperen daar- onder niet begrepen is. In crasüno beati Lucae Evang.

Gedrukt: Xijhoff, Gedenkw. I, n\ 167.

21 November. — Hendrik Willemsz. van Dubliehnonde verkoopt aan heer Jan van Almonde het goed en de rechten der kinderen van Boudijn van Dubbelmonde op de hoeve aan de Bussen te Muilkerk. Zondag voor S. Caterbiendag . Yerüj daarmede van Jan van der Bussen door heer Gerard van Hoorne-Altena. 21 April 1317. {Donderdag na dat men singt in de kerke Mlserlcordia). Insgelijks met de tienden aan de Alm en eene smaltiende te Helloord. 3 Auguslas 1317. {Woensdag na S. Pieter ingaande Oogst).

Reg. Oostervant II. f. 20 en 21.

30 November. — Verlij met rente te Rijswijc. Op S. Andriesdach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. ü. n», 217.

9 December of 2G Maart 1316/17. N°. 1. ~ Clare, abdis ter Lee, koopt 3 morgen land binnen den lagen Maessloot voor 22 ffiHsch. en verhuurt ze voor 3.JfêFriesch. Des anderen daghes na onser Vrouwen- dagh verholen.

ür. R. A. L.

N°. 2. — Bartould van Oijen , abt , en gemeen convent van Egmond beloven heer Willem, pastoor van Swaech, die hun zijne goederen heeft opgedragen, broederschap en jaargetijden onder zekere voor- waarden. Des naesten daghes na onser Vrouwendaghe verholen.

Cart. Egm. Registr. Lubberti, R. A. f. 24 vrs.

13 December. — Brie bullen van Paus Johannes XXII ter beves- tiging van de rechten der abdij van Rijnsburg. ld. Decembris.

Or. R. A. R.

15 December. — Graaf Willem geeft Hendrik Willem sz. van Alblas de zijdewind aan de noordzijde van Ammers-Graveland lot Schonen- berg. Des Woensdags na S. Luciendag.

R^eg. XV III. f. 45.

19 December. — Graaf Willem geeft Walraven van Othey de Polretienden , de tienden te Groote en Kleyne Rietvelt , te Tournoys- velt, te Oudelant en te Bredevelt in leen. Zondags na sint Luciendag.

Reg. E. L. 37. f. 2 vrs.

22 December. — Graaf Willem verpacht den wissel te Bordrecht aan eenige personen. Mercredi devant Ie Noel.

Reg. E. L. 12. C. Henegouwen, f. 5.

25 December. — Graaf Willem geeft heer Arnout van Gror«iiev(^l(l, ridder, het goed, tusschen der Mase en den Houle in Noord-llolland, den graaf aangekomen van heer Lamljrecht, zoon van den Vriese, Kersdag.

Reg. E. L. 1. f. 1, E. L. 2. f. 1.

68 131 6.

31 December. — Erfpacht in Outena. In vujll'm Circumcmonis Dl Or. o M. u.

1316. — Dirk, heer van Brederode, bepaalt het maken van een watergang van Rubroek af tot in de Grave.

Vermeld: R. A. N. D. f. 2078, n". 8.

1316. — Verlij door graaf Willem in Blokland.

Reg. E. L. 1. f. 4.

1316. — Verlij van land en tienden op den Nieuwenveen.

Reg. E. I-. 1. f. 4, E. L. 2. f. 5 vis.

1316. — Verlij van eene rente uit den Movendijk aan Florens van .Tutfaes.

Reg. E. L. 1. f. 4.

1 3 1 6-1 3 1 7.

1 Januari. — Graaf Willem geeft een goed , hem van een dienst- man aanbestorven, aan een ander zijner knapen. De.^ zaterdarjheft op den jaersdach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 421.

5 Januari. N°. 1. — Verlof tot weidein 's graven hout. Dertienavond.

Reg. E. L. 39. dubbel f. 1.

N°. 2. — Graaf Willem scheldt de kampen Tuter Vlienlant en die Rijke Camp, binnen Zoeterwoude , die voor eene kapellanie voor hem verkocht zijn, kwijt, met bepaling, waar en waarvoor die kapellanie verdiend moet worden. In derlienden avant.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 298.

8 Januari. — Graaf Willem bevestigt den verkoop van land aan den Rijndijk. Saterdag na Derlienday.

Reg. E. L. 1 f. 2 vrs., E. L. 2. f. 3.

9 Januari N". 1. — Idem in Tedingerbroek. Zondag na Derliendag.

Reg. K. L. 1. f. 2, E. L. 2 f. 2.

N". 2. — Graaf Willem doet uil spraak over hel land Bloemen- venne, tusschen vrouw Gecrlruid van Alkemade en Dirk van deu Hove. Zondags na DerUendagev .

Reg. E. L. 1. f. 1 VM., E. L. 2. f. 1 vrs.

N". 3. — Graaf Willem bevestigt den verkoop van land o]i het hooftl en in Zeelandcrsland. Zondag na Derliendag.

Reg. K. L. 1. f. 2.

N". 4. — Vermaking van de helfl van lïughe Diikszoons leen- goed in Benthuysen aan zijnt^ vrouw S»>plii(% iieei- Woulersdr. van lïaerlem.. Zondag na Derliendag.

Kc.' E. I, 1. f. 2 en K. T-. 2 vr*.

1316—1317. QQ

11 Januari. — Graaf Willem geeft eene rente te Haarlem, die leen was, in vrij eigen. Des dlnxcndaghes na Dertiendag.

Keg. E. L. 39. f. 1. Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n». 743.

12 Januari. — Graaf Willem bevestigt den lijftocht van 200 fê 's jaars, door Wouter van Egmond op de visscherij en tienden van Warmen- huyzen en Haringkarspel aan zijne vrouw gemaakt. Woensdag na Dertiendag.

Rcg. E. L. 10. f. 1, E. L. 12. f. 1.

N°. 2. — Graaf Willem geeft land in Wassenaer in vrij eigen. Idem.

Reg. E. L. 1. f. 2, E. L. 2. f. 3 vrs.

13 Januari. — N°. 1. Diderik , graaf van Kleef, beleent Jan, zoon van den lieer van Heusden , met de volle heerlijkheid Heusden en al zijn goed aan deze zijde van de Maas. Des Donresdaghcs na Dertiendaghe.

N°. 2. — Insgelijks Gerard van Hoorne-Altena en Jan van den Elshout, ten behoeve van Jan vd. en de zuster des heeren van Cranendonck. Idem.

Beide: Or. K. A. Nederrijn.

N°. 3. — Graaf Willem belooft Jan van Bergen schadeloos te houden van een borgtocht voor den heer van Putten jegens den lombard van Schiedam. Idem.

Reg. E. L. 6. f. 1, E. L. 24. f. 1.

N'. 4. — Graaf Willem beveelt den Kennemers hun gruit te Haarlem te halen. Idem.

Reg. E. L. 39. f. 1.

14 Januari. — Graaf Willem geeft verkocht leenland in vrij eigen. S. Ponsekijnsdag.

Or. R. A. G.

15 Januari. — N°. 1. Graaf Willem bepaalt hoe de rentmeester van Kennemerland en Vriesland eene schuld van 180 fü van Dieric van den Wale en de kinderen van der Wateringhe zal ontvangen. Des Sater- daghes voer senle Agnietendage.

NO. 2. — Insgelijks omtrent de aflossing van eene van 200 fg van dezelfden jegens den bisschop van Zuden. Des Zaterdaghes na S. Pontiaen .

Reg. E. L. 1. f. 3, L. L. 2. f. 3 vrs , Cart. Orde v. S. Jan. P. A. V. u°. 184 en 185

18 Januari en 23 Februari. — Graaf Willem geeft rechten en vrijheden aan de lombarden van Zierikzee en Emehsse. Le mardy devant le jour de saint Agnies. en In vigilia heati .Mutthie aposfoli.

Reg. E. L. 20. f. 6 en 1 vrs.

19 Januari. — Graaf Willem geeft land in Spadeland in vrij eigen. Woensdagh voor S. Agnietendaghc.

Reg. E. L. 6. f. 2, E. L. 24. f. 1 vrs

70 1316—1317. .

20 Jamutri. — Crraaf Willem geeft Barthoud van Assendelft en zijne vrouw Kateline Dirksdr. van den Wale en hunnen nakomelin- gen al het recht van vrije lieden. Op S. Agnietenavond.

Reg. E. L 39. f. 1.

21 Januari. — Schuldbekentenis wegens mombaarschap van Gijs- brecht en Aernout van IJsselstein. 6'. Agnietendag.

R. A. X. 1). f. 2009, no. 12.

22 Januari. — Graaf Willem verkoopt het ambacht ter Capellen en ter Nieuwerkerke als leen aan Jan van den Werve. Zaterdag na sin te Agn ietendag .

Reg. E. L. 1. f. 4, E. L. 2. f. 5.

23 Januari.. — Nadere overeenkomst tusschen Hendrik van Die- penheim en Jan van Bergen. Zondag na S. Agnietendag.

Reg. E. L. 39. f. 22.

24 Januari. — Aanstelling van een klerk van den baljuw van Zuid-Holland door den graaf. Maendag na dnte Agnietendag.

Reg. E. L. 6. f. 2 vrs. , E. L. 24. f. 2.

24 Januari en 1 Februari — De heer van Voorn e beveelt Symon Doede Dirksz. half den lagen ban van het oude land van Westvoorne te bedrijven , uitgezonderd Goedereede , S. Pauwelsavond i. d. w. , en geeft hem verschillende renten, tienden, tollen en schot in leen. Dingsdag na S. Pauwels.

Reg. Voorne A. E. f. 5 en 54, B. f. 7 vrs. en 118 vrs., 1). f. 63 vrs., Leenhove v. Voorne en Borselen. f. 26 vrs

25 Januari. — Graaf Willem geeft Jan Westvalinck het recht om als poorter van Dordrecht buiten die stad te wonen. Sinte Pauwelsdagh i. d. w.

Reg. E. L. 6. f. 2 vrs. , E. L. 24. f. 2.

27 Januari. — Verkoop van rente te Haarlem. Des donresd<ighes na sinte Pauwelsdag/tc i. d. w.

Cart. Orde van S. v. Jan. P. A. U. u». 742.

29 Januari. — Verlij van rente aldaar. Des salerdwjhes nae sinte Pauwelsdaghe i. d. w.

Idem n». 267.

3 Februari. — Scheidsrechterlij ke uitspraak tusschen het kapittel van S. Maria te Utrecht en de vrouw van Voorne over de tienden van '150 morgen tusschen üoster- en Weslernesse. Des anderendaghes nne onser Vrouwendag/ie te Luhtmisse.

Liber Pilosus f. 72.

5 Febnmri. — Graaf Willem verlijdt eene woning en land te Woudrichem. Zaterdag na omer Vrouwendag Liehlmis.

Reg. E. L. 6. f. 2 vrs., E. L. 24. f. 2.

9 Februari. — Graaf Willem belooft liet eerste openvallend schrood- ambacht te Dordrecht levenslang, bij vooroverlijden aan het oudsl»- kind van den gebeneficiëerde. Woensdag na onser Vrouwendag/i ter Lirld misse.

Reg. E. L. 24. f. 4K, E. L. 6 f. 59 vrs.

1316—1317. 71

13 Februari. — Beatrys, abdis van Loosduinen, aanvaart goederen , door Jan Ommeloop geschonken, en belooft eene wijnrente na zijn dood. In groten Vasten avonde.

Or. R. A. Loosduinen.

14 Februari. — Afstand en huur van land te Haarlem , (Desmanen- daghes voer vastelavent) waar 8 DecemJ^er 1332 {Des dingesdaghes na sente Niclaesdag) eene rente op wordt gevestigd.

Or. R. A. L.

15 Februari. — Opdracht van land in den Hetskamp bij den Haag aan het klooster Loosduinen, Des dinxendaghes na grote vaMenavont.

Or. R. A. Loosduinen.

26 Februari. — Graaf Willem verlijdt eene rente uit zijne tienden in Hazerswoude. Zaterdag na S. Matthijs.

Reg. E L. 1. f. 4, E. L. 2. f. 5 vrs.

2 Maart. — Graaf Willem geeft Willem Adamsz. van Cats verlof, om op des konings van Denemarken of des heeren van Roye's lieden te panden ter zake van geledene schade. Woensdag na S. Matthijs.

Reg. E. L. 13. f. 2 vrs., E. L. 20. f. 2.

7 Maart. — Graaf Willem verlijdt land te Oosterwijk in de heer- schappij van Arkel. Maendag voor S. Gregorisdag.

Reg. E. L. 6. f. 2 vrs. , E. L. 24. f. 2.

13 Maart. — Graaf Willem vergunt deken en kapittel van S. Gateline te Briel al hun goed in zijne landen weg te geven. Zondag na sinte Gregoris.

Reg. E. L. 13. f. 4. vrs , E. L. 20. f. 4.

10 Maart. — Symon Mone Dirk Flancen broeder staat al zijn goed aan den vice-kommandeur van S. Jan te Haarlem af, om door den bisschop van Zuden uit den ban verlost te worden, waarin hij nu menigvoud is. Des Woensdaghes voer sinte Gheerdcndaghe te midmaerle.

Gart. Orde v. S. Jan. P. A. T". n". 895.

19 Maart. N°. 1. — Graaf Willem verlijdt landen met huis en liof in Sleeuwijk en in Uitwijk. Zaterdags nae Miduasten.

Twee brieven. Reg. E. L. 6. f. 3. E. L. 24. f. 2 en 2 vrs.

N°. 2. — Graaf Willem geeft den bisschop van Zuden, als kom- mandeur van S. Jan te Utrecht en in Zeeland, eene werf en gracht bij den Boomgaard in Middelburg. Zaterdag na S. Gregorius.

Reg. E. L. 13. f. 5, E. L. 20. f 2 vrs.

N°. 3. — Graaf Willem doet uitspraak tussclien de erfgenamen van heer Jan van Scenghen, ridder, en diens dochter Maria, ccht- genoote van Gillis Willemszoon van der Maelstede, over haar huwelijk. Zaterdagh nae Miduasten.

Rea;. E. L. 13. f. 6 vrs., E. I-. 20. f. 6.

72 1316-1317.

21 Maart. — N°. 1. Graaf Willem stelt orde op liet dijken vaii zijn land in Poortvliet. S. Benedictusdagh.

N°. 2. — Hij behoudt zich de beslissing voor, of zijn nieuw land in Priestersmeet met het oude land in Poortvliet gemeen moet worden in heevening gebracht. Idem

Reg. E. L. 13. f. 48 vrs. , E. L. 20 f. 40.

NO. 3. — Bevel aan 's graven rentmeester van Kennemcrland en Vriesland, tot betaling van eene rente aan den bisschop van Zuden, zoolang een in het S. Janshuis te Utrecht getreden burger van Stavoren leeft. Maendarj voor Palmenzondarj.

Reg. E L. 39. dubbel f. 1. vrs.

22 Maart. N". 1. — Idem aan dien van Zeeland tot idem aan Jvr. Meyne van Montfoort. Dhif/sdag voor Palmzondag.

Keg. E, L. 13. f. 4 vrs., E. L. 20. f. 4.

N°. 2. — Graaf Willem verlijdt heer Aernout van Scenghen met de rente, die zijn vader Jan liad bezeten, Dinsdag na S. Geertruid , welke deze, 4 April 1324 25 (Witten Donderdag), kwijtscheldt.

Reg. E. L. 13. f. 1 vrs. en 87 vrs., E. L. 20. f. 5 en 69 vrs.

Omstreeks 25 Maart. — Afstand van recht op land in Wateringen, dat tot aalmoes aan het klooster Mariënweerde is gegeven. Circa annuntiationeni tjeate Marie Virginis.

Cart. V. Marienweerd , Belgisch R. A. Afschrift vau den heer v. Lominel. S. J. f. 541.

30 Maart. — Graaf Willem bevestigdt koning Willems Ijrief over de spuye en het sluisgeld teSparendam. Des Woensdachs voor Paesdach.

Gedrukt: Handvesten v. Rijnland v. S. v. I.ccuwcn p. 3.

1317.

4 Afiril. — Gjaaf Willem verlijdt den al)t vau Middelbuig ten zijnen lijve met 24 gemeten in 's Heeren Aüartskerke. Macndags na Paeschen.

Reg E. L. 13. f. G, E. L 20. f. 5 vrs.

5 April. N". 1. — Giaaf Willem geeft aan Philips van Zanthorst al het leen van zijn vader Pliilips en aan zijne vrouw een lijftocht. Dinsdag na Paesriidag.

N*^. 2. — Idem verlijdt een huis en erf in den Ilage. Idem.

Reg. E. T- 1. f. 4 vrs , E. L. 2. f. fi.

O April. — Giaaf Willem oorkondt, dat zijne zuster, do vrouwe van der Veere, Aveduwe van lieer Wolfaart van Borsclen, zoolang zij voogdes over hare doeliter Kateline blijft, 00 if; zw. t. zal betalen aan vrouw Beatrix, echtgenoot van Geiar<l van lleemskerck. Woens- ifiigh nae Paesdagh. Met eene overeenkomst lusschen de viouwe van der Veer en llugc P>akenz., wegens haar geschil met de viouwe van lleemskerck.

Reg. E. E. 13. f. G, K. 1,. 20. f. b /rs.

1317. 73

8 April. — Jan Bertoud, heer van Helmond, en Elizabeth vanden

Berghe , zijne vrouw, verzoeken het kapittel van Oud-Munster, dat

zij Ilerdberen Florekensz., wien zij de visscherij in de Lek van

. Schoonhoven tot Oude Ammerskerk hebben gegeven , daarmede

willen verlijden. Des vvldaghes na Paeschdach.

Or. o. M. u.

12 April. — Heer Johan van Arkel verlijdt Herbaren Florensz. , met het gerecht van Ammersgraveland , den l^an , boete en thijns , en 2/3 der tienden. Dingsdag na Paschen. Dit verlij wordt 22 Maart 1321/22 (Maendag na halfvasten) aan diens zoon Arnoud van Liesveld bevestigd.

Reg. in Beieren, f. 159.

12 April. — Herbaren van den Berghe belooft graaf Willem zijn goed niet te zullen vervreemden, verzetten of l)ezwaren , eer hij 's graven pretensiën voldaan heeft. Dingsdagh nae beloken Paschen.

Reg. E. L. 24. f. 8 vrs., E. L. 6. f. 12.

Dit wordt door graaf Willem bevestigd. Woensdag voor S. Margriet (12 Juli) 1318.

Reg. E. L. 39. f. 22.

14 April. — Getuigenis omtrent hoorigheid aan de abdij van Egmond. S. Tiburliiisdag.

Or. R. A. E. (1)

15 April. — Graaf Willem bevestigt eene verbintenis van goed in Tiesselijnswaard. Vrijdag na beloken Paschen.

Reg. E. L. 6. f. 56 vrs., E. L. 24. f. 4G vrs.

18 April. — Afkoop van rente op eene nu betimmerde hofstede. Des manendaghes na Tyburcii et Valentini.

Cart. Oide v. S. Jan. P. A V. n». 845.

15 Mei. — Jan Advocaet doet hulde aan den bisschop van Luik wegens de tienden van llaemsdonck. Die dominica post feshini S. Servatii-.

R. ^. N. D. 1060, u". 2.

lÜ Mei. — Verzoek van den heer van Voorne om tienden in der Nisse, in Sinoutskerke en Ser Allartskerke. Macndag na S. Servae^. Herhaald om een vijfde daarvan. 12 April {Vrijdag na Quasi^nado) [33\.

Rog. Voorue. D. f. 85 en vrs. , Lecnhove v. Voorue en Horselcn. f. 52.

29 Mei. — Afkoop van rente te Haarlem. Des zonnendaghes voer sinlc Donifaciusdaghc.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. IJ. n". 889.

10 Juni. — Verlij met rente te Akkooi. Donderdag na S. Odiil/.

Keg. XVIII. f. 67 vrs. (1) Een dergelijk stuk. Zondag na Marie» Ilemelvaerl (21 Aitg.) 1323.

74 1317.

24 Juni. N°. 1. — Dirc Bokel doet den bisschop van Luik hulde voor de tienden te Donck tusschen Geert ruidenberg en Waelwijck, die ten zijnen behoeve door den bisschop zijn terug geëischt van de bezitters. In festo nativitatis S. Johannis.

R. A. N. D. f. 1060, n". 6 en 7. Nog zes brieven, waarvan vier zonder datum, over dezelfde tienden. Idem n°. 4 en 5.

NO. 2. — Graaf Willem en graaf Gerard van Guhk bepalen een huwelijk tusschen Johanna, 's graven dochter , met Willem, oudsten zoon van Gulik. Le jour saint Jehan Baptist en mois de Juing.

Lacomblet, Niederrh. Urk. IIF , n». 861.

27 Juni. — Kwijtingsbrieven van erf- en maagzoen wegens dood- slagen. Maendag na S. Jatisdag te midzomer.

Keg. E. L. 13. f. 14 eu vrs. , E. L. 20. f. 91 vrs. en 92.

4 Juli. N°. 1. — Hendrik, abt, en convent van S. Paulus te Utrecht schelden Hendrik van Honthorst zijn leengoed in Linschoten in vrij eigen kwijt ten bevoeve van Sweder van Montfoort. S. Martyn i. d. z.

Or. 11. A. (Montfoort).

N". 2. — Overdracht der gruite te Woudrichem. Maemlag na S. Pieter en Paulus.

ür. R. A. (Altena).

24 Juli. — Yerlij van renten uit de tienden te Nieuwerkerke. S. Jacobavond.

Reg. E. L. 43. t. 53.

25 Juli. — Kwijtschelding van kooppenningen van land. In sente Jacohsdagh.

Or. K. A. R.

9 Augustus. — Graaf Willem belooft den te Bacharach gesloten landvrede te helpen onderhouden.

Ennen, Quellcn z. Gesch. d. St. Köln. IV. n". 51.

21 Augustus. — Verlij door den heer van Voorne te Vellhuijzen. Zondag nac unscr Vrouwendagh te halfoichst.

Keg. Voorne A. H. f. 8, H. f. 128 vrs.

G September, 10 September, 23 Septemljer en 16 Odober. — Vier brieven over het pastoorschap van Petrus van Vlissingen le Oud Vlissingen. Feria tertia post fesfum beati Egidii, Sabbato post Nat ivitaletn b. Marie, Feria sexta post beati Mathei ajiostoli , Zondag na S. Virtor.

(3; Vid. CU (1). Or. P. A. Z. p. 63, 64.

21 September. — Verlij met rente le Voorschoten. Op S. Matheus- dach Aposleis.

Keg. K. L. 43. f .'i3.

8 Octofjer. — Paus Johannes X.\II bevestigt de privilegiën van de abdij van Eginund. \ JJl Jd. (Jitobris.

Or. R. A. E.

1

1317. 75

O Ocloher. — Paus Johannes XXII beveelt den abt van S. Paulus en den deken der vS. Pieterskerk te ^liddelburg de abdij van Mid- delburg te herstellen in het bezit der van haar vervreemde goederen. Herhaald. 1 November 1320.

Batavia Sacra, Zeeuwsche Oudheden, I, blz. 52.

10 Octohev. N". 1. — Dirck, heer van Brederode , en Alveraed , vrouwe van Goudekerke, zijne zuster, geven land te Leiderdorp en Coudekerke tot eene kapellanie inliet S. Janshuis te Haarlem. Opsinte Yictorsdaghe.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 295.

N°. 2. — Graaf Willem geeft \°. vergunning tot verkoop in vrij eigen van een land en woning te Schelluinen , 2^. tot overdracht van een land, S''. verlijdt het smaltiendeken te Weesp. 5. Victorsdag.

Drie brieven. E. L. 1. f. 5 en 4 vrs., E. L. 2. f. 6. vrs., E. L. 6. cap. Amst. f. 1 , E. L. 31. f. 1.

20 Odober. — Paus Johannes XXII en 8 bisschoppen verleenen 40 dagen indulgentie aan die het hospitaal van S. Adalbert bezoeken.

Or. R. A. E.

30 Odober. N°. 1. — Graaf Robert, zoon van Vlaanderen, en graaf Gerhard van Gulik beloven verlenging van den wapenstilstand , tusschen Vlaanderen en Holland te Bergen tot Zondag na S. Maarten. Le Dimence apres Ie feste S. Symon et Jude apposlles.

Kopie R. A. MS. d. 1. Tre'sorerie de Hainaut; St. Genois , Mon. Anc. 201.

N°. 2. — Verlij door den heer van Voorne te Breijskerke. Zondcuj voor Allerheiligen.

Reg. Voorna. B. f. 137. vrs.

7 November. — Philips, koning van Frankrijk, schrijft aan graaf Willem , dat hij en de graaf en steden van Vlaanderen de bemid- dehng van den Paus hebben ingeroepen en hij dus ook voor Holland het bestand tot Paschen e. k. heeft verlengd. Lc septime jour de Novembre.

Kopie R. A. MS. de la Tres. d. Hainaut. S. Geno=s, Mon. Anc. 201.

9 December of 26 Maart 1317 18. — Schenking door Willem, paap van Zwaag, van goederen aan de abdij van Egmond , onder zekere voorwaarden, aanvaard door abt Bartoud van Oijen. Met zijn testament. Bes naesten daghes na onser Vrouwendage verholen.

Or. R. A. E. (3 brieven).

29 December. — Johan , lieer van Aemslelle , geeft aan Arnoud , heer van IJsselstein , het gericht en de tienden van Benscoep en Polsbroek in leen. Den ATJ/"' dagh na S. Luciendagh.

R. A. N. 1). f. 1963, no. 2.

Zonder datum. — Notitie van de punten, die in aanmerking moeten komen op de dagvaart , op S. Valentijnsdag e. k. le Oudewaler le houden.

Reg. Memoriale B. G. f. 25 vrs.

76 131 7.

4347. — Graaf Willem verlijdt Dirk Loef van Kleef, graaf van Helkenrode, met 300 ft zw. t, uit den tol te Ammers.

Reg. E. L. 6. f. 3.

4317. — Graaf Willem verlijdt een hem aanbestorven stuk land in 's Gravensloot.

Reg. E. L. 37. f. 1.

4317, — De heer van Voorne geeft 4^ hofstede met den dijk en. het sclioor te Arnemuyde in manlijk en vrouwelijk erfleen.

Reg. Voorne. A. B. f. 58 vrs

1317-1318.

2 Januari. — Schenking van land in Noertigherban en in Ver Badeloghenvenne. Des anderen daghes na jaersdach.

Or. R. A. L.

42 Januari. N^. 4. — Overeenkomst voor den heer van Voorne, als burggraaf van Zeeland, over de verdeeling der ambachten Oost- Zubburgh en Welsinghe. Donderdag na Derliendag.

Or. P. A. Z. n». 70.

N°. 2. — Verlij door den heer van Voorne in Veechoek. Donderdag na Derliendag.

Reg. XVI II. f. 23. vrs.

14 Januari. — Graaf Willem schenkt den rentmeester van Kenne- merland het land te Helsghest in bruikleen voor de schuld van Dirk van den Wale en de kinderen van de Wateringhe. Des Sater- daghes voer senle Agnietendage.

Reg. E. L. 2. f. 3.

19 Januari. — De lieer van Voorne verlijdt Moude Symonsz, van Goudekerke in erfleen met zijn steenhuis. Donderdag na S. Ponliaen.

Reg. Voorne. A. ii. f. 31. B. f. 140.

41 Fehrurri. — Jan Persijn geeft het zesde van «Hergcr merst tien- den» aan den zoon van Ver Aechte van h.\knvALvy. Zaterdags nae sinle Agnietendag.

Reg. .WIll. r 81 vrs.

45 Februari. — De rentmeester van Zeeland e. a. doen uitspraak over het aandeel van den abt van Middelburg in de ambachten van 's Meer Alardskerke. Daegs na S. Valenlijn.

Cart. Middb. Abdij. f. 44. P. A. Z.

17 Fi'lniiari. — De heer van Voorne, als burggraaf van Zeeland, beveelt eene kaveling tnsschen de goederen van den abt van "Mid- delburg en anderen te Ooslkapellc Dingsdag na 6'. Pontiaen. IdenL

\

1317—1318. 77

2 Maart. — Graaf Willem bevestigt den vrijdom der heeren van S. Jan te Kerckwerve op Walcheren en vergunt aan het klooster van Hemelspoort in Zeeland van de orde der Benedictijnen, zich te doen opnemen in de orde van S. Jan van Jerusalem.

Or. Middelburg. (luv. 7) en P. A. U. Reg. E. L. 13. P. A. Z. f. 3.

1318.

30 April — Schuldbekentenis van graaf Willem jegens den graaf van Hereford en Essex. Lendemain du' jour des r/randes Paques.^

Reg. E. L. 12. Cap. Henegouwen, f. 14 en 15. E. L. 38. f. 11.

4 Mei. — Graaf Willem belooft als advocatus provincialis terre inferioris, (landfriedenvogt) , alles te zullen goedkeuren, wat zijn broeder Johan van Beaumont met de burgers van Keulen zal hebben gedaan bij de belegering van het roofslot Bruyle (Brühl). Craslino inventionis Sancte Crucis.

Ennen, Quellen zur Gescli. d. St. Kölu. IV. n». 59.

18 Mei en 30 Juli. — Willem Aelbrechtszoon van Ockenbergh geeft aan zijnen neef Kerstant Kerstantszoon land in Ketelandjacht en in Maasland, niet te vervreemden dan met goedkeuring der regeering van Delft, onder bepalingen over zijne voogdij. DesBonre- daghes na sente Servaesdagh en Des sonnendaghes na zente Jacohsdaghe.

Or. R. A. R.

18 Mei. — Graaf Willem verlijdt Bobbrecht van Dronge met zijn liuis en land te Eten. Donderdags na S. Servaesdaghe.

Reg. E. L. 6. f. 15, E. L. 24. f. 10 vrs.

28 Mei. — Graaf Willem handhaaft de rente van 200 fï» op het land Elsglieest voor den bisschop van Zuden en Willem Veren Baertenz. Des zonnedaghes voor Ascensiendach.

Cart. Orde v. S. Jan. P. A. U. n". 189.

15 Jimi. — De bisschop van Zuden maakt bepalingen omtrent de rente en bruikware van het goed van Haseliaen Jans dochter van Zaenden, dat deze in zijn geheel aan den graaf ten behoeve van het Sint Janshuis te Haarlem heeft opgedragen. Des Donnersdaghcs na S. Odidf'sdaghe.

Cart. Orde. v. S. Jan. P. A. U. n". 266 en 663.

22 Juni — Graaf Willem geeft de stad Mechelen, hem door bisschop Adolf van Luik verpand, terug. Le joedg devani la frsle S. Jean Baptisle.

Or. S. Larabert li Liège , n". 526.

3 Juli. — Graaf Willem verkoopt de visscberij van Leckmon(1t\ van Lekkerkerk zuidwaarts tot Bolnessersloto en opwaarts naar Dordrecht tot Waolmonde, ih vrij eigen. Dingsdag na sinle Pieler ett sinte Pauirelsdaghe.

Reg. E. L. 24. f. 68.

78 1318.

8 Juli. N°. 1. — De abt van S. Paulus verlijdt tienden in Biggen- kerke op de abdij van Middelburg ten name van den kanunnik Willem van Noordijc. Scébato p. transl. b. Martini.

Or. P. A. Z. n». 71.

N'^. 2. — Bisschop Frederik van Utrecht vergunt den poorters van Zierikzee, in geld- en alle andere zaken, die leeken betretYen, uit- sluitend te staan onder de rechtsmacht van den provisoer van de Schelde. Sabbato p. odavas Pelri et Pauli op.

Gr. Zierikzee.

22 Juli. — Borgstelling van graaf Willem en eenige HoUandsche heeren voor een in Braband gevangen edelman. Le jour de la Mag- delaine par un samedi.

Reg. E. L. 38. f. 8.

5 Augustus. — Graaf Willem geeft Jan van Bergen al het leen , dat W^illem van Haerlem had. Sabbato ante Laurentii.

Reg. E. L. 39. f. 1 vrs. en 21 vrs. Gedr.: Meylink. Hooghcemrdsch. v. Delfland. 130.

3 September. — Graaf Willem doet bij rade van leen- en dienst- mannen en van schepenen der steden van Gelre uitspraak tusschen graaf Reinold en diens zoon. Des Sonnendachs na sent Gijelisdach.

Gedr.: Xijhoff, Gedenkw. 1, 181.

5 September. — Graaf Willem verlijdt de vrouw van heer Gijsbrecht van TJsselstein met al het haar tot lijftocht gemaakte goed. Dins- dags na S. Gillis.

R. i. N. U. f. 1962, n". 23.

24 September. — Heer Aelbert Taerninc , kapellaan in de kerk van Nortich, en zijne zuster Agnes schenken eene rente aan het klooster Leeuwenhorst. Dominica p. b'' Mathei ap. et euang.

Or. R. A. L.

21 Odober. — Vermaking van land in Bolgerije en üutena. Op der Elfduizend Maegdendag. Or. p. A. u.

3 November. — Louwe Arent Tmmensz. en vrouw ontvangen hun goed van abdis en convent van Rijnsburg terug op voorwaarde van aan geen godshuis iets te zullen schenken, zonder hun goedvinden. Des vridaghes na Alrezielendaghe.

Or. R. A. R.

4 November. — Willem , rector van Slavenisse , doet afstand van zijne kerk ten voordeele van Wisse .Tansz. In die Vitalis et Agricolae.

Or. o. M. u.

«

20 December. — Jan van Bergen doet een verlij ten onverstorflijk leen te Lange velt. Des W oensdaghes voor Kersdüch.

Reg. XVIII. f. 85.

1318. — De Roomschkoning Lodewijk belooft graaf Willem 52000 ffi kl. t. te zullen betalen.

MS. (ii'rard, Chambre des l.'oinptet.

79

1318-1319.

42 Januari — Graaf Willem bevestigt Nicolaus, abt van Middel- burg , en zijn convent in 't bezit van verschillende tienden in Zoetel- linkerke en "Wissekerke. Yrijckig na Epiphaniam Di.

Or. P. A. z.

13 Febnmri. — De heer van Voorna geeft Ver Pellen en haren kin- deren het hoekambacht van de heerschappij van Voorne voor 3 ffi 's jaars met verbod aan anderen om hoeken te verkoopen op 3 fü boete. Op sinte Valentijnsavond.

Reg. Voorne A. B. f. 7 en 53, B. f. 5 en 12 vrs.

18 Maart, — Graaf Willem verlijdt rente uit de inkomsten van den baljuw van Medemblik. Zondag op Midvasten.

Reg. E. L. 10, f. 4 ns. , E. L. 12. f. 4. XVIII. f. 95.

24 Maart. — Graaf Willem geeft land in Hr. Engebreclüsbroek in Westvoorne in erfpacht. Zaterdag na S. Geeüruidendag.

Reg. E. L. 13. f. 43. XVJII. f. 29.

26 Maart en andere dagen. — Vier brieven over de pastoorsbe- noeming te Goudewerve in Zeeland. In crastlno Annunciatmm he Virginis.

Vid. o. M. u.

1 April. — Graaf Robert van Vlaanderen vermaant Florens van Borselen en zijne vrienden zijne rechten in Holland en Zeeland te handhaven, onder belofte van schadeloosstelling.

Or. Rijssel (v. d. Bergh I, 125).

1319.

21 April. — Graaf Willem geeft eene levenslange rente in Besoyen. Zaterdag na beloken Paschen, waarop hij, IG J/<mr/ 1324/25, {Zaterdag voor Midvasten) een lijftocht bevestigt.

Reg. E. L. 6. f. 41 vrs. en 40 vrs, E. L. 24. f. 33 en 32 vrs.

25 Apnl. — Graaf Willem geeft heer Jan van Beaumont de renten van PoortvJiet, uitgenomen het ambacht. Op S. Marcusdagh.

ür. R. A. G.

26 April. N°. 1. — Willem Aelbrechtsz. van Ockenbergh schenkt zijnen neef Kerstant land en rente in Ketelambacht. Dex donresdaghes na sinte Marcus evangelistendaghe.

Or. R. A. R.

80 1319.

]SI°. Q. _ De lieer van Voorne verlijdt de zonen van Jvr. Lisebet Willems dochter van der Nijssen met tienden in der Nijssen , Zinoutskerke en 'slieren Abbenkerke. Donderdag nae S. Marmsdafjh Evangelisten.

Reg. Voorne A. B. f. 60, B. f. 20 vrs.

28 AprU. ('). — Testament van Elisabeth, heer Henrics dochter van Heemskerek , echtgenoot vati heer Niclaas. Saterdachs voor Mijedach.

Keg. XVIII. f. 88.

10 }leL —Uitspraak van Ilughe Mensenzoon, monnik te Egmond , tusschen de abdis van Rijnsburg en Bartelmeus uter Wike. Des donresdaghes voer Ascensien.

Or. R. A. R.

15 I^iel. — Graaf Willem verlijdt Roelof den Rover van Montfoort met het Hueland aan de Linschoten en land aldaar om een steenen huis op te zetten. Feria terlla ante Ascensioneni D'. Uitgebreid 20 Maart 1325/26.

Rcg. E L. 11. f. 4, E. L. 37. f. 9.

25 }iel. — Graaf Willem verlijdt renten, gevestigd op 's graven haymannen in Walcheren. Vrijdags voor Sinxchen.

Reg. E. L. 13. f. 17, E. L. 20. f. 25.

4 j^i,)i __ Graaf Willem legt de advocatie (voogdambt) van den gemeenen landvrede aan den Nederrijn tegen S. Jan Baptist e. k. neder, met belofte, dien vrede overigens te zullen helpen handhaven. In trast ino Trinitatis.

Eanen, Quellen znr Gesch. d St. Köln. IV, n°. 83.

18 Juni. — Graaf Willem geeft Geertruyd, vrouw van Arnoud van Heukelom, al het ambacht, dat heer Willem van Wifvliet in Tiesselijnswaard had. Maendags voor sinlc Jansdagh middezomer. Hij verlijdt er Arnoud zelven mede. 27 Juli {Maendag nae sinte Jacobs- daglie) 1327.

Reg. E. L. G. f. 6 vrs. en 57, E. L. 24. f. 4 vrs. en 46 vrs.

22 Juni. N°. 1. — Graaf Willem herroept de tolvrijheid dir koo^t- lieden van Oostland. Vrijdags voor sinle Jansdagh te midzomer.

Reg. Tollen, f. 8 vrs.

>^'° 2. — Graaf Willem geeft Voppen Besemaer, zijnon knape, in leen de Kerkeoord in het ambacht van Tollen.sen, dijkvrij , tiendvrij en watergangvrij. Vrijdagh voor sinte Jansdaglie midzomer.

Reg. Liber IV. Aelbrecht. f. .".8 vrs. en 152 vrs. .WIII. f. 61.

N°. 3. — Graaf Willem verlijdt Harparen Flerkenszoon met zijn huis te Liesvelt en «'t werf, daar 't op staat» te Gelkenesso. Vrijdags voor fiinte Jansdagh Ie middezomer.

Kt". E. Ti. 11. f. 1 vrs., H L. 3. f. 1 vrs In Bcijeron, f. 158.

I

(1) Vgl. 23 Novcinber l.Ul. lii het register staaf, kcnlijk foutief, liralff fioiderl ent/t- tiei/en- thien. Het juiste jaar is niet op te geven, liet gebcele stuk komt verJarht voor.

1319. 81

5 Juli. — Frederik-, bisscliop van Utrecht, bevestigt de fundatie van drie altaren door lieer Gijsbrecht van IJsselstem in de kerk aldaar. Donderdag na S. Pietcr en Pauwels. Hetzelfde wordt op den tienden dag voor S. Agnielendag 1320 (11 Januari 1321) door deken en kapittel van S. Maria te Utrecht gedaan.

K. A. N. D. f. 2010, n". 14.

22 Juli. — Verklaring van Jan van der Maelslede omtrent de leenroerigheid der poort van Heusden aan graaf Floris. Zondag voor S. Jacoh.

Or. R. A. Ileusdeo.

24 Juli. — Graaf Willem beveelt allen, die vrienden waren van Glaes van Baersdorp, toen hij zijn lijf en goed den graaf verbeurd had, met hem de schuld te gelden, waarvoor hij met den graaf verdingd was. Dingsdag na sinle Marien Magdalen endaghe.

Reg. E. L. 20. t'. 32.

30 Juli. — De heer van Voorne verlijdt VerBelie, Willems vrouw van Wendelnesse, met al de visscherijen van Dordreclitsmonde tot de Waal. Maendag na S. Jacohsdagli.

Reg. Voorne A. B. f. 8 , B. f. 128 vrs.

9 Augustus. — Erfpachtscontract van Henrik, deken, en kapittel van S. Pieter te Ulreclit met Beatrys, vrouwe van Putten on Slrijen, omtrent de tienden te Almsvoet. Daags voor S. Laurens en fn vigilia Laurentii.

Twee brieven. Or. R. A. V. en S. cu S. Pieter IJ. Reg. F. en S. ra. li. b. f. 88.

12 Auguslt(s. — Graaf Willem belooft den zoen van Ollo van Buren met den voogd van Stralen te handhaven. Zomlag/i nae S. Lau- rensdagh .

Reg. E. L. 30. f. 3 vrs.

14 Augustus. — Giaaf Willem verlijdt lierbaren Gerrilsz. van Giessen met land aldaar. Op onser Vrouwen arond te midden oogst.

Reg. E. L. 6. f. 9 vrs , K. T,. 24. f 6 vrs.

11 Septemtjer. — Vier blieven van verkoop ten viij eigen door graaf Willem van land in het anibachl van Leiilerdorp. Dim/sdag nn (mser Vrouwendag in Seplcmber.

Reg. E. I>. 1. f. 7, K. L. 2. (. 9.

12 Sej)teml)er. — Koning Kduai'd 11 van Engeland gcM'ft vrijgoliMdc aan de llollandsche gezanten, die de wederzijdsche schade zullen vereffenen. Die duodeeima mensis Septemlnis.

Reg. E. L. 40. f. l.'i.

13 Septemijer. N°. 1. — Twee brieven belrelVende de overdrachl van den molen en het recht van den wind te 's(iravezande tloor heer Gherard Tidemansz. aan gi-aaf Willem en door dezen aan ('ie van 'sGravezande. Feria V" post festum Nativitalis t)<- Mariae.

Reg. E. L. 1. f. 8 vrs. en 1», F. I.. 2. f. 10 vrs., Voorne H. f. M vis. 'IVee anJeie brieven hierover staan bij v. Mi('iib, II, 217.

6

82 1319.

N°. 2. — Yerlij te Rijswijk. Idem.

N°. 3 en 4. Twee giften in vrij eigen te 'sGravezande en bij Roedenburg en Zoeterwoude. Donderdag na onser Vromrendag in September.

Drie bneven. Re^. E. L. 1. f. 8. X». 3 ook E. L. 2. f 9 en Libr IV. Aelbreeht f. 1G3 vrs

15 September. — Graaf Willem verlijdt Jacob den Scriver met al zijns vaders goed in Amstelland , op voorwaarde van 's graven vijanden niet te zullen dienen of helpen. Zaterdag voor S. Lambrecht.

Eeg. E L. 39. f. 1. Vgl. v. Mieris, II, 256.

21 September. — Graaf Willem geeft een brief betrekkelijk Poort- vliet. S. Mattheusdag.

Inv. MS. des Titres de Ilainaut :\ Mons. R. A. Layette. V. F. n°. 12.

27 Septenüier. — Graaf Willem bevestigt brieven van lombarden op abt en convent van S. Pieter te Gent. Jeudl aprh Ie .mint Mathieu.

Reg. E. L. 38, f. 10 vrs.

4 October. — Belofte van opdraclit van goed te Monster aan graaf Willem. Feria quinta post Remigii.

Reg. E. L. G. f. 6 vrs., E. L. 24. f. 4 vrs.

8 October. — Graaf Willem schenkt eene rente aan den klerk der stede van Dordrecht. Maendagh na S. Ravendag.

Reg. E. L 6. f. 6, E. L. 24. f. 4 vrs.

41 Octotter en 13 November. — Paus Johannes XXII bevestigt de privilegiën van Leeuwenhorst en beveelt den cantor der kerk van Antwerpen alle aan het klooster vervreemde goederen terug te doen geven en het te beschermen. V. Idns Ortobris, Idilnis Novemliris:.

Drie bnllen. Or. R. A. L.

16 Octol/er. — Graaf Willem verkoopt aan de goede luiden van Almonde en Dubbelmonde zijne overmate dijkvrij. Feiia tertia post Dionisii. Herhaald Donderdag na S. Jacob (26 Jjili) 1324.

Reg. E. L. 24. f. 5 vrs. en Til , E. L. 6. f. 63.

18 October. — Schuldbekentenis van graaf Willem aan een Lu- bccker wegens in Zierikzee tijdens den oorlog aanwezige goederen. Feria V" in die Iv Lucae Ev.

Reg. E. L. 40. f. 1.

27 Octolier. N°. L — Graal Willem schenkt eene rente in Waer- derbroek. In vigilia Simonis el Jitdar ap.

Reg. E. L. 39. f. 1 vr.-.

N°. 2. — Afstand van tienden !»• Mariekerke ann deuaht van Middelburg. S. Simon en Jndenavoud.

Cirt M.ddb. Abdy P. A. Z. f 25.

4 34 1). 83

28 Odober. -■ Arnout van Aemstel, ridder, geeft aan die van Jiilfaes, in 't gericht van Bosingem, een watergang naar den IJssel Stjmon en Juda.

Vermeld «. A. X. 1). f. -2078, u°. 9,

34 Oodober. — Graaf Willem laat aan Sirnon van Teylinfen het vrij en eigen bezit van 22 rnorgen te Vloeten (?), hem van zijne moeder aangekomen In vujlUa Omnium Sanctorum.

Re-. E. L. 11. f. 2.

2 November. — Twee verlijen iloor Graaf Willem te Herwijnen. In Allerzielendaglie.

Reg. E. L. 43. f. 87, E. L. 30. f. 6.

3 November. — Een idem Ie Brakel. Sabbatto post Omnium Sanc- lorum. Vergroot Maendag na S. Marcus (26 April) 4333.

Rcg. E. L. 30. f. G en 12, E. T. 43. f. 87 eii 90, E. L. 5. f. 75.

Na 44 November. — R.ekening over de betaling der schuld van Dirk van den Wale en de kinderen van de Wateringhe aan het S. Jansluiis te Haarlem. Na sinte Martijnsmisse in den ivinter.

Cart. Onle v. S. .Tan. P. .\. U. n". 168.

13 November. — Graaf Willem geeft het lombaerdenhui-s te Oude- watei' te bewonen. Feria III" p. Martini In/ema/is. Ilei'haald Zondags voor S. Mertijn i. d. iv. (7 November) 4333.

Rog. E. L. 37. f. 1 vrs., E. L. T. f. 101 vrs. , E. L 2. f. 84 vrs.

18 November. — Heer Gijsbreclit van I.Tsselstein en zijne nicht Lijsbelh Arnoutsdr. van Aemstel vertijen ten behoeve des heeren van IJsselstein al het goed, haar van liaren vader aangekomen. Sonnedaegf! na S. Maerten i. d. iv.

R. A. N. D. f. 2009, n". 1.

23 November. — .Tacob , bisscliop van Zuden , en convent van Sint .Tanshuis te Utrecht verbinden, bij wanbetaling van zekere rente, de broeders van het S. .Tanshuis te Haarlem daarvoor. In die b'' C/emrnfi<:

Vid. Cart. Orde v. S. Jan. P. A. ü. n». 151.

29 November — Jacobus, proost en aartsdiaken van S. Jan te Utreclit, benoemt heer Herman van Renen, volgens het oud, in 'I laatst nagelaten gebruik, tot vicarius perpetuus der kerk van Naarden. In vigilia b^' Andree aji.

Vid S. Jan. U.

3 December. ■ — Betaling eener kleederrnakersi'ckening door graaf Willem aan Willem Wanlsnider. In vigilia Bartiare.

Reg. E. L. 0. f. 9 vrs.. E. E. 24. f. G vrs.

5 December. — Graaf Willem neemi eene scjndd, rakende hel land genaamd de HeijlVcle, dal gedijkt is aan Riederwaaiil, aan zich. Op S. Nlcolaesavonde.

Rcg. E. L. G. f. 9, E L. 24 f. 6.

84 18 19.

12 December. — Assignatie van memoriegelden , voor bisschop Guy aan de vijf kerken' van Utrecht. In vlgilia Luciae.

Keg. E. L. 1. f. 13.

14 December N°. 1. — Graaf Willem verhjdt heer Dirk van Groenenouwen ten behoeve van diens vrouw Alverade met de vrije ho3ve in de Heernesse op het Woudt bij J)elft , het goed van Mierlaar genaamd, den graaf opgedragen door heer Jacob van Mierlaer. Vrijdag na S. Liicienday.

]S[°. 2. — Deze laatste belooft den graaf 200 ffi tourn. als leen op te dragen. Idem.

Keg. E. L. 1. f. 9 eu 9 vrs., E. L. 2. f. 10 vrs.

17 December N'\ 1. — Huwelijksvoorwaarden tusschen Steven van der Wevde en Liesbeth heer Bonsacrdsdr., 's graven nicht, welke van dezen een lijftocht van 80 ft; zw. t. ontvangt. Maendarj na S. Lncie.

2 brieven. Or. U. A. G. Keg. E. L. 37. f. 4.

N°. 2. — Klaes Kervinck van Reymerswaele , ridder, bekent, vóór zijn huwelijk, aan zijne vrouw Margriete een aantal tienden in Zeeland in duwarie te hebben gemaakt. Maendag voor S. Thomas.

Reg E. L. 13. f. 29 , E L. 20. f. 26 vrs.

1319. — Verschillende giften van schotvrijheid door den graaf.

Keg. E. L. 1. f. 7 vrs., E. L. 2. f. 9.

1319 (vermoedelijk). — Aanteekening van de leengoederen van Wouter van Egmond.

Reg. E. L. 39. f. 2.

ISa 1319.-- Graaf Willem doet uitsprrak tusschen heer Herbaren van Riede c. s. en die van Schoonhoven wegens alle doodslagen, twist en schade, die er tusschen lien waren geweest.

Reg. E. L. 6. f. 6 vrs , E. L. 24. f. 4 vrs.

1319-1320.

2 Februari. — Graaf Willem verlijdt land in het groote Rietveld. Op onser Vrouwendaghe Ie Lichlmiss.

Reg. E L. 37. f. 1 vrs , XVTH. f. 45 ttb. \

5 Februari. — Graaf Willem schenkt Diderik van Zaendeii ver- gillenis en geeft hem zijn goed terug. Op S. Aegtendaghe.

Reg. E. L: 39. f. 1 vrs

5 Februari »'n 17 Septnnber. — Giaaf Willem veilijdt IJsbrand Od'fiersz. in Rijswijk. Dingsdag op S. Aechleiidag en S. Lamb recht sdag.

Reg. E. L. 1. t 10 en 18, E. L. 2 f. 11 eu 16 vrs.

1320. 85

4 Maail. — Meting van den Westvrieschen dijk. Dlngsdag voor Midvasten.

Keg. E. L. 10 f. 11 vrs. en 12.

4 of 11 Maart. — Graaf Willem verlijdt Tlenrik, heer Dirksz. Uyltenketel met land in het nieuwland Drussatenland , in het ambacht van Schie. Dlngsdag na Ocidi of Mlduaslen.

Keg. E L 1 f. 10; Liber IV. Aelbrecht, f. 97.

'12 Maart. — Het kapittel van S. Maria geeft heer Jan van Beaumont de gerichten van Lopik en Zevender met de tienden en tijnsen voor 300 fê 'sjaars levenslang in pacht, onder tepandsteUing zijner steden Gouda en Schoonhoven. Op S. Gregor'msdaghe.

Liber Pilosus f. 122. Contrabricf Or. S. Maria. U.

25 Maart. — Het kapittel van S. Maria verpacht aan heer Arnout van IJsselstein voor 30 fP 'sjaars levenslang het gericht van Camerik en Segvelt met tienden en tijnsen. Des Dingsdaghes na Patmendaghe.

Liber Pilosus f. 98.

132 0.

6 April. — Afstand van tienden in Meylofskerke aan den abt van Middelburg. Zondag na Paeschdag.

Cart. Middb. Abdij. P. A. Z. f. 18.

13 April. — Paus Johannes XXll beveelt den deken der kerk van Utrecht de abdij van Rijnsburg in bescherming te nemen. ld April.

Or. K. A. R.

15 April. — Overeenkomst tusschen Mabelia, abdis, en gemeen convent van Rijnsburg en Willem Aelbrechtsz. van Ockenbergh. Des Dinxlendaqhcs na zente Ti/burtii el Valeriani. Nader verklaard, met opgave van het aan de abdij afgestane land. 27 Juni (Des vridagUes na sente Jansmisse)

4 brieven. 3 Or. en 1 Vid. K. .'V. P.

18 April. — Jan van Berghen, baljuw van Zuid-Holland, geeft eene verklaring van gedane overveeden (oirveden). Des vriesdaghcs mi half Aprille.

Reg. E. L. 6. f. 12, E L. 24. f. 8 vrs.

30 Apnl. — Verklaring van leen[)licht van land te Obburen jegens 's graven heerlijkheid van Aemstel. Op Meyavond.

Reg. E. L. 6. cap. .^mstelland. f. 2 vrs. , E. L. 31. f. 2. vrs.

5 Mei. — Graaf Willem beveelt Jan van Berghen, baljuw, Jan heer Gilliszoon, rentmeester van Zuid-Holland, en Voppe Besemare, zijnen knape, met die van Twintighoeven en Wieldrecht overeen lo komen omtrent de ovei-mate. Maendagh na hegUger Kruyssendagh.

Reg. E. L. G. f. 16, E. L. 24. f. 11 vrs.

86 1320.